در دوران پساکرونا، بسیاری از شرکتها به روشهای کاری ترکیبی روی آوردهاند، به خاطر اینکه کارکنان اوقاتشان بین کار در خانه و دفتر تقسیم شده، این تغییر باعث شده تا تعاملات اجتماعی کارکنان کمتر شود و ارتباطات بیشتر به جلسات مجازی و دوربینها محدود گردد. در این فضای جدید، یکی از مسائلی که گم شده است، روشهای مؤثر آموزش و ارتقای کارکنان است. بسیاری از مدیران بر این باورند که تلاشهای فعلی برای ارتقا و یادگیری کارکنان، کارآمدی لازم را ندارند. این ناکارآمدی به دلیل استفاده بیش از حد از کتابخانههای محتوایی و دورههای خودآموز است که برای حفظ طولانیمدت اطلاعات و تغییر رفتار چندان مناسب نیستند. طبق پژوهشها، مدیرانی که به دنبال توسعه سریعتر کارکنان هستند، باید از مزایای یادگیری اجتماعی بهره ببرند، چه محیط کاری آنها حضوری باشد و چه مجازی. یادگیری اجتماعی زمانی که به درستی انجام شود، شبکههای کلیدی مغز را فعال میکند و باعث میشود تا یادگیری عمیقتر و یادآوری آسانتر شود و همچنین رفتارهای جدید شکل بگیرد.
یادگیری اجتماعی: کلید بهبود حافظه و تغییر رفتار
یادگیری اجتماعی به معنای یادگیری مطالب در کنار دیگران است و میتواند به صورت حضوری یا در محیطهای مجازی غنی رخ دهد. بر اساس تحقیقات، زمانی که افراد در کنار دیگران چیزی یاد میگیرند، مغز اطلاعات را به شکل قویتری ثبت میکند و انگیزه بیشتری برای اقدام به آن دارند. یکی از دلایل این موضوع این است که انسانها در طول تکامل، اطلاعات اجتماعی را به صورت خودکار پردازش میکنند، زیرا این اطلاعات برای بقا ضروری بودهاند. وقتی ما در یک گروه چیزی یاد میگیریم، احساس تعلق بیشتری به گروه داریم و این تعلق باعث میشود مغزمان به آنچه یاد میگیریم بیشتر پاسخ دهد. با یادگیری اجتماعی، نهتنها آنچه یاد گرفتهایم بهتر به یادمان میماند، بلکه احساسی که در حین یادگیری داشتهایم و حتی احساسی که دیگران در آن لحظه داشتند، نیز به یادمان میآید. این فرایند باعث میشود شبکهای از حافظههای مرتبط ایجاد شود و یادآوری اطلاعات آسانتر شود.
مدل AGES: کلید یادگیری مؤثرتر
مدل AGES مخفف چهار عنصر کلیدی یادگیری است، شامل توجه (Attention)، ایجاد ارتباط (Generation)، احساس (Emotion) و فاصلهگذاری (Spacing) است.
- توجه: برای یادگیری مؤثر، فرد باید به طور کامل بر محتوای جدید تمرکز کند و از عوامل حواسپرتی دور باشد.
- ایجاد ارتباط: یعنی اطلاعات جدید را به دانشی که از قبل داریم مرتبط کنیم، و بین این دو رابطه برقرار کنیم تا حافظه بهتر شکل بگیرد.
- احساس: داشتن احساسات مثبت یا منفی در زمان یادگیری باعث میشود که اطلاعات بهتر به یاد آورده شوند.
- فاصلهگذاری: یعنی بین جلسات یادگیری فاصله بیاندازیم تا مغز بتواند بهتر اطلاعات را پردازش و تثبیت کند.
مدل AGES به شکل مؤثری در یادگیری اجتماعی عمل میکند، زیرا تعامل با دیگران توجه را بیشتر میکند، باعث ایجاد ارتباطات بهتر بین اطلاعات جدید و دانش قبلی میشود و احساسات قویتری را در هنگام یادگیری ایجاد میکند. این سه عنصر باعث میشوند یادگیری اجتماعی مانند یک تقویتکننده عمل کند.
چگونه یادگیری اجتماعی حافظه و عملکرد را بهبود میبخشد
یادگیری اجتماعی باعث میشود اطلاعات در شبکههای مغزی بیشتری ذخیره شود و بنابراین، یادآوری آنها در آینده آسانتر گردد. برای مثال، اگر فردی در حین یادگیری یک مطلب با شوخی یا داستانی از همگروهی خود روبهرو شود، احتمال بیشتری وجود دارد که هم مطلب اصلی و هم آن شوخی یا داستان را به یاد آورد. این روش علاوه بر تقویت حافظه، باعث میشود که یادگیرندگان بتوانند سریعتر از دانش جدید خود استفاده کنند. شبکههای مغزی که برای ذخیره اطلاعات به کار میروند، همچنین ما را به سمت عملگرایی هدایت میکنند. این یعنی یادگیری اجتماعی نهتنها به ما کمک میکند تا اطلاعات را بهتر بدانیم، بلکه به ما کمک میکند که آنها را بهتر به کار ببریم.
پژوهشها نشان میدهند که یادگیری اجتماعی چگونه رفتار را تغییر میدهد
فرض کنید تیم شما در حال یادگیری مقابله با تعصبات ناخودآگاه است. اگر این یادگیری به شکل اجتماعی صورت گیرد، افراد:
- اطلاعات مربوط به پیشگیری از رخ دادن سوگیری را فرامیگیرند.
- اطلاعات را به راحتی و به سرعت به یاد میآورند.
- در لحظات حساس، به شکل بهتری عمل میکنند و تصمیمات بهتری میگیرند.
در نتیجه، یادگیری اجتماعی نهتنها درک افراد را عمیقتر میکند، بلکه باعث ایجاد رفتارهای جدید و پایدار میشود.