در جزیره اولکیلوتو واقع در غرب فنلاند، پروژه‌ای آغاز شده که هدف آن ساخت یک زباله‌دان هسته‌ای زیرزمینی است. این محل قرار است پسماندهای هسته‌ای را به مدت بیش از ۱۰۰,۰۰۰ سال در خود نگه دارد. با اینکه انرژی هسته‌ای به‌عنوان منبعی پاک‌تر و کم‌آلاینده‌تر نسبت به سوخت‌های فسیلی تلقی میشود، پسماندهای آن چالشی جدی و طولانی‌مدت ایجاد کرده است.
بخش عمده‌ای از پسماندهای هسته‌ای در دسته سطح پایین و متوسط طبقه‌بندی می‌شوند؛ از لباس‌های آلوده گرفته تا فیلترها و ابزارهایی که در نیروگاه‌ها استفاده می‌شوند. اما مقدار اندکی از این زباله‌ها که به «پسماندهای سطح بالا» یا HLW معروف‌اند، حاوی ۹۹ درصد از رادیواکتیویته تولیدشده هستند و می‌توانند تا هزاران سال باقی بمانند. طبق تحقیقات، این زباله‌ها حدود ۱۰,۰۰۰ سال زمان نیاز دارند تا سطح رادیواکتیویته‌شان به میزانی کاهش یابد که با سنگ معدنی اولیه استخراج‌شده برابری کند.
زباله‌دان زیرزمینی آنکالو: راه‌حلی برای یک معضل جهانی
در سال ۲۰۱۶، فنلاند تصمیم گرفت با ایجاد یک تأسیسات ذخیره‌سازی زیرزمینی به نام آنکالو (Onkalo)، این معضل را حل کند. واژه آنکالو در زبان فنلاندی به معنای «حفره» یا «غار» است. این زباله‌دان در عمق ۴۳۰ متری بستر سنگی ساخته شده و هدف آن ذخیره‌سازی ایمن و طولانی‌مدت پسماندهای هسته‌ای است.
طبق برنامه‌ریزی‌ها، انتقال زباله‌های هسته‌ای به این تأسیسات تا یک قرن آینده ادامه خواهد داشت. سپس، در دهه ۲۱۲۰، این مکان به طور کامل مهر و موم خواهد شد. این پسماندها در ظروف مسی و چدنی جوش‌خورده قرار گرفته و در لایه‌های مختلف زمین دفن خواهند شد.
زمان: یک چالش بی‌پایان
اگرچه انتقال پسماندها به آنکالو طی ۱۰۰ سال آینده انجام میشود، اما این بازه زمانی در مقایسه با عمر رادیواکتیویته این زباله‌ها بسیار ناچیز است. این زباله‌ها تا ۱۰۰,۰۰۰ سال آینده همچنان فعال و خطرناک خواهند بود، که به مراتب فراتر از تصورات تاریخی و فرهنگی ما است.
هشدار به نسل‌های آینده: چالش زبان و ارتباط
یکی از مهم‌ترین مشکلات زباله‌دان آنکالو، ارتباط با نسل‌های آینده است. چگونه می‌توانیم به جوامع بشری در هزاران سال آینده، یا حتی گونه‌های دیگر هوشمند، هشدار دهیم که این مکان خطرناک است؟
پیشنهاداتی که تاکنون ارائه شده‌اند شامل:
- ایجاد یک منظره ترسناک و ناخوشایند:
پژوهشگران پیشنهاد داده‌اند که محیط زباله‌دان را به گونه‌ای طراحی کنند که حس خطر و دافعه را ایجاد کند. مثلاً ساخت یک دشت بی‌حاصل و سیاه که هم از نظر بصری و هم از نظر حرارتی ناخوشایند باشد. ایده این است که حتی اگر زبان و فرهنگ تغییر کند، ظاهر این منطقه به گونه‌ای باشد که هیچ‌کس تمایل به نزدیک شدن به آن نداشته باشد. - استفاده از حیوانات هشداردهنده:
یکی از ایده‌های جالب شامل پرورش گربه‌هایی است که در صورت نزدیک شدن به مواد رادیواکتیو تغییر رنگ می‌دهند. داستان‌های مرتبط با این گربه‌ها می‌تواند به‌عنوان نمادی فرهنگی در نسل‌های آینده باقی بماند. - نشانه‌های ساده و جهانی:
پیشنهادهایی مانند ساخت اشکال هندسی یا استفاده از نشانه‌های بصری که فارغ از زبان و فرهنگ، پیام خطر را منتقل کنند.
آزمایش‌های موفق و شروع عملیاتی آنکالو
در ماه اوت امسال، آزمایش‌های اولیه دفن پسماندها در آنکالو انجام شد که موفقیت‌آمیز بود. این پروژه قرار است در سال ۲۰۲۵ یا ۲۰۲۶ به طور رسمی عملیاتی شود و برای قرن‌ها به عنوان محل اصلی ذخیره‌سازی پسماندهای هسته‌ای فنلاند عمل کند.
آینده زباله‌دان‌های هسته‌ای
اگرچه آنکالو یکی از پیشرفته‌ترین و پایدارترین پروژه‌های ذخیره‌سازی زباله‌های هسته‌ای در جهان است، اما این پروژه تنها گام کوچکی در حل این معضل جهانی است. با توجه به طول عمر بالای رادیواکتیویته پسماندهای هسته‌ای، زباله‌دان‌های زیرزمینی مانند آنکالو تنها می‌توانند بخشی از راه‌حل باشند.
علیرغم اینکه این تأسیسات به عنوان یک راه‌حل بلندمدت طراحی شده‌اند، جامعه بشری همچنان باید درباره تأثیرات طولانی‌مدت انرژی هسته‌ای و نحوه مدیریت بهتر زباله‌های آن تحقیق کند.
این نوشته‌ها را هم بخوانید
source