بارداری یا حاملگی دورانی است که هر زنی برای به دنیا آوردن نوزاد تجربه می‌کند. اما نحوه تشخیص بارداری برای هر مادری خود نوعی چالش است! برخی از روش‌ها آزمایشگاهی هستند و برخی دیگر، خانگی و با استفاده از کیت‌های تشخیص حاضری هم انجام می‌شوند.

به‌هرحال آزمایش بارداری یا حاملگی می‌تواند مشخص کند زنی باردار است یا خیر و بهتر است تحت نظر متخصص زنان صورت بگیرد. برای تشخیص بارداری روش‌های متعددی وجود دارد که هر یک ویژگی‌های خاص خود را دارند.

تست بارداری چیست؟

آزمایشات بارداری برای تعیین اینکه آیا در ادرار یا خون شما هورمونی به اسم اچ‌سی‌جی (hCG) یا گنادوتروپین جفتی انسان (human chorionic gonadotropin) وجود دارد، انجام می‌شود. این هورمون درست بعد از لانه‌گیری تخم بارورشده در دیواره‌ رحم خانم‌ها تولید می‌شود. این روند معمولا (اما نه همیشه) شش روز بعد از لقاح اتفاق می‌افتد. اگر باردار باشید، سطح هورمون hCG به سرعت بالا می‌رود و هر دو یا سه روز، دو برابر می‌شود و این آزمایش‌ها، آن را نشان می‌دهند.

انواع تست بارداری

تست بارداری ابزاری است که برای تشخیص حضور هورمون hCG در ادرار یا خون استفاده می‌شود و به تعیین بارداری کمک می‌کند.در مرور راهنمای بارداری متوجه می‌شویم که دو نوع اصلی تست بارداری می‌تواند مشخص کند که شما باردار هستید یا خیر: آزمایش ادرار و آزمایش خون. البته نوار تست حاملگی یا همان بی‌بی چک و سونوگرافی از جمله دیگر روش‌های تشخیص حاملگی هستند که یکی خانگی است و دیگری آزمایشگاهی که معمولا توسط دکتر زنان انجام می‌شود. در ادامه این ۴ روش را مورد بررسی قرار می‌دهیم:

آزمایش ادرار

آزمایش ادرار می‌تواند در خانه یا مطب پزشک انجام شود. بسیاری از خانم‌ها معمولا یک هفته بعد از تاخیر در قاعدگی، اولین تست بارداری را در خانه انجام می‌دهند. آزمایش خانگی بارداری خصوصی و راحت‌تر است و در نتیجه یکی از دم دستی ترین روش‌ها برای  تشخیص بارداری به شمار می‌رود.

معمولا دستگاه‌های آزمایش بارداری در خانه با دستورالعمل همراه هستند. برای گرفتن نتیجه‌ای دقیق‌تر، کاملا باید طبق دستورالعمل، آزمایش را انجام دهید. بعد از آزمایش، می‌توانید نتیجه را با مراجعه به پزشک تایید کنید؛ پزشک حتی می‌تواند آزمایش‌های بارداری دقیق‌تر و حساس‌تری را هم انجام دهد.

آزمایش خون

آزمایش خون در مطب پزشک یا آزمایشگاه انجام می‌شود؛ اما معمولا این نوع تست نسبت به آزمایش ادرار، کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. این آزمایش می‌تواند بارداری را زودتر از آزمایش خانگی، یا در حدود ۶ تا ۸ روز پس از تخمک‌گذاری تشخیص دهد؛ اما نتیجه آزمایش خون، دیرتر از آزمایش بارداری در خانه مشخص می‌شود.

نکته جالب توجه در مورد نحوه تشخیص بارداری با استفاده از آزمایش خون این است که دو نوع آزمایش بارداری خون وجود دارد که در ادامه به این دو نوع اشاره می کنیم.

آزمایش کیفی hCG

این آزمایش به سادگی تشخیص می‌دهد که هورمون hCG در بدن شما وجود دارد یا خیر. آزمایش کیفی hCG به این سوال که «آیا باردار هستید؟» پاسخ مثبت یا منفی می‌دهد. پزشکان معمولا این آزمایش را برای تایید بارداری بعد از ۱۰ پس از تاخیر قاعدگی تجویز می‌کنند. بعضی از این آزمایشات می‌توانند وجود هورمون hCG را خیلی زودتر از این زمان نیز تشخیص دهند.

آزمایش کمی hCG  (بتا اچ‌سی‌جی)

این آزمایش میزان دقیق هورمون hCG موجود در خون را مشخص می‌کند. این آزمایش حتی می‌تواند زمانی که سطح هورمون hCG بسیار پایین است هم بارداری را تشخیص دهد، چون می‌تواند به‌طور دقیق میزان هورمون hCG خون را اندازه‌گیری کند؛ به همین دلیل می‌تواند در تشخیص و پیگیری مشکلات به وجود آمده در دوران بارداری، کمک بسزایی کند.

این آزمایش در کنار آزمایشات دیگر می‌تواند برای جلوگیری از بارداری خارج از رحم یا کنترل مادر بعد از سقط جنین، زمانی که سطح hCG به سرعت افت می‌کند، موثر باشد.

