مشکلات بینایی نظیر نزدیک‌بینی، دوربینی و آستیگماتیسم از جمله چالش‌های رایج برای بسیاری از افراد هستند. دو راهکار اصلی برای اصلاح این مشکلات، استفاده از لنزهای طبی و جراحی لیزیک هستند. هرکدام از این روش‌ها مزایا و معایب خود را دارند که انتخاب بین آنها به شرایط فردی و نیازهای شخص بستگی دارد. در این مقاله به بررسی دقیق هر دو روش، مزایا، معایب و معیارهای انتخاب بین آنها خواهیم پرداخت.
جراحی لیزیک چیست و چگونه انجام می‌شود؟
در ابتدا، به بررسی این سوال که جراحی لیزیک چیست، و سپس به بررسی مزایا و معایب آن می‌پردازیم:
جراحی لیزیک (LASIK) یکی از روش‌های متداول برای اصلاح مشکلات بینایی است که با استفاده از لیزر انجام می‌شود. این جراحی عمدتاً برای درمان عیوب انکساری مانند نزدیک‌بینی (میوپیا)، دوربینی (هایپروپیا)، و آستیگماتیسم به کار می‌رود.
مراحل انجام جراحی لیزیک:
آماده‌سازی اولیه:
- بیمار روی تخت مخصوص قرار می‌گیرد و قطره‌های بی‌حس‌کننده به چشم‌ها ریخته می‌شود تا درد و ناراحتی احساس نشود.
- چشم‌ها با ابزار خاصی باز نگه داشته می‌شوند تا پلک زدن مانع از جراحی نشود.
ایجاد فلپ در قرنیه:
- جراح با استفاده از یک ابزار میکروکراتوم (چاقوی بسیار دقیق) یا لیزر فمتوثانیه، یک فلپ نازک در لایه بیرونی قرنیه ایجاد می‌کند.
- این فلپ به آرامی بلند می‌شود تا به لایه‌های داخلی قرنیه دسترسی پیدا شود.
اصلاح قرنیه با لیزر:
- لیزر اگزایمر (Excimer Laser) به دقت شکل قرنیه را تغییر می‌دهد. این تغییر باعث می‌شود که نور به درستی روی شبکیه متمرکز شود و مشکلات بینایی اصلاح شوند.
- مدت زمان این مرحله معمولاً چند ثانیه است و بر اساس نوع عیب انکساری و شدت آن تنظیم می‌شود.
بازگرداندن فلپ:
- پس از اصلاح، فلپ به جای خود بازگردانده می‌شود. این لایه به طور طبیعی به چشم می‌چسبد و نیازی به بخیه ندارد.
مزایای لیزیک
1. بهبود سریع بینایی
یکی از بزرگترین مزایای عمل لیزیک، بهبود سریع بینایی است. بسیاری از افراد چند ساعت پس از عمل، بهبود قابل توجهی در کیفیت دید خود تجربه می‌کنند و معمولاً ظرف چند روز به دید کامل می‌رسند.
2. کاهش یا حذف نیاز به عینک و لنز تماسی
لیزیک می‌تواند نیاز به عینک یا لنز تماسی را به‌طور چشمگیری کاهش دهد یا حتی به‌طور کامل حذف کند. این امر به ویژه برای افرادی که از استفاده روزانه از عینک یا لنز خسته شده‌اند، جذاب است.
3. زمان بازیابی کوتاه
عمل لیزیک معمولاً در مدت زمان کوتاهی انجام می‌شود (حدود 10 تا 15 دقیقه برای هر چشم) و زمان بازیابی آن نیز سریع است. بیشتر افراد می‌توانند ظرف 24 تا 48 ساعت به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند.
4. نتایج پایدار
در بیشتر موارد، نتایج لیزیک بلندمدت و پایدار هستند. افراد معمولاً برای سال‌ها یا حتی تا پایان عمر نیازی به اصلاح بینایی اضافی ندارند.
5. بی‌درد بودن فرایند
لیزیک معمولاً بدون درد است، زیرا پزشک از بی‌حسی موضعی برای بی‌حس کردن چشم‌ها استفاده می‌کند. ممکن است بعد از عمل کمی احساس ناراحتی یا خشکی کنید، اما این مشکلات معمولاً موقتی هستند.
معایب لیزیک
1. خطر عوارض جانبی
اگرچه لیزیک به‌طور کلی ایمن است، اما ممکن است با عوارضی همراه باشد. این عوارض شامