در دنیایی که هوش مصنوعی هر روز مرزهای جدیدی را فتح میکند، ابزارهای مولد ویدئویی مانند سورا (Sora) که توسط شرکت اوپناِیآی توسعه یافتهاند، به یکی از بحثبرانگیزترین موضوعات در عرصه هنر و فناوری تبدیل شدهاند. این ابزار با وعده تبدیل متن به ویدئوهای خلاقانه، به هنرمندان و فیلمسازان ارائه شد تا در مرحله آزمایشی، از بازخورد آنان برای ارتقای این فناوری استفاده شود. اما این همکاری نهتنها به یک شراکت خلاقانه منجر نشد، بلکه موجی از اعتراضات را برانگیخت که به تعلیق برنامه دسترسی به این ابزار منجر شد.
یک برنامه جذاب یا بهرهکشی از هنر؟
اوپناِیآی دسترسی به ابزار سورا را به گروهی از هنرمندان و فیلمسازان ارائه داد تا به گفته خود، از طریق بازخوردهای آنان فناوری را بهبود بخشد. اما هنرمندان معترض معتقدند که این برنامه، بیش از آنکه فرصتی برای همکاری باشد، نوعی بهرهکشی از نیروی کار رایگان هنرمندان است.
در بیانیهای که توسط گروهی از هنرمندان منتشر شد، آمده است: «ما بهعنوان آزمایشکنندگان اولیه، به این برنامه دعوت شدیم تا بازخورد و ایدههای خلاقانه ارائه کنیم، اما به نظر میرسد هدف اصلی این برنامه، تبدیل هنرمندان به ابزار تبلیغاتی برای معرفی سورا بوده است.»
سورا چیست؟ ابزار خلاقیت یا جایگزین هنر؟
سورا بهعنوان یک ابزار مولد هوش مصنوعی، با توانایی تبدیل متن به ویدئوهای کوتاه تا ۶۰ ثانیه معرفی شده است. این فناوری میتواند صحنههای پیچیده، حرکتهای خاص، و جزئیات دقیق شخصیتها و پسزمینه را بازسازی کند.
اوپناِیآی اعلام کرده است که این ابزار در مرحله پیشنمایش تحقیقاتی قرار دارد و هدف آن، ایجاد تعادلی میان خلاقیت و ایمنی در استفاده گستردهتر است. از دیدگاه شرکت، این فناوری میتواند به هنرمندان در خلق آثار جدید کمک کند. اما انتقادات هنرمندان به نحوه ارائه این ابزار و تأثیرات آن بر آینده هنر، نشاندهنده نگرانیهای عمیقتری است.
هنرمندان چه میگویند؟ اعتراض به بهرهکشی از نیروی خلاقانه
در بیانیه منتشر شده، هنرمندان از شرایط برنامه آزمایشی سورا انتقاد کردند. آنها معتقدند که صدها هنرمند بدون دریافت هزینه مناسب، باگهای این ابزار را تست کرده و بازخوردهایی ارائه دادهاند که ارزش تجاری و تبلیغاتی عظیمی برای اوپناِیآی ایجاد کرده است.
این هنرمندان اعلام کردند: «شرکت ۱۵۷ میلیارد دلاری اوپناِیآی از صدها هنرمند میخواهد که به رایگان برای بهبود ابزارهایش کار کنند، اما در نهایت تنها تعداد کمی از آثار در یک رقابت کوچک به نمایش درمیآیند، آنهم با جبران مالی ناچیز در مقایسه با ارزش بازاری این پروژه.»
پاسخ اوپناِیآی: همکاری داوطلبانه و تعهد به حمایت از هنر
اوپناِیآی در واکنش به این اعتراضات اعلام کرد که برنامه آزمایشی سورا کاملاً داوطلبانه بوده و هنرمندان هیچ تعهدی برای ارائه بازخورد یا استفاده از این ابزار نداشتهاند. این شرکت همچنین تأکید کرد که از طریق برنامههای حمایتی مانند رویدادها و بورسیهها، به پشتیبانی از جامعه هنری ادامه خواهد داد.
نماینده اوپناِیآی گفت: «ما به ارائه دسترسی رایگان به این ابزار افتخار میکنیم و همچنان از هنرمندان با ارائه گرنتها (Grants)، رویدادها و برنامههای دیگر حمایت خواهیم کرد. هدف ما ساخت ابزاری مفید و امن برای جامعه هنری است.»
تأثیر اقتصادی ابزارهای مولد بر هنر و فناوری
با رشد ابزارهای مولد هوش مصنوعی، مانند سورا، بحثهای زیادی درباره تأثیرات آنها بر اقتصاد هنر و حقوق هنرمندان شکل گرفته است.
- ارزش تجاری و تبلیغاتی:
این ابزارها، با استفاده از نیروی خلاقانه هنرمندان، ارزش بازاری و تبلیغاتی عظیمی برای شرکتهای توسعهدهنده ایجاد میکنند. اما این ارزش اغلب بدون جبران مالی مناسب به دست میآید. - تأثیر بر شغلهای خلاقانه:
هنرمندان نگراناند که ابزارهایی مانند سورا جایگزین بخشی از فرآیندهای خلاقانه شوند و به کاهش فرصتهای شغلی در این حوزه منجر شوند. - مزایا برای تولید محتوا:
از سوی دیگر، این فناوریها میتوانند هزینه و زمان تولید محتوا را بهطور چشمگیری کاهش دهند و دسترسی به ابزارهای خلاقانه را گسترش دهند.
فناوریهای مشابه و رقابت در بازار هوش مصنوعی مولد
علاوه بر سورا، شرکتهای دیگری نیز ابزارهای مشابهی توسعه دادهاند. بهعنوان مثال، موویجن (MovieGen) از شرکت متا، که قابلیت تولید ویدئوهای کوتاه با صداهای تولید شده توسط هوش مصنوعی را دارد، یکی از این ابزارهاست. اگرچه این ابزار هنوز عمومی نشده، اما نشاندهنده رقابت شدید در این حوزه است.
چشمانداز آینده: همکاری یا بهرهکشی؟
اعتراضات اخیر نشان میدهد که شرکتهای فناوری باید در نحوه تعامل با جامعه هنری تجدیدنظر کنند. اگرچه ابزارهای هوش مصنوعی میتوانند به خلق آثار جدید کمک کنند، اما باید حقوق و ارزش هنرمندان بهطور منصفانه مورد توجه قرار گیرد.
شرکتهایی مانند اوپناِیآی باید فراتر از رویکردهای تبلیغاتی و رقابتی، بهدنبال ایجاد یک شراکت واقعی با هنرمندان باشند تا هم از پیشرفت فناوری و هم از حفاظت از هویت و حقوق هنری بهرهمند شوند.
این نوشتهها را هم بخوانید
source