مایکروسافت اعلام کرده است که پشتیبانی از ویندوز 10 در تاریخ 14 اکتبر 2025 به پایان خواهد رسید. با توجه به اینکه ویندوز 10 یکی از پرطرفدارترین سیستم‌عامل‌های جهان است، این اعلام بسیاری از کاربران را در موقعیت چالش‌برانگیزی قرار داده است. پایان پشتیبانی به این معناست که پس از این تاریخ، دیگر هیچ به‌روزرسانی امنیتی، به‌روزرسانی‌های غیرامنیتی یا پشتیبانی فنی برای این سیستم‌عامل ارائه نخواهد شد. با نزدیک شدن به این تاریخ، کاربران ویندوز 10 باید تصمیم بگیرند که چه اقداماتی با دستگاه‌های خود انجام دهند. در اینجا پنج گزینه برای مدیریت این وضعیت آورده شده است.

1. نادیده گرفتن پایان پشتیبانی

یکی از ساده‌ترین و البته پرریسک‌ترین گزینه‌ها این است که کاربران به سادگی پایان پشتیبانی را نادیده بگیرند و به استفاده از ویندوز 10 ادامه دهند. هرچند سیستم‌عامل همچنان به کار خود ادامه خواهد داد، اما بدون دریافت به‌روزرسانی‌های امنیتی، سیستم در معرض آسیب‌های جدی و حملات سایبری قرار می‌گیرد. برخی افراد تصور می‌کنند که استفاده از نرم‌افزارهای آنتی‌ویروس شخص ثالث می‌تواند از سیستم آن‌ها محافظت کند، اما بدون به‌روزرسانی‌های امنیتی مستقیم از سوی مایکروسافت، همچنان خطرات جدی وجود دارد. برای کسانی که به هر دلیلی قصد دارند همچنان از ویندوز 10 استفاده کنند، ابزارهایی مانند 0patch می‌توانند کمک کنند تا بخشی از آسیب‌پذیری‌های امنیتی که مایکروسافت دیگر به آن‌ها نمی‌پردازد، پوشش داده شود. این سرویس برای استفاده شخصی رایگان است، اما برای استفاده‌های تجاری نیازمند اشتراک ماهانه است.

2. خرید یک رایانه جدید

مایکروسافت و شرکای آن تمایل دارند که کاربران رایانه‌های قدیمی خود را با دستگاه‌های جدید جایگزین کنند. به خصوص دستگاه‌های جدیدی که از ویندوز 11 پشتیبانی می‌کنند و دارای ویژگی‌های پیشرفته‌ای مانند Copilot+ هستند که از واحدهای پردازش عصبی (NPU) برای پردازش‌های هوش مصنوعی بهره می‌برند. برای برخی از کاربران، خرید یک رایانه جدید می‌تواند گزینه‌ای مناسب باشد، به‌ویژه اگر رایانه فعلی آن‌ها قدیمی یا از نظر کارایی دچار مشکل باشد. اما برای کسانی که رایانه‌های قدرتمندی دارند که همچنان به خوبی کار می‌کنند یا نرم‌افزارهای حیاتی دارند که با ویندوز 11 سازگار نیستند، این گزینه ممکن است پرهزینه و غیرضروری به نظر برسد.

3. خداحافظی با ویندوز و استفاده از سیستم‌عامل‌های دیگر

گزینه دیگری که کاربران می‌توانند در نظر بگیرند، کنار گذاشتن ویندوز به طور کامل و استفاده از سیستم‌عامل‌های دیگر مانند لینوکس یا ChromeOS Flex است. لینوکس به عنوان یک سیستم‌عامل رایگان و متن‌باز، گزینه‌ای مناسب برای افرادی است که توانایی فنی لازم برای استفاده از آن را دارند. ChromeOS Flex نیز گزینه دیگری است که به کاربران اجازه می‌دهد تا رایانه‌های قدیمی خود را به یک دستگاه شبیه به Chromebook تبدیل کنند. با این حال، کاربران قبل از نصب باید از سازگاری سخت‌افزار خود با این سیستم‌ها اطمینان حاصل کنند. همچنین، برای بیشتر کاربران ویندوز که به نرم‌افزارها و محیط ویندوز عادت کرده‌اند، این انتقال ممکن است چالش‌برانگیز باشد و نیاز به یادگیری و تطبیق داشته باشد.

4. پرداخت هزینه برای به‌روزرسانی‌های امنیتی

مایکروسافت در سال 2023 اعلام کرد که پس از پایان پشتیبانی، به کاربران این امکان را خواهد داد تا از طریق یک برنامه اشتراکی به نام به‌روزرسانی‌های امنیتی توسعه‌یافته (Extended Security Updates یا ESU)، همچنان به دریافت به‌روزرسانی‌های امنیتی ادامه دهند. این برنامه تا سه سال پس از پایان پشتیبانی رسمی ویندوز 10 ارائه خواهد شد، اما رایگان نخواهد بود. برای کاربران تجاری، هزینه اشتراک سالانه برای این به‌روزرسانی‌ها به مرور زمان افزایش می‌یابد. هزینه سال اول 61 دلار، سال دوم 122 دلار و سال سوم 244 دلار خواهد بود که در مجموع برای سه سال حدود 427 دلار هزینه خواهد داشت.

