دیوید لینچ، فیلم‌ساز مشهور و خالق سریال محبوب «توئین پیکس» (Twin Peaks) و کارگردان فیلم‌های نمادین و سوررئال مانند «مخمل آبی» (Blue Velvet) و «کله پاک‌کن» (Eraserhead)، اعلام کرده که به بیماری مزمن ریوی آمفیزم (Emphysema) مبتلا شده است. لینچ در مصاحبه‌ای اخیر با یکی از مجلات این تشخیص را تأیید کرده و خبر را در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشته است.

چالش‌های زندگی با آمفیزم

در مصاحبه‌ای با مجله «سایت اند ساوند» (Sight and Sound)، لینچ توضیح داده که این بیماری او را از خروج از منزل بازداشته است. او گفته است: «نمی‌توانم بیرون بروم. و فقط می‌توانم مسافت کوتاهی را پیاده‌روی کنم قبل از اینکه اکسیژن بدنم تمام شود.»

با این حال، لینچ اظهار کرده که «هرگز بازنشسته نمی‌شود»، حتی اگر این به معنی کارگردانی پروژه‌ها از راه دور باشد. او اضافه کرد: «به‌دلیل کووید، برای من بسیار خطرناک است که بیمار شوم، حتی اگر یک سرماخوردگی ساده باشد. بنابراین احتمالاً پروژه‌ها را از خانه هدایت خواهم کرد.»

بیماری آمفیزم چیست؟

آمفیزم (Emphysema) یک بیماری مزمن و پیشرونده ریوی است که به تخریب کیسه‌های هوایی (آلوئول‌ها – Alveoli) در ریه‌ها منجر می‌شود. این بیماری باعث کاهش توانایی ریه‌ها در انتقال اکسیژن به خون و دفع دی‌اکسید کربن می‌گردد. آمفیزم یکی از انواع بیماری‌های مزمن انسدادی ریه (COPD) محسوب می‌شود و عمدتاً با تنگی نفس و مشکلات تنفسی همراه است.

پیشینه تاریخی این بیماری

اولین توصیف مستند از آمفیزم به قرن هجدهم میلادی انجام شده. در سال ۱۷۶۹، پزشک فرانسوی لئونهارد لایبرکون (Leonhard Laubender) اولین توصیف دقیق از این بیماری را ارائه داد. اما مطالعات دقیق‌تر در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم توسط پزشکان همچون رنه لانک (René Laennec) و ویلیام وولف (William Wolf) انجام شد. این تحقیقات پایه‌های فهم مدرن از آمفیزم را شکل دادند و نقش عوامل محیطی مانند دود سیگار و آلودگی هوا در ایجاد این بیماری را روشن کردند.

علت‌های بیماری

آمفیزم به طور عمده به دلیل عواملی که باعث تحریک و تخریب بافت‌های ریوی می‌شوند، ایجاد می‌گردد. مهم‌ترین علت‌های این بیماری عبارتند از:

• سیگار کشیدن: اصلی‌ترین عامل خطر برای توسعه آمفیزم است. مواد شیمیایی موجود در دود سیگار به تخریب آلوئول‌ها منجر می‌شوند.
• آلودگی هوا: قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آلودگی هوا و مواد شیمیایی می‌تواند ریسک ابتلا به آمفیزم را افزایش دهد.
• نقص ژنتیکی: کمبود آلفا-۱ آنتی‌تریپسین (Alpha-1 Antitrypsin)، یک پروتئین که از بافت‌های ریه محافظت می‌کند، می‌تواند فرد را به طور ژنتیکی مستعد ابتلا به آمفیزم کند.

پاتوفیزیولوژی

در آمفیزم، دیواره‌های آلوئول‌ها تخریب می‌شوند که منجر به کاهش سطح تبادل گاز و کاهش قابلیت ارتجاعی ریه‌ها می‌گردد. این تخریب باعث می‌شود که هوای بیشتری در ریه‌ها به دام بیافتد و در نهایت حجم ریوی افزایش یابد. این شرایط باعث می‌شود فرد نتواند به‌طور کامل نفس بکشد و در نتیجه اکسیژن کافی به خون نرسد. همچنین، انباشت دی‌اکسید کربن در بدن می‌تواند منجر به مشکلات جدی مانند اسیدوز تنفسی (Respiratory Acidosis) شود.

علایم

علائم آمفیزم به مرور زمان و با پیشرفت بیماری ظاهر می‌شوند و شامل موارد زیر هستند:

• تنگی نفس: این علامت اصلی آمفیزم است که به تدریج تشدید می‌شود و در ابتدا ممکن است فقط هنگام فعالیت بدنی ظاهر شود.
• سرفه مزمن: معمولاً همراه با تولید خلط و ناشی از تحریک مداوم راه‌های هوایی است.
• کاهش وزن: به دلیل کار سخت‌تر ریه‌ها برای تنفس، بدن انرژی بیشتری مصرف می‌کند.
• خستگی مفرط: کمبود اکسیژن و تلاش بیشتر برای تنفس منجر به احساس خستگی می‌شود.

درمان

درمان آمفیزم شامل روش‌هایی برای کاهش علائم، بهبود کیفیت زندگی و جلوگیری از پیشرفت بیماری است. این روش‌ها شامل:

• ترک سیگار: مهم‌ترین اقدام برای جلوگیری از پیشرفت بیماری.
• داروهای گشادکننده برونش‌ها: برای کاهش تنگی نفس و بهبود جریان هوا در ریه‌ها.
• درمان اکسیژن: در موارد پیشرفته، تأمین اکسیژن اضافی به بیماران کمک می‌کند تا تنفس بهتری داشته باشند.
• تمرینات تنفسی: آموزش تکنیک‌های خاص تنفس برای بهبود ظرفیت ریه و کاهش تنگی نفس.
• توانبخشی ریوی: برنامه‌های ورزشی و آموزشی که به بیماران کمک می‌کند تا زندگی فعال‌تری داشته باشند.

پیش‌آگهی

پیش‌آگهی آمفیزم به عوامل متعددی مانند شدت بیماری، سن بیمار، و پاسخ به درمان‌ها بستگی دارد. در صورت عدم درمان یا ترک سیگار، بیماری به مرور زمان پیشرفت می‌کند و ممکن است به نارسایی تنفسی و در نهایت مرگ منجر شود. با این حال، مدیریت مؤثر بیماری می‌تواند به کاهش سرعت پیشرفت آن کمک کند و کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشد.