در ظاهر، بازیگران هالیوود دنیایی از اعتماد بهنفس و آرامش دارند. بازیگر با نگاهی مطمئن وارد قاب میشود، جمعیت تماشاگر فریاد میزند و دوربینها برق میزنند. اما پشت این ظاهر درحشان، واقعیت دیگری وجود دارد. بسیاری از چهرههای مشهور سینما با اضطراب (anxiety) زندگی میکنند. اضطراب آنها نه فقط پیش از صحنه بلکه در روزمرگی زندگیشان همراهشان است. این اضطراب ممکن است به شکل تپش قلب، بیخوابی، نگرانی دائمی یا حتی حملات پانیک (panic attacks) ظاهر شود.
آنچه این موضوع را پیچیدهتر میکند این است که از بازیگران انتظار میرود همیشه آرام، زیبا و مسلط باشند. اما واقعیت این است که اضطراب بخشی از زندگی بسیاری از آنهاست و اغلب باید در سکوت با آن کنار بیایند. بعضی از آنها سالها تحت درمان قرار گرفتهاند، بعضی دیگر با تمرین ذهنآگاهی (mindfulness) یا تغییر سبک زندگی تلاش کردهاند شرایط خود را کنترل کنند.
در این میان، بسیاری از بازیگران یاد گرفتهاند اضطراب را بپذیرند نه پنهان کنند. آنها آموختهاند که اضطراب همیشه دشمن نیست بلکه علامتی است از نیاز به استراحت، مرزگذاری و توجه به خود. این پذیرش به آنها کمک کرده بدون پنهان شدن از دوربین، کارشان را ادامه دهند. در ادامه، به چند نمونه از بازیگران شناختهشده میپردازیم که با اضطراب شدید زندگی کردهاند و تلاش کردهاند تعادلی بین فشار شهرت و سلامت روان خود پیدا کنند.
۱. اما استون (Emma Stone) و سالها تمرین برای کنترل حملات پانیک
اما استون از کودکی با حملات اضطرابی زندگی کرده است. او در دوران دبستان دچار تپش قلب و احساس خفگی میشد و بارها از ترس موقعیتهای اجتماعی اجتناب میکرد. با شروع حرفه بازیگری، این اضطراب بهویژه پیش از صحنههای زنده یا مصاحبههای عمومی شدت گرفت. درمان شناختی رفتاری (CBT: Cognitive Behavioral Therapy) و تمرین تنفس کنترلشده (controlled breathing) دو روشی بودند که به گفته خودش بیشترین تأثیر را داشتند.
او یاد گرفت اضطراب را نشانهای از نیاز بدن به تمرکز دوباره بداند. پیش از هر فیلم، زمانی را برای سکوت، تمرین تنفس و قدم زدن در فضاهای باز اختصاص میدهد. همین عادت ساده باعث شده بتواند بدون قطع تماس با احساساتش، جلوی دوربین آرام بماند.
۲. رایان رینولدز (Ryan Reynolds) و زندگی با اضطراب مزمن اجتماعی
رایان رینولدز بارها گفته اضطراب اجتماعی (social anxiety) برایش یک واقعیت همیشگی است. او گفته حتی در روزهای فیلمبرداری Deadpool هم پیش از شروع صحنهها احساس تهوع و تپش قلب داشته است. برخلاف تصور عمومی، شوخطبعی و ظاهر آرام او نوعی سپر دفاعی در برابر اضطراب بوده است.
رینولدز از روش نوشتن (journaling) استفاده میکند. او افکار نگرانکنندهاش را روی کاغذ میآورد تا از ذهنش جدا شوند. به گفته خودش، این کار مثل تخلیهٔ فشار ذهنی است و باعث میشود در صحنه کنترل بیشتری داشته باشد. او همچنین از مراقبهٔ روزانه (daily meditation) استفاده میکند تا آگاهیاش از تنفس و بدنش بیشتر شود.
۳. آدل (Adele) و ترس از صحنه (stage fright)
اگرچه آدل بیشتر بهعنوان خواننده شناخته میشود اما حضورش روی صحنه نوعی اجراست و از لحاظ فشار روانی با بازیگری تفاوتی ندارد. او از اضطراب شدید پیش از اجرا رنج میبرد و گفته بارها بهخاطر ترس از ظاهر شدن در برابر جمع احساس ضعف کرده است.
