IMDB یا «Internet Movie Database» که به فارسی «پایگاه داده اینترنتی فیلم‌ها» ترجمه می‌شود، یکی از معتبرترین و گسترده‌ترین پایگاه‌های داده مرتبط با فیلم‌ها، سریال‌ها، بازیگران، کارگردانان و دیگر عوامل صنعت سینما است. این وب‌سایت که امروزه میلیون‌ها کاربر را به خود جذب کرده، در سال ۱۹۹۰ توسط یک علاقه‌مند به سینما به نام کال نیدهام (Col Needham) تاسیس شد. داستان شکل‌گیری IMDB با علاقه شخصی نیدهام به سینما آغاز شد؛ او که یک برنامه‌نویس حرفه‌ای و دوستدار فیلم‌های کلاسیک و هالیوودی بود، علاقه داشت تا اطلاعات گسترده‌ای که در طول سال‌ها از فیلم‌ها و بازیگران جمع‌آوری کرده بود، با دیگر علاقه‌مندان به اشتراک بگذارد.

چگونگی شکل‌گیری ایده IMDB

در دهه ۱۹۸۰، نیدهام یک کاربر فعال در اینترنت و از پیشگامان جامعه‌های آنلاینی بود که علاقه‌مندان سینما در آن به تبادل اطلاعات می‌پرداختند. در آن زمان، بسیاری از این مباحث در قالب گروه‌های خبری یا فوروم‌های اینترنتی جریان داشت. کال نیدهام در ابتدا اطلاعاتی را که خودش از فیلم‌ها و سریال‌ها جمع‌آوری کرده بود، به صورت لیست‌هایی در این گروه‌های خبری منتشر می‌کرد. یکی از این لیست‌ها، فهرستی از بازیگران زن بود که از روی فیلم‌هایشان تهیه کرده بود. این لیست‌ها مورد استقبال زیادی قرار گرفت و کاربران دیگر نیز شروع به اشتراک‌گذاری اطلاعات خود در این زمینه کردند.

پس از مدتی، نیدهام تصمیم گرفت این لیست‌ها را به یک پایگاه داده منسجم تبدیل کند که قابل دسترسی عمومی باشد. او به عنوان یک برنامه‌نویس حرفه‌ای، با نوشتن اسکریپت‌ها و برنامه‌هایی توانست لیست‌های پراکنده اطلاعات را در یک وب‌سایت گردآوری کند. این پایگاه داده ابتدایی در سال ۱۹۹۰ به نام IMDB رسماً رونمایی شد و به تدریج با افزایش تعداد کاربران و ورودی‌های اطلاعات، رشد چشمگیری کرد.

هدف از تأسیس IMDB

نیدهام از ابتدا هدفش را بر این قرار داد که IMDB به یک منبع مرجع و کاملاً جامع برای علاقه‌مندان به سینما، منتقدان فیلم، و حتی حرفه‌ای‌های صنعت سینما تبدیل شود. هدف او این بود که اطلاعاتی کامل و دقیق درباره تمامی فیلم‌ها، سریال‌ها، بازیگران، کارگردانان، نویسندگان و سایر عوامل دست‌اندرکار فیلم‌سازی ارائه کند. او همچنین قصد داشت تا این سایت محیطی باشد که کاربران بتوانند به طور فعال اطلاعات را به روز کنند و نقد و بررسی‌های خود را با دیگران به اشتراک بگذارند. از همان ابتدا، IMDB به عنوان پایگاهی برای انتشار نظرات و دیدگاه‌های کاربران نیز طراحی شده بود، که این امکان را فراهم می‌کرد تا عموم کاربران به اطلاعات و داده‌های آن اعتماد کنند.

گردآوری اطلاعات

اطلاعات موجود در IMDB به شکل ترکیبی از منابع مختلف گردآوری می‌شود. در مراحل ابتدایی، بسیاری از داده‌ها توسط خود نیدهام و تیم کوچکی از علاقه‌مندان سینما جمع‌آوری می‌شدند. کاربران وب‌سایت نیز می‌توانستند اطلاعات جدید اضافه کرده یا داده‌های موجود را اصلاح کنند. به تدریج و با افزایش بازدیدکنندگان، بخش‌های دیگری از جمله نظرات کاربران، رتبه‌بندی‌ها، و نقدهای نوشته شده توسط کاربران نیز به سایت اضافه شد.

اطلاعات کلی شامل تاریخ اکران فیلم‌ها، لیست بازیگران، عوامل تولید، خلاصه داستان‌ها، و جوایزی که هر فیلم به دست آورده، به صورت مستقیم از منابع معتبر صنعت سینما، مانند استودیوهای فیلم‌سازی، جشنواره‌های سینمایی و پایگاه‌های خبری رسمی گردآوری می‌شوند. IMDB با گذر زمان و رشد محبوبیت خود، شروع به همکاری با منابع معتبر سینمایی و رسانه‌ای کرد که باعث شد اطلاعات آن به یکی از کامل‌ترین و به‌روزترین منابع در زمینه فیلم‌سازی تبدیل شود.