این برنامه ممکن است برای سازمان‌ها و شرکت‌هایی که هنوز نیاز به استفاده از ویندوز 10 دارند، مفید باشد، اما برای کاربران عادی هزینه‌های بالایی دارد. با این حال، در برخی موارد، مایکروسافت برنامه‌های ویژه‌ای برای موسسات آموزشی ارائه کرده که هزینه‌های بسیار کمتری دارد.

5. ارتقاء سخت‌افزار ناسازگار به ویندوز 11

اگر رایانه شما از نظر سخت‌افزاری با ویندوز 11 سازگار نیست، همچنان راه‌هایی وجود دارد که بتوانید آن را به ویندوز 11 ارتقاء دهید. اگرچه مایکروسافت به‌طور رسمی محدودیت‌هایی برای نصب ویندوز 11 بر روی دستگاه‌های قدیمی قرار داده است، اما با استفاده از ویرایش رجیستری و فعال کردن ویژگی‌هایی مانند Secure Boot و TPM (ماژول پلتفرم قابل اعتماد)، می‌توانید برخی از این محدودیت‌ها را دور بزنید و سیستم خود را به ویندوز 11 ارتقا دهید. برای کسانی که با تنظیمات رجیستری آشنا نیستند یا نمی‌خواهند به این کار بپردازند، ابزار Rufus می‌تواند یک گزینه مناسب باشد. با استفاده از این ابزار، می‌توان بدون نیاز به تغییرات پیچیده، یک نسخه قابل نصب از ویندوز 11 ایجاد کرد و آن را بر روی سیستم‌های قدیمی نصب کرد.

در این روش، ممکن است اخطاری مبنی بر اینکه «اگر ویندوز 11 را نصب کنید، رایانه شما دیگر پشتیبانی نخواهد شد و از به‌روزرسانی‌ها محروم می‌شود» دریافت کنید. اما این اخطار بیشتر جنبه قانونی دارد و به این معنا نیست که مایکروسافت به‌روزرسانی‌های امنیتی را به طور کامل قطع می‌کند؛ بلکه به این معناست که سیستم شما تحت پوشش رسمی مایکروسافت نخواهد بود.

آموزش کار با ابزار Rufus

Rufus یک ابزار قدرتمند و رایگان است که برای ایجاد دیسک‌های بوت‌پذیر (bootable) از طریق فلش‌های USB استفاده می‌شود. این ابزار به کاربران کمک می‌کند تا سیستم‌عامل‌های ویندوز، لینوکس و سایر سیستم‌ها را از طریق USB نصب یا اجرا کنند. در این راهنما، مراحل استفاده از Rufus را برای ایجاد یک USB بوت‌پذیر شرح می‌دهیم.

1. دانلود و نصب Rufus

ابتدا باید نرم‌افزار Rufus را دانلود کنید. Rufus یک ابزار پرتابل است و نیازی به نصب ندارد. پس از دانلود، می‌توانید مستقیماً فایل را اجرا کنید.

2. انتخاب درایو USB

پس از باز کردن Rufus:

• در بخش Device، درایو USB مورد نظر خود را انتخاب کنید. مطمئن شوید که درایو USB شما حداقل 8 گیگابایت فضا دارد و تمامی اطلاعات روی آن را قبل از ادامه ذخیره کنید، زیرا تمامی داده‌ها در حین فرآیند پاک خواهند شد.

3. انتخاب فایل ISO

برای ایجاد USB بوت‌پذیر، به یک فایل ISO از سیستم‌عامل مورد نظر خود نیاز دارید.

• در بخش Boot Selection، گزینه Disk or ISO image را انتخاب کرده و سپس بر روی Select کلیک کنید تا فایل ISO مورد نظر را انتخاب کنید.

4. انتخاب تنظیمات سیستم فایل

در بخش Partition scheme و Target system، بسته به نوع دستگاه خود تنظیمات را انتخاب کنید:

• اگر از رایانه‌ای با UEFI استفاده می‌کنید، GPT را انتخاب کنید.
• اگر رایانه شما از BIOS قدیمی پشتیبانی می‌کند، گزینه MBR را انتخاب کنید.

5. تنظیم سیستم فایل

در بخش File System، سیستم فایل مورد نظر خود را انتخاب کنید:

• FAT32 برای سازگاری با UEFI و دستگاه‌های مدرن.
• NTFS برای دستگاه‌هایی که فقط از BIOS استفاده می‌کنند.

6. شروع فرآیند

پس از انتخاب تنظیمات مناسب، روی دکمه Start کلیک کنید.

• این فرآیند ممکن است چند دقیقه طول بکشد. زمانی که فرآیند به پایان رسید، درایو USB شما آماده بوت‌پذیر شدن است.

7. بوت کردن از USB

برای نصب سیستم‌عامل:

1. درایو USB را به سیستم متصل کنید.
2. سیستم را ری‌استارت کنید.
3. وارد BIOS یا منوی بوت سیستم شوید (معمولاً با فشردن کلیدهایی مانند F2، Del، یا Esc در حین بوت).
4. درایو USB را به عنوان بوت اول انتخاب کنید.
5. مراحل نصب سیستم‌عامل را دنبال کنید.

نکات مهم:

• پشتیبان‌گیری از اطلاعات USB: حتماً قبل از شروع، اطلاعات مهم موجود روی USB را ذخیره کنید، زیرا Rufus تمام اطلاعات روی درایو را پاک می‌کند.
• مطابقت سیستم فایل: اطمینان حاصل کنید که سیستم فایل و تنظیمات پارتیشن‌بندی مطابق با سیستم مورد استفاده شما باشد تا از مشکلات بوت جلوگیری شود.