آدل برای کنار آمدن با این ترس، از رواندرمانی و همراهی نزدیک با دوستانش استفاده کرده است. او گفته حضور چند چهره آشنا در بین تماشاگران برایش مثل تکیهگاهی ذهنی است. همچنین با طراحی دقیق تمرینات بدنی و صوتی پیش از اجرا، بدنش را برای فشار اضطراب آماده میکند.
۴. رابرت پتینسون (Robert Pattinson) و وسواس فکری در حین بازی
رابرت پتینسون در مصاحبهای گفته هنگام بازی، ذهنش دائماً از یک فکر به فکر دیگر میپرد و گاهی نمیتواند تمرکز کند. این ویژگی نوعی اضطراب فکری (obsessive anxiety) است. او در سالهای اخیر آموخته بهجای تلاش برای ساکت کردن ذهن، آن را مشاهده کند.
او از تکنیک «یادآوری آنی» (mindful observation) بهره میگیرد یعنی هر بار که افکار مزاحم به سراغش میآیند، آنها را فقط میبیند و ادامه نمیدهد. این روش باعث شده در نقشهای پیچیدهتر مانند The Lighthouse بتواند کنترل بیشتری بر ذهنش داشته باشد.
۵. جنیفر لارنس (Jennifer Lawrence) و یادگیری مرزگذاری در محیط پرتنش فیلمبرداری
جنیفر لارنس در سالهای آغاز شهرتش با اضطراب عملکرد (performance anxiety) مواجه بود. فشار رسانهها، مقایسه با دیگر بازیگران و ترس از اشتباه مقابل کارگردان باعث شد دچار بیخوابی و افکار تکرارشونده شود. او بعد از یک دوره درمان یاد گرفت میان کار و زندگی شخصی مرز بگذارد.
لارنس اکنون پیش از شروع هر پروژه چند هفته را کاملاً به دور از رسانهها میگذراند و در مصاحبههایش گفته «نه گفتن» را آموخته است. برای او، مرزگذاری روانی به اندازه تمرین فیزیکی مهم است و این توانایی باعث شده بتواند اضطراب را در حد قابلتحمل نگه دارد.
۶. کریس ایوانز (Chris Evans) و مواجهه تدریجی با موقعیتهای اضطرابآور
کریس ایوانز سالها از اضطراب اجتماعی رنج برده و در مراسم فرش قرمز یا مصاحبهها احساس خفگی داشته است. او با کمک درمانگر خود از روش مواجههٔ تدریجی (gradual exposure therapy) استفاده کرده است.
در این روش، فرد بهصورت مرحلهبهمرحله با موقعیتهای ترسزا روبهرو میشود تا بدن و ذهن به آن عادت کند. ایوانز ابتدا در جمعهای کوچک تمرین کرد و بهتدریج در فضاهای عمومی ظاهر شد. حالا میگوید اضطرابش از بین نرفته اما قابلمدیریت شده است. برای او، پذیرش این وضعیت مهمتر از پنهان کردن آن است.
۷. زویی کرویتز (Zoë Kravitz) و تکیه بر عادتهای منظم روزانه
زویی کرویتز در مصاحبهای گفته اضطراب برایش چیزی نیست که بتواند حذفش کند، اما میتواند ساختار زندگیاش را طوری تنظیم کند که اضطراب در آن جایی نداشته باشد. او هر روز در ساعت مشخصی بیدار میشود، تمرین بدنی سبک دارد و خواب منظم را بخشی از شغلش میداند.
او همچنین از رژیم غذایی متعادل و محدودیت مصرف کافئین برای کنترل اضطراب استفاده میکند. به گفته خودش، نظم در کارهای ساده روزانه، ذهن را آرام نگه میدارد. برای بسیاری از بازیگران که برنامهای پر از بینظمی دارند، چنین الگوهایی نوعی پناه محسوب میشود.
