ارتباط بین ورزش و سلامت بهتر مغز به خوبی اثبات شده ، اما پژوهش جدیدی نشان می‌دهد که این فواید می‌توانند تا چند سال بعد از برخی انواع ورزش ادامه یابند و عملکرد مغز در افراد مسن را تا پنج سال بهبود بخشند.
هدف مطالعه
پژوهشگران دانشگاه کوئینزلند در استرالیا قصد داشتند بررسی کنند که چگونه ورزش می‌تواند از زوال عقل جلوگیری کند و به‌خصوص چه میزان ورزش برای کاهش افت شناختی مورد نیاز است.
این تحقیق بر اساس مطالعات قبلی است که نشان داده‌اند ورزش می‌تواند با فعال‌سازی رشد سلول‌های بنیادی و افزایش تولید نورون‌های جدید در هیپوکامپ مغز، که با یادگیری و حافظه مرتبط است، زوال شناختی در موش‌ها را معکوس کند.
نتایج مطالعه
آن‌ها دریافتند که تمرینات تناوبی با شدت بالا (HIIT) که به مدت نیم سال ادامه می‌یابد، می‌تواند عملکرد مغزی را حفظ کرده و تیزهوشی شناختی را در سال‌های بعدی حفظ کند.
پری بارتلت، عصب‌شناس دانشگاه کوئینزلند، می‌گوید: «شش ماه تمرینات تناوبی با شدت بالا کافی است تا وضعیت را عوض کند.»
روش تحقیق
در این مطالعه، ۱۵۱ شرکت‌کننده ۶۵ تا ۸۵ ساله به سه گروه ورزشی به مدت شش ماه تقسیم شدند: تمرینات با شدت کم (مانند کشش)، تمرینات با شدت متوسط (پیاده‌روی سریع روی تردمیل) و تمرینات با شدت بالا (تلاش نزدیک به حداکثر بر روی دوچرخه‌های ثابت)
با استفاده از ترکیبی از اسکن‌های مغزی و نمونه‌های خون، پژوهشگران توانستند تغییرات مغزی را اندازه‌گیری کنند. تنها گروه HIIT نشانه‌هایی از بهبود شناختی بلافاصله پس از برنامه ورزشی و مدت‌ها بعد نشان داد.
دانیل بلکمور، عصب‌شناس دانشگاه کوئینزلند، می‌گوید: «ما پنج سال پس از برنامه آن‌ها را دنبال کردیم و باورنکردنی است که هنوز هم بهبود شناختی داشتند، حتی اگر تمرینات را ادامه نداده بودند».
تحقیقات بیشتر
کارهای بیشتری برای درک کامل مزایای مغزی ورزش و مکانیزم‌های بیولوژیکی نیاز است. تیم تحقیقاتی همچنین می‌خواهد بررسی کند که عوامل ژنتیکی چگونه ممکن است این ارتباطات را در گروه‌های بزرگ‌تر تحت تاثیر قرار دهند. افراد مختلف به‌طور متفاوت به ورزش واکنش نشان می‌دهند، بنابراین ممکن است در برخی موارد HIIT تأثیر زیادی نداشته باشد. به زبان ساده همان‌هایی که بیشتر علاقه به ورزش دارند، از نظر ژنتیکی به زوال عقل هم کمتر مستعد باشند. بنابراین این مخدوش‌کننده احتمالی هم باید بررسی شود.
نتایج و تأثیرات
این تحقیق شواهد بیشتری ارائه می‌دهد که برنامه‌های ورزشی می‌توانند به مقابله با افزایش نرخ زوال عقل در افراد مسن کمک کنند و اثرات حفاظتی آن‌ها بیشتر از حد انتظار باشد.
بارتلت می‌گوید: «اگر بتوانیم مسیر پیری را تغییر دهیم و افراد را با یک مداخله ساده مانند ورزش به مدت طولانی‌تری از نظر شناختی سالم نگه داریم، می‌توانیم جامعه خود را از هزینه‌های شخصی، اقتصادی و اجتماعی عظیم مرتبط با زوال عقل نجات دهیم.»
تمرینات تناوبی با شدت بالا (HIIT) نوعی ورزش است که شامل دوره‌های کوتاه و شدید فعالیت بدنی، به همراه دوره‌های استراحت یا فعالیت با شدت کمتر میشود.
HIIT شامل انجام حرکات ورزشی مثل دویدن، پریدن یا دوچرخه‌سواری به مدت کوتاهی (مثلاً ۳۰ ثانیه تا یک دقیقه) با شدت زیاد است. سپس به مدت مشابه یا کمی بیشتر استراحت می‌کنید یا فعالیتی با شدت کمتر انجام می‌دهید. این چرخه چندین بار تکرار میشود.
برای مثال، می‌توانید به مدت ۳۰ ثانیه با تمام توان بدوید و سپس ۳۰ ثانیه به آرامی راه بروید. این روند را چندین بار تکرار می‌کنید تا تمرین شما کامل شود. HIIT باعث افزایش ضربان قلب و سوزاندن کالری در مدت زمان کوتاه میشود و بهبود قابل توجهی در تناسب اندام و سلامت قلب و عروق ایجاد می‌کند.
این تحقیق در مجله «Aging and Disease» منتشر شده .
source