کارگردان و زندگی‌اش
تیم میلانتس، کارگردان بلژیکی فیلم Small Things Like These، از هنرمندانی است که در آثارش نگاه ظریف و انسان‌محور را با داستان‌سرایی روان‌شناسانه ترکیب می‌کند. میلانتس با آثار موفقی همچون سریال تحسین‌شده Peaky Blinders و فصل اول سریال The Terror به شهرت رسید. کارنامه‌اش نشان‌دهنده علاقه‌اش به ساخت داستان‌هایی است که در عین کوچک بودن، بار احساسی و اجتماعی بزرگی دارند. در Small Things Like These، او با انتخاب داستانی کوچک از زندگی روزمره یک مرد معمولی، به مسائل کلانی همچون سکوت جامعه در برابر بی‌عدالتی و قدرت کلیسا در ایرلند می‌پردازد. میلانتس توانسته با هدایت بازیگرانی برجسته و استفاده از فضاسازی‌های تأثیرگذار، این فیلم را به یکی از آثار برتر سینمای معاصر تبدیل کند.
بازیگران
- کیلین مورفی: در نقش بیل فرلانگ، مردی مهربان و زخم‌خورده که با عملکردی درخشان و پرظرافت، مرکز احساسی فیلم را تشکیل می‌دهد.
- امیلی واتسون: در نقش خواهر ماری، راهبه‌ای سرد و بی‌روح که قدرتی مرموز و ترسناک دارد.
- ایلین والش: در نقش ایلین، همسر بیل، که بین نگرانی برای شوهرش و پایبندی به هنجارهای اجتماعی درگیر است.
- میشل فرلی: در نقش خانم ویلسون، زن مهربانی که گذشته بیل را شکل داده است.
- زارا دولین: در نقش سارا، مادری جوان که قربانی سیستم کلیسا است.
کتابی که فیلم از آن اقتباس شده
فیلم Small Things Like These از رمان کوتاه و پرفروش Small Things Like These اثر کلیر کیگان اقتباس شده است. کیگان یکی از برجسته‌ترین نویسندگان معاصر ایرلند است که به خاطر سبک نوشتاری ساده، ظریف و عمیق خود شناخته می‌شود. این کتاب در سال ۲۰۲۱ منتشر شد و در مدت کوتاهی مورد توجه منتقدان و خوانندگان قرار گرفت. این اثر به فهرست کوتاه جوایز معتبری مانند جایزه بوکر راه یافت و به دلیل پردازش هوشمندانه موضوعات اجتماعی و انسانی، تحسین‌های گسترده‌ای دریافت کرد. کیگان همچنین نویسنده داستان کوتاه Foster است که به فیلم موفق The Quiet Girl اقتباس شد. آثار او غالباً بر موضوعات خانوادگی، اجتماعی و نقش وجدان در مقابله با ظلم تمرکز دارند و این فیلم نیز وفادارانه این تم‌ها را به تصویر می‌کشد.
خشکشویی‌های مادلین: تاریخچه و ظلم
خشکشویی‌های مادلین (Magdalene Laundries)، یکی از تاریک‌ترین فصل‌های تاریخ اجتماعی ایرلند است. این مؤسسات در اصل پناهگاه‌هایی برای “زنان گناهکار” و “زنانی که از نظر جامعه بی‌آبرو بودند” به شمار می‌آمدند. این زنان شامل مادران مجرد، دختران باردار خارج از ازدواج و حتی دخترانی بودند که به دلیل رفتارهایی مانند سرکشی یا حتی زیبایی مورد قضاوت نادرست جامعه قرار می‌گرفتند. این سیستم از اواخر قرن هجدهم آغاز شد و تا سال ۱۹۹۶، یعنی بیش از دو قرن، ادامه داشت. در این مؤسسات، زنان و دختران مجبور به انجام کارهای سخت، به‌ویژه شستن لباس‌ها، می‌شدند و از حقوق انسانی اولیه محروم بودند.
این مؤسسات توسط کلیساهای کاتولیک و برخی از دولت‌های محلی اداره می‌شد و قدرت کلیسا در ایرلند باعث می‌شد که جامعه با سکوت کامل به این نهادها مشروعیت بدهد. این مکان‌ها نه تنها مراکز کار اجباری بودند، بلکه زنان و کودکان در آن‌ها از نظر جسمی، روحی و حتی جنسی مورد سوءاستفاده قرار می‌گرفتند. مادران جوان اغلب مجبور به تحویل فرزندانشان برای فرزندخواندگی می‌شدند و این کودکان نیز معمولاً بدون رضایت مادر به خانواده‌های دیگر فروخته می‌شدند.
سیستم خشکشویی‌های مادلین نمادی از تسلط مذهبی بر سیاست و فرهنگ ایرلند بود. این مکان‌ها تنها زمانی تعطیل شدند که قربانیان شروع به شهادت دادن درباره رنج‌هایشان کردند و رسانه‌ها افشاگری‌های بزرگی انجام دادند. این موضوع در دهه ۹۰ میلادی به نقطه توجه عمومی رسید و باعث شد که آخرین خشکشویی در سال ۱۹۹۶ بسته شود.