۸. بِل پاولی (Bel Powley) و گفتوگوهای آزاد درباره اضطراب با همکاران
بل پاولی یکی از بازیگرانی است که اعتقاد دارد صحبت کردن درباره اضطراب (talking therapy) خود نوعی درمان است. او در پروژههای گروهی از همکارانش نمیخواهد نقش «قوی» بازی کنند بلکه درباره فشارهای ذهنی صحبت میکند.
او میگوید گفتوگو درباره احساسات باعث میشود اضطراب کمتر حس شود، چون پنهانکاری به آن قدرت میدهد. این رویکرد ارتباطی باعث شده فضای امنتری در میان بازیگران جوان ایجاد شود. در محیطی که معمولاً رقابتی و پرتنش است، چنین رفتارهایی میتواند تأثیر مستقیم بر سلامت روان گروه داشته باشد.
۹. رابین ویلیامز (Robin Williams) و کشمکش همزمان با اضطراب و افسردگی
رابین ویلیامز از شناختهشدهترین نمونهها در میان بازیگران مبتلا به اضطراب و افسردگی بود. او همیشه روی صحنه شاد و پرانرژی به نظر میرسید اما در زندگی واقعی از اضطراب شدید و افکار منفی رنج میبرد.
او سالها از درمان و دارو استفاده کرد و تلاش کرد از طریق کار هنری و ارتباط با دیگران از انزوا دور بماند. زندگی او یادآور این نکته بود که اضطراب حتی در میان موفقترین چهرهها هم ممکن است حضور دائمی داشته باشد و نیاز به مراقبت و حمایت حرفهای دارد.
۱۰. سلنا گومز (Selena Gomez) و استفاده از شبکههای حمایتی و درمان ترکیبی
سلنا گومز در سالهای اخیر آشکارا درباره اضطراب و حملات پانیک خود صحبت کرده است. او با ترکیبی از درمان دارویی و جلسات رواندرمانی وضعیت خود را کنترل میکند.
او گفته که حمایت خانواده، دوستان و تیم کاریاش برایش حیاتی بوده است. گومز اکنون بخشی از زمان خود را صرف آگاهیبخشی درباره سلامت روان میکند و از طریق پروژههای اجتماعی درباره اضطراب و افسردگی صحبت میکند. حضور او در فضای عمومی با این صداقت باعث شده بسیاری از هوادارانش از کمک حرفهای نترسند.
جالب است این را هم بدانید که:
اضطراب در میان بازیگران هالیوود پدیدهای تازه نیست. حتی در دوران کلاسیک سینما نیز بسیاری از چهرههای بزرگ با اضطراب شدید روبهرو بودند، اما در آن زمان کمتر کسی جرأت صحبت درباره آن را داشت. سکوت درباره سلامت روان بخشی از فرهنگ حرفهای هالیوود بود. بازیگر باید همیشه بینقص به نظر میرسید. اما در دهههای اخیر، تغییر نگرش عمومی باعث شد بسیاری از هنرمندان از تجربههای شخصی خود بگویند.
این تغییر فرهنگی، تأثیر روانی مهمی داشت. وقتی بازیگری مانند اما استون یا سلنا گومز صادقانه درباره اضطرابش حرف میزند، راهی برای دیگران باز میشود تا از احساس شرم فاصله بگیرند. آگاهی اجتماعی نسبت به این موضوع باعث شد استودیوها و عوامل فیلم، محیط کاری را نیز انسانیتر کنند. بسیاری از گروههای تولید اکنون مشاور روانی (on-set therapist) دارند تا در طول فیلمبرداری در دسترس بازیگران باشند.
نکته دیگر، نقش رسانهها در بازنمایی اضطراب است. تا چند سال پیش، رسانهها هر نشانهای از ناآرامی روانی را ضعف تعبیر میکردند. اما اکنون، روایتها تغییر کردهاند. اضطراب بهعنوان بخشی از تجربه انسانی دیده میشود نه نشانه شکست. همین رویکرد انسانی باعث شده ستارهها احساس امنیت بیشتری برای بیان واقعیتشان پیدا کنند. در نهایت، این صراحت نهتنها بر سلامت فردی بلکه بر چهرهٔ عمومی صنعت سینما نیز تأثیر گذاشته است.
