هِرمِس (Hermes) یکی از خدایان مشهور در اساطیر یونان باستان است که نقشهای متعددی در داستانها و باورهای مردم آن زمان داشته است. او به عنوان پیامرسان خدایان شناخته میشود و همچنین مسئولیتهای دیگری نیز بر عهده دارد.
نقشهای هرمس در اساطیر یونانی
- پیامرسان خدایان: هرمس به دلیل سرعت و تواناییهای ارتباطی خود، به عنوان پیامرسان اصلی خدایان شناخته میشود. او میتوانست به سرعت بین دنیای خدایان و انسانها جابهجا شود و پیامهای مهم را منتقل کند.
- خدای مسافران و راهها: هرمس حامی مسافران، بازرگانان و همه کسانی بود که در سفر بودند. او همچنین به عنوان نگهبان راهها و جادهها شناخته میشد.
- خدای چوپانان: هرمس به چوپانان و دامداران نیز علاقه داشت و از آنها حمایت میکرد.
- خدای خواب و رؤیا: او همچنین با خواب و رؤیاها مرتبط بود و به مردم در این زمینهها کمک میکرد.
- خدای دزدی و حیلهگری: به دلیل زیرکی و تواناییهای حیلهگرانهاش، هرمس به عنوان خدای دزدی و حیلهگری نیز شناخته میشد.
نمادها و ویژگیهای هرمس
هرمس معمولاً با چندین نماد خاص شناخته میشود که شامل موارد زیر است:
- کادوکیوس (Caduceus): عصای بالدار با دو مار پیچیده به دور آن، که نماد صلح و تجاری است.
- صندلهای بالدار: که به او امکان پرواز و حرکت سریع میداد.
- کلاه بالدار: که به عنوان یکی از نشانههای اصلی او به شمار میرفت.
اما در خبری جالب، باستانشناسان در نزدیکی مرز جنوب شرقی بلغارستان با یونان، در جریان یک کاوش، مجسمهای تقریباً ۲.۱۳ متری از خدای یونانی هِرمِس (Hermes) را کشف کردند. این کشف غیرمنتظره در فاضلاب باستانی شهر متروکه هرکِلئا سِنتیکا (Heraclea Sintica) رخ داد که توسط فیلیپ دوم مقدونیه بین سالهای ۳۵۶ و ۳۳۹ قبل از میلاد تأسیس شده بود. این شهر وسیع در سال ۳۸۸ میلادی توسط یک زلزله ویران شد.
مجسمه هرمس در فاضلاب
سرپرست تیم کاوش، لیودمیل واگالینسکی، اظهار داشت که سر این مجسمه حفظ شده و در وضعیت بسیار خوبی قرار دارد. او توضیح داد که این مجسمه مرمری در فاضلاب قرار داده شده و با خاک پوشیده شده بود، احتمالاً به دلیل پذیرش مسیحیت به عنوان دین رسمی امپراتوری روم و ممنوعیت نمادهای پاگانیسم (Paganism). پاگانیسم یا پِیگِنیسم، به معنی لغوی روستایی، اصطلاحی است که اولین بار در سدهٔ چهاردهم میلادی توسط مسیحیان اولیه برای توصیف کسانی در امپراتوری روم به کار میرود که چندخداپرست بودند یا پیرو ادیان قومیای، به غیر از یهودیت بودند.
این مجسمه در جریان حفاریهای شهر باستانی هرکِلئا سِنتیکا، نزدیک به روستای روپیتِه (Rupite) در بلغارستان کنونی، کشف شد. واگالینسکی افزود که این مجسمه نسخهای رومی از یک مجسمه یونانی اصلی است.
باستانشناسان اعلام کردند که این مجسمه نسبتا سالم مانده. هرکِلئا سِنتیکا، که اکنون به روستای روپیتِه در بلغارستان تبدیل شده، پس از زلزله و افت جایگاه، در حدود سال ۵۰۰ میلادی متروک شد.