داستان فیلم
Small Things Like These در سال ۱۹۸۵ و در شهر کوچک نیو راس در ایرلند جنوبی روایت می‌شود. داستان درباره بیل فرلانگ (با بازی کیلین مورفی) است، مردی زحمت‌کش و ساده که شغلش فروش زغال و تحویل آن به خانه‌های مردم است. او با همسرش ایلین (ایلین والش) و پنج دخترشان زندگی نسبتاً ساده و آرامی دارند. اما این آرامش با رویدادی غیرمنتظره متزلزل می‌شود.
بیل که روزهای منتهی به کریسمس را با تحویل زغال به مشتریان سپری می‌کند، هنگام مراجعه به صومعه‌ای به نام “Good Shepherd” شاهد دختری است که با وحشت و گریه به دست راهبه‌ها سپرده می‌شود. این صحنه تلخ او را به یاد گذشته‌اش می‌اندازد؛ مادرش، زنی جوان و مجرد که در دوران سختی با مهربانی زنی ثروتمند به نام خانم ویلسون (میشل فرلی) از سرنوشتی مشابه نجات یافت. بیل که فرزند نامشروعی بود، در کودکی با تحقیر جامعه مواجه شده بود و مادرش نیز از طرد اجتماعی در امان نمانده بود.
این خاطرات بیل را به مرور تغییر می‌دهند. او نمی‌تواند بی‌تفاوت از کنار این ظلم بگذرد. وقتی دختری زخمی و لرزان را در انبار زغال صومعه پیدا می‌کند که از او درخواست کمک می‌کند، بیل در برابر وجدان خود و سکوت جامعه قرار می‌گیرد. راهبه‌ای به نام خواهر ماری (امیلی واتسون)، با لحنی آرام اما تهدیدآمیز، بیل را به سکوت دعوت می‌کند. او حتی پولی به عنوان “هدیه کریسمس” به خانواده بیل می‌دهد که در واقع به نوعی رشوه برای خریدن سکوت اوست.
اما بیل، که همیشه تلاش کرده از خاطرات تلخ کودکی‌اش دوری کند، این بار نمی‌تواند بی‌عدالتی را نادیده بگیرد. او درمی‌یابد که سکوت او نیز بخشی از این سیستم ظالمانه است. در نهایت، او تصمیمی می‌گیرد که ممکن است زندگی خودش و خانواده‌اش را تحت تأثیر قرار دهد، اما وجدانش را آرام می‌کند. پایان فیلم با یک نقطه تعلیق‌آمیز و باز همراه است و مخاطب را در تأملی عمیق درباره مسئولیت فردی و اجتماعی ترک می‌کند.
ویژگی‌ها و نکات برجسته
- اقتباسی وفادارانه: فیلم با اقتباسی دقیق از کتاب کلیر کیگان ساخته شده است. این اقتباس، ضمن حفظ وفاداری به داستان اصلی، قدرت عاطفی اثر را تقویت کرده و توانسته تحسین منتقدان را برانگیزد.
- بازی‌های عالی: عملکرد کیلین مورفی در نقش بیل فرلانگ با سکوت‌های عمیق و نگاه‌های پرمعنا یکی از نقاط اوج فیلم است. امیلی واتسون نیز در نقش خواهر ماری حضوری سرد و وحشت‌آور دارد که کاملاً با شخصیت او هماهنگ است.
- فضاسازی قدرتمند: فیلمبرداری فرانک ون دن ایدن، با استفاده از نورهای کم و رنگ‌های سرد، فضایی سرد و محزون خلق می‌کند که حال و هوای داستان را به‌خوبی منتقل می‌کند.
- روایت تمثیلی: فیلم با موضوعاتی همچون سکوت جامعه، نقش مذهب در توجیه ظلم و قدرت وجدان، داستانی تمثیلی ارائه می‌دهد که تأثیر آن فراتر از زمان و مکان است.
نقد فیلم
Small Things Like These اثری است که با ظرافتی کم‌نظیر به موضوعاتی حساس و تاریخی می‌پردازد. این فیلم نه تنها داستان یک فرد است، بلکه نمایانگر سکوتی جمعی است که در طول تاریخ باعث دوام بی‌عدالتی شده است. پایان باز فیلم، فرصتی برای مخاطب فراهم می‌کند تا خود را در جایگاه شخصیت‌ها قرار دهد و درباره مسئولیت اخلاقی خود تأمل کند. منتقدان از کارگردانی میلانتس و اقتباس دقیق اندا والش تمجید کرده‌اند و بازی مورفی را یکی از بهترین اجراهای سال می‌دانند.
فیلم در عین حال که ساده به نظر می‌رسد، اثری چندلایه است که احساسات را با حقایق تلخ تاریخی پیوند می‌زند و تجربه‌ای تأثیرگذار و به‌یادماندنی را برای مخاطب فراهم می‌کند.
source