جدول مقایسهای روشهای کنار آمدن بازیگران با اضطراب
| نام بازیگر | نوع اضطراب | روش اصلی مقابله | نتیجه یا تغییر حاصلشده |
|---|---|---|---|
| اما استون | حملات پانیک (panic attacks) | درمان شناختی رفتاری و تمرین تنفس | کاهش شدت حملات و حفظ تمرکز در صحنه |
| رایان رینولدز | اضطراب اجتماعی (social anxiety) | نوشتن روزانه و مراقبه ذهنی | افزایش کنترل بر افکار پیش از صحنه |
| کریس ایوانز | اضطراب عملکردی در فضاهای عمومی | مواجهه تدریجی با موقعیتهای ترسزا | افزایش تحمل و کاهش واکنش فیزیکی |
| آدل | ترس از صحنه (stage fright) | درمان و حمایت اجتماعی نزدیک | کاهش علائم فیزیکی پیش از اجرا |
| زویی کرویتز | اضطراب عمومی (generalized anxiety) | نظم در خواب و تغذیه و ورزش سبک | ثبات خلق و انرژی روزانه |
| سلنا گومز | اضطراب همراه با حملات پانیک | درمان ترکیبی دارویی و رواندرمانی | پایداری ذهنی و بازگشت به فعالیت اجتماعی |
خلاصه نهایی
اضطراب بخشی پنهان از زندگی بسیاری از بازیگران هالیوود است. برخلاف تصویر عمومی از اعتماد بهنفس مطلق، واقعیت نشان میدهد حتی مشهورترین چهرهها با نگرانی، تردید و فشار روانی زندگی میکنند. نکتهٔ مهم این است که بیشتر آنها به جای پنهان کردن مشکل، یاد گرفتهاند آن را بپذیرند و در کنار کارشان مدیریت کنند. این مدیریت گاه از راه درمان، گاه با مراقبه، یا با عادتهای منظم روزانه انجام میشود. برخی از بازیگران مانند کریس ایوانز با مواجهه تدریجی ترس خود را کنترل کردند، در حالیکه برخی دیگر مانند آدل از شبکههای حمایتی نزدیک کمک گرفتند. در نهایت، صداقت در بیان اضطراب باعث شده نگاه جامعه به سلامت روان نیز تغییر کند. این روند آرام و انسانی، به تدریج چهرهای واقعیتر از سینما و بازیگران آن نشان میدهد.
سؤالات رایج (FAQ):
چرا بسیاری از بازیگران با اضطراب دستوپنجه نرم میکنند؟
فشار شهرت، حضور دائمی در برابر دوربین و انتظار برای کامل بودن باعث افزایش اضطراب در بازیگران میشود.
آیا اضطراب میتواند مانع بازیگری شود؟
در برخی موارد بله، اما با درمان و تمرین، بسیاری از بازیگران یاد گرفتهاند اضطراب را کنترل کنند و کار خود را ادامه دهند.
رایجترین نوع اضطراب در میان بازیگران چیست؟
اضطراب اجتماعی و اضطراب عملکردی از شایعترین نوعها هستند.
آیا بازیگران از دارو برای کنترل اضطراب استفاده میکنند؟
بعضی از آنها با تجویز پزشک از دارو استفاده میکنند، اما اغلب روشهای ترکیبی شامل درمان و مراقبه ترجیح داده میشود.
آیا اضطراب در بازیگران زن بیشتر است یا مرد؟
تحقیقات نشان میدهد اضطراب در هر دو گروه وجود دارد، اما زنان بیشتر درباره آن صحبت میکنند.
آیا استودیوهای فیلم برای سلامت روان بازیگران کاری انجام میدهند؟
در سالهای اخیر، بسیاری از استودیوها مشاور روانی را در محل فیلمبرداری مستقر کردهاند تا از بازیگران حمایت شود.
دکتر علیرضا مجیدی
پزشک، نویسنده و بنیانگذار وبلاگ «یک پزشک»
دکتر علیرضا مجیدی، نویسنده و بنیانگذار وبلاگ «یک پزشک».
با بیش از ۲۰ سال نویسندگی «ترکیبی» مستمر در زمینهٔ پزشکی، فناوری، سینما، کتاب و فرهنگ.
باشد که با هم متفاوت بیاندیشیم!
source