اوایل امسال، دانشمندان به طور تصادفی، درمان جدید و بالقوهای برای طاسی الگوی ارثی (hereditary-patterned baldness) برخوردند؛ مشکلی که میلیونها نفر در سراسر جهان با آن دستوپنجه نرم میکنند.
ماجرا از جایی شروع شد که محققان در حال بررسی قندی به نام «دئوکسیریبوز» (Deoxyribose) بودند؛ مادهای که بهطور طبیعی در بدن وجود دارد و در ساختار DNA نقش دارد. این قند در آزمایشهای اولیه، سرعت بهبود زخمها را در موشها افزایش داد، اما نکته عجیب این بود که موهای اطراف زخمها نیز با سرعت بیشتری رشد میکردند!
آزمایشهای شگفتانگیز روی موشهای طاس
این یافته باعث شد تیم تحقیقاتی بررسیهای بیشتری انجام دهد. آنها روی موشهای نر که دچار ریزش مو به دلیل تستوسترون شده بودند، مطالعه کردند. ابتدا موهای پشت این موشها تراشیده شد و هر روز مقدار کمی ژل دئوکسیریبوز روی پوستشان مالیده شد.
نتیجه حیرتآور بود! طی چند هفته، موهای ضخیم و بلندی در ناحیه آزمایششده رشد کرد.
مقایسه با داروهای موجود برای ریزش مو
ژل قندی دئوکسیریبوز به قدری مؤثر عمل کرد که نتایج آن با داروی ماینوکسیدیل (Minoxidil) -با نام تجاری روگِین (Rogaine) – برابری میکرد. این دارو یکی از معدود روشهای تایید شده برای درمان ریزش مو است، اما برای همه مؤثر نیست.
تحقیقات نشان داد که ترکیب ژل دئوکسیریبوز و ماینوکسیدیل تأثیر بیشتری نسبت به استفاده تکی از هرکدام نداشت، اما ژل قندی به تنهایی هم رشد مو را تا 90 درصد افزایش داد.
چطور این ژل رشد مو را تحریک میکند؟
دانشمندان معتقدند ژل دئوکسیریبوز باعث افزایش جریان خون در فولیکولهای مو شده و تغذیه بهتری برای رشد فراهم میکند. در آزمایشها، افزایش تعداد رگهای خونی و سلولهای پوستی اطراف ناحیه درمانشده به وضوح مشاهده شد.
این مسئله نشان میدهد که تقویت خونرسانی به پیاز مو (Hair bulb) میتواند به ضخیمتر شدن تارهای مو و رشد بیشتر آن کمک کند.
چالشهای داروهای فعلی و امید به روش جدید
در حال حاضر، تنها دو دارو برای درمان طاسی ارثی توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تأیید شدهاند.
ماینوکسیدیل بهعنوان یک داروی موضعی برای کاهش ریزش مو استفاده میشود، اما برای همه موثر نیست. گزینه بعدی فیناستراید (Finasteride) است که به صورت خوراکی مصرف میشود و برای مردان مؤثرتر است.
مشکل اینجاست که فیناستراید نیاز به مصرف مداوم دارد و میتواند عوارض جانبی جدی مثل کاهش میل جنسی، افسردگی و درد در سینه یا بیضهها ایجاد کند.
این محدودیتها نیاز به روشهای درمانی جدید را پررنگتر میکند و تحقیقات روی ژل قندی میتواند دریچهای به روشهای جایگزین و کمعارضهتر باز کند.
کاربردهای احتمالی در آینده
اگر این ژل در آزمایشهای انسانی هم مؤثر باشد، میتواند نه تنها برای طاسی ارثی بلکه برای رشد مجدد مژهها، ابروها و حتی موهای از دسترفته بعد از شیمیدرمانی استفاده شود.
این تحقیق هنوز در مراحل اولیه است و تنها روی موشهای نر انجام شده، اما امید میرود در آینده نتایج مشابهی برای زنان نیز به دست آید.
راهکارهای جدید و پیشرفته برای درمان ریزش مو
1. درمان با سلولهای بنیادی (Stem Cell Therapy):
یکی از جدیدترین روشها، استفاده از سلولهای بنیادی است. این سلولها به ترمیم فولیکولهای آسیبدیده کمک کرده و رشد مو را تحریک میکنند. تحقیقات اولیه نشان دادهاند که تزریق این سلولها میتواند به رشد مو در مناطقی که فولیکولها غیرفعال شدهاند، کمک کند.
2. درمان با پلاسمای غنی از پلاکت (PRP – Platelet-Rich Plasma):
در این روش، از خون خود بیمار استفاده میشود. پلاکتهای خون استخراجشده به پوست سر تزریق میشوند تا رشد فولیکولها را تحریک کنند. این روش ایمن و کمتهاجمی بوده و اخیراً محبوبیت زیادی پیدا کرده است.
3. مهارکنندههای ژنتیکی و مولکولی:
با پیشرفت در علم ژنتیک، دانشمندان به دنبال داروهایی هستند که ژنهای مسئول ریزش مو را خاموش کنند. این داروها هنوز در مراحل آزمایشگاهی هستند، اما امید زیادی به آینده آنها وجود دارد.
4. درمان با لیزر کمتوان (LLLT – Low-Level Laser Therapy):
لیزرهای کمتوان با افزایش جریان خون در پوست سر، فولیکولها را تحریک کرده و باعث رشد مو میشوند. این روش غیرتهاجمی بوده و میتواند همراه با درمانهای دیگر استفاده شود.
5. ژندرمانی (Gene Therapy):
تحقیقات پیشرفتهتری روی تغییر ژنتیک فولیکولها برای بازگرداندن عملکرد آنها در حال انجام است. در این روش، ژنهایی که مسئول رشد مو هستند، فعال شده و باعث تولید موهای جدید میشوند.
6. داروهای خوراکی جدید:
ترکیبات جدیدی مثل رُتینیلپالمیتات (Retinyl Palmitate) و پروستاگلاندینها (Prostaglandins) در حال بررسی هستند که ممکن است رشد مو را به طرز قابلتوجهی افزایش دهند.
7. ترکیب درمانهای دارویی و ژل قندی:
تحقیقات آینده ممکن است روی ترکیب ژل قندی با درمانهای رایج مثل ماینوکسیدیل و PRP تمرکز کند تا تأثیرات همزمان و بهتری ایجاد شود.
امیدی تازه برای درمان ریزش مو
این پژوهش نشان میدهد که استفاده از مواد طبیعی مثل دئوکسیریبوز میتواند به رویکردهای نوین در درمان ریزش مو منجر شود.
اگرچه هنوز نیاز به بررسیهای گسترده روی انسان وجود دارد، اما یافتههای اولیه بسیار امیدوارکنندهاند و میتوانند مسیر جدیدی برای مبارزه با ریزش مو باز کنند.
این نوشتهها را هم بخوانید
source