نحوه پیشرفت و تبدیل شدن به مرجع

یکی از مهم‌ترین نقاط عطف در تاریخ IMDB زمانی بود که آمازون (Amazon) در سال ۱۹۹۸ این پایگاه داده را خریداری کرد. این خرید، IMDB را از یک وب‌سایت ساده به یک شرکت بزرگ و معتبر تبدیل کرد. با سرمایه‌گذاری آمازون و بهره‌گیری از منابع مالی و فنی آن، IMDB توانست امکانات و بخش‌های جدیدی را به وب‌سایت خود اضافه کند و به سرعت در زمینه اطلاعات فیلم و سریال پیشرفت کند. در نتیجه، IMDB به مرجع اصلی بسیاری از منتقدان، علاقه‌مندان و حتی حرفه‌ای‌های صنعت فیلم تبدیل شد.

یکی دیگر از عوامل موفقیت IMDB، اضافه شدن قابلیت رتبه‌بندی کاربران بود. این قابلیت به کاربران این امکان را می‌داد تا به فیلم‌ها و سریال‌ها بر اساس کیفیت و میزان رضایت خود از فیلم امتیاز دهند. امتیازات کاربران در IMDB به سرعت به عنوان یک شاخص معتبر برای ارزیابی کیفیت فیلم‌ها شناخته شد و به مرجع اصلی در تصمیم‌گیری برای تماشای فیلم‌های جدید توسط کاربران تبدیل شد. با افزایش تعاملات کاربران و ثبت نظرات، وب‌سایت به یک محیط پویا تبدیل شد که در آن کاربران اطلاعات را نه تنها دریافت می‌کردند، بلکه خود نیز مشارکت فعالی داشتند.

معرفی نسخه پولی IMDBPro

در سال ۲۰۰۲، IMDB نسخه‌ای پولی با نام IMDBPro را راه‌اندازی کرد که بیشتر مخاطب‌های حرفه‌ای صنعت فیلم و تلویزیون را هدف قرار می‌داد. این نسخه به کاربران اجازه می‌دهد که به اطلاعات دقیق‌تری در مورد عوامل فیلم‌سازی، مانند ارتباطات حرفه‌ای، آمارهای جعبه فروش (Box Office)، و حتی جزئیات پروژه‌های در حال تولید دسترسی داشته باشند. همچنین IMDBPro به بازیگران، کارگردانان و عوامل حرفه‌ای صنعت سینما اجازه می‌دهد که پروفایل‌های شخصی خود را به‌روز کنند و از آن به عنوان ابزاری برای بازاریابی استفاده کنند.

IMDBPro از زمان معرفی خود مورد استقبال گسترده‌ای قرار گرفت و به عنوان یکی از ابزارهای مهم حرفه‌ای‌ها در صنعت سینما و تلویزیون شناخته می‌شود. این نسخه پولی همچنان به رشد خود ادامه می‌دهد و بخش‌های جدیدی به آن اضافه شده که آن را به یکی از مهم‌ترین ابزارها برای تولیدکنندگان و بازیگران حرفه‌ای تبدیل کرده است.

رقبا و موفقیت‌های IMDB

IMDB در طول سال‌های فعالیت خود با رقابت‌هایی از سوی سایر وب‌سایت‌ها مواجه شده است. از جمله مهم‌ترین رقبای IMDB می‌توان به Rotten Tomatoes و Metacritic اشاره کرد. این وب‌سایت‌ها بیشتر تمرکز خود را بر ارائه نقدهای حرفه‌ای و امتیازدهی منتقدان سینمایی می‌گذارند. Rotten Tomatoes به دلیل سیستم رتبه‌بندی «تازه» یا «پوسیده» خود شناخته می‌شود که نقدهای منتقدان را تجمیع کرده و یک امتیاز کلی به فیلم می‌دهد. Metacritic نیز نقدهای مختلف از منابع مختلف را تجمیع کرده و میانگینی از آن‌ها ارائه می‌دهد. با این حال، IMDB همچنان از نظر گستردگی و جامعیت اطلاعات در صدر باقی مانده است.

یکی از جدیدترین رقبای IMDB Letterboxd است که بیشتر بر جنبه‌های اجتماعی و تعامل کاربران با فیلم‌ها و سریال‌ها تمرکز دارد. با وجود رقابت شدید، IMDB همچنان به عنوان مرجع اصلی اطلاعات فیلم‌ها و سریال‌ها شناخته می‌شود و با تعداد بالای کاربران فعال و اطلاعات گسترده‌ای که ارائه می‌دهد، موفقیت خود را حفظ کرده است.