تست خانگی

راه‌های خانگی مختلفی وجود دارد که می‌توان با استفاده از آن‌ها و البته در نظر گرفتن ضریب خطا، از حاملگی احتمالی مطلع شد. استفاده از بیبی چک، یکی از روش‌های تست بارداری سریع  هستند.

علائم مختلف روی بیبی چک چطور خوانده می‌شود و به چه معنی است؟

بیبی چک (HPT) یک تست بارداری خانگی بسیار کاربردی با عملکردی بسیار ساده است و انواع مختلفی مثل بی بی چک نواری، بی بی چک مستقیم و بی بی چک قطره چکانی دارد.

کافیست چند قطره از ادرار خود را روی آن بریزید و بعد از چند دقیقه نتیجه را ببینید.

تفسیر نتایچ تست‌های بارداری به این‌صورت است که اگر نتیجه مثبت با ۲ نوار رنگی مشخص می‌شود. هرچقدر هورمون HCG بیشتر باشد، رنگ نوارها پررنگ‌تر می‌شود. اگر تست با حروف مشخص شود، ۲ خط قرمز با حروف C و T نشان‌دهنده نتیجه مثبت بارداری هستند.

سوال برخی از خانم‌ها این است که چرا تست بیبی چک منفی می‌شود؟ اگر هم بعد از ۱۰ دقیقه، تنها یک نوار مشخص شود، نشان از عدم بارداری است. تست منفی روی بی بی چک‌هایی هم که دارای حروف هستند، با پررنگ شدن قسمت C و کم رنگ شدن قسمت T مشخص می‌شود.

علائم مشکوک به بارداری و دادن تست بارداری

در موارد بسیار نادر، ممکن است نتیجه تشخیص بارداری خانگی کاذب باشد. این بدین معنی است که شما باردار نیستید، اما آزمایش می‌گوید باردار هستید. اگر ادرار شما حاوی خون یا پروتئین باشد، آزمایش بارداری به شکل کاذبی مثبت می‌شود. البته برخی داروهای خاص مثل آرام‌بخش‌ها، ضد انعقاد‌ها یا خواب‌آورها هم می‌توانند باعث مثبت شدن آزمایش بارداری (کاذب) شوند.

در واقع به جز نتیجه مثبت و منفی، تفسیر دیگری هم هست که نتیجه مشکوک است. نتیجه مشکوک زمانی اتفاق می‌افتد که در فاصله بین ۵ تا ۱۰ دقیقه ۲ نوار رنگی روی تست ظاهر شود.

اگر فقط نوار T روی تست رنگی شود، نتیجه درست نیست و باید به فاصله چند روز دیگر، تست تکرار شود.

اگر نتیجه منفی دریافت کردید، احتمالا باردار نیستید؛ با این‌حال ممکن است باردار باشید اگر:

• تاریخ انقضای دستگاه آزمایش بارداری گذشته باشد؛
• آزمایش را به درستی انجام نداده باشید؛
• آزمایش را خیلی زود انجام داده باشید؛
• به دلیل استفاده بیش از اندازه از مایعات، ادرار شما بیش از حد رقیق شده باشد؛
• داروهای خاصی مثل داروهای ادرارآور یا آنتی هیستامین مصرف کرده باشید.

اگر نتیجه آزمایش بارداری شما منفی باشد، حدود یک هفته بعد، دوباره این آزمایش را تکرار کنید؛ برخی آزمایش‌های بارداری خانگی پیشنهاد می‌کنند که بدون در نظر گرفتن نتیجه، این کار را انجام دهید.

اگر در هر بار آزمایش، دو نتیجه‌ی متفاوت به دست آوردید، باید به پزشک مراجعه کنید. در این صورت انجام آزمایش خون می‌تواند راه‌گشا باشد.

تست تشخیص بارداری را از میان روش‌های مطمئن انتخاب کنید!

درباره تمامی راه‌های محتمل تشخیص بارداری برایتان گفتیم ولی در انتهای این متن مجددا توصیه می‌کنیم که از روش‌های آزمایشگاهی و تحت نظر پزشک متخصص زنان استفاده کنید. روش‌های تشخیص خانگی در بهترین حالت، می‌توانند مکمل یا راهی برای تشخیص اولیه باشند. اگر نیاز به مشورت با پزشک دارید، می‌توانید برای دریافت نوبت دکتر از پلتفرم دکتردکتر استفاده کنید.

تشخیص و درمان اختلالات سیستم تولید مثل زنان، مشاوره جنسی و بارداری، تخصص دکتر زنان و زایمان است. از مهم‌ترین وظایف دکتر زنان می‌توان به مراقبت‌های پیش و بعد از زایمان، مراقبت‌های پس از زایمان، مدیریت درد زایمان و مشاوره باروری اشاره کرد. متخصص زنان و زایمان به درمان بیماری‌هایی مثل عفونت‌های زنان، اندومتریوز، پولیپ رحم، فیبروم رحم، پره‌اکلامپسی، سندروم تخمدان پلی‌کیستیک می‌پردازد. در صورت ابتلا به این بیماری‌ها، برای اخذ نوبت دکتر زنان می‌توانید از نوبت دهی دکتر زنان و زایمان در سایت دکتردکتر استفاده کنید.

برگرفته از مجله دکتردکتر(https://drdr.ir/mag/)