پیام‌رسان تلگرام اعلام کرده است که مدیرعامل آن، پاول دوروف (Pavel Durov), که روز شنبه در فرانسه بازداشت شد، «چیزی برای پنهان کردن ندارد». طبق اعلام مقامات، دوروف در فرودگاهی در شمال پاریس و بر اساس یک حکم قضایی به اتهامات مربوط به این اپلیکیشن دستگیر شده است.

گزارش‌ها حاکی از آن است که این تحقیق درباره ناکافی بودن نظارت بر محتوا در تلگرام است و دوروف متهم به عدم اقدام کافی برای مقابله با استفاده‌های مجرمانه از این پلتفرم شده است. اتهامات شامل عدم همکاری با مقامات قانونی در مواردی همچون قاچاق مواد مخدر، محتواهای جنسی مرتبط با کودکان و کلاهبرداری است.

تلگرام در بیانیه‌ای اعلام کرد که «نظارت ما مطابق با استانداردهای این فناوری است و به‌طور مداوم در حال بهبود است». همچنین افزود: «ادعای اینکه یک پلتفرم یا مالک آن مسئول سوءاستفاده از آن پلتفرم است، مضحک است.»

پایبندی تلگرام به قوانین اتحادیه اروپا

تلگرام همچنین تأکید کرد که دوروف به طور مکرر در اروپا سفر می‌کند و این شرکت به قوانین اتحادیه اروپا، از جمله قانون خدمات دیجیتال (Digital Services Act), که هدف آن تضمین محیط آنلاین ایمن و مسئولانه است، پایبند است. در بیانیه تلگرام آمده است: «تقریباً یک میلیارد کاربر در سراسر جهان از تلگرام به عنوان وسیله‌ای برای ارتباطات و منبع اطلاعات حیاتی استفاده می‌کنند. ما منتظر حل سریع این وضعیت هستیم. تلگرام با شما است.»

منابع قضایی که توسط خبرگزاری AFP نقل قول شده‌اند، اعلام کردند که بازداشت دوروف در روز یکشنبه تمدید شده و می‌تواند تا ۹۶ ساعت ادامه یابد.

سابقه و ملیت پاول دوروف

پاول دوروف، ۳۹ ساله، در روسیه به دنیا آمده و اکنون در دبی زندگی می‌کند، جایی که تلگرام مستقر است. او دارای تابعیت امارات متحده عربی و فرانسه است. تلگرام به‌ویژه در روسیه، اوکراین و کشورهای اتحاد جماهیر شوروی سابق بسیار محبوب است. این اپلیکیشن در سال ۲۰۱۸ در روسیه ممنوع شد، پس از اینکه دوروف از ارائه داده‌های کاربران به دولت روسیه خودداری کرد. این ممنوعیت در سال ۲۰۲۱ لغو شد.

نگرانی‌های روسیه و واکنش وزارت خارجه

روسیه هنوز هم دوروف را به عنوان یک شهروند روسی می‌شناسد. وزارت خارجه روسیه اعلام کرد که سفارت روسیه در فرانسه «بلافاصله اقدامات لازم را در چنین مواردی برای روشن شدن وضعیت شهروند روسی انجام داده است، علیرغم اینکه هیچ درخواستی از سوی نمایندگان تجاری این شخص دریافت نکرده است.» سفارت روسیه افزود که به دنبال «روشن کردن دلایل بازداشت و فراهم کردن حفاظت از حقوق دوروف و دسترسی کنسولی» است و اشاره کرد که مقامات فرانسوی با مقامات روسی همکاری نمی‌کنند.

سخنگوی وزارت خارجه روسیه، ماریا زاخارووا (Maria Zakharova), در تلگرام پستی منتشر کرد و پرسید که آیا سازمان‌های حقوق بشری غربی در مورد بازداشت دوروف سکوت خواهند کرد، به صورت متناقض آن‌ها در سال ۲۰۱۸ تصمیم روسیه برای «ایجاد موانع» در کار تلگرام در روسیه را مورد انتقاد قرار داده بودند.

چالش‌های نظارتی و انتقادات از تلگرام

تلگرام امکان ایجاد گروه‌هایی با تا ۲۰۰,۰۰۰ عضو را فراهم می‌کند، که منتقدان استدلال می‌کنند این ویژگی باعث تسهیل انتشار اطلاعات نادرست و اشتراک‌گذاری محتواهای مرتبط با نظریه‌های توطئه، نئونازیسم، محتوای مرتبط با کودکان یا تروریسم می‌شود. در بریتانیا، این اپلیکیشن به دلیل میزبانی کانال‌های افراطی که در سازماندهی خشونت‌های اخیر در شهرهای انگلیس نقش داشتند، مورد بررسی قرار گرفت. تلگرام برخی از گروه‌ها را حذف کرد، اما به گفته کارشناسان امنیت سایبری، سیستم نظارت بر محتوای افراطی و غیرقانونی آن به‌مراتب ضعیف‌تر از سایر شرکت‌های رسانه‌های اجتماعی و اپلیکیشن‌های پیام‌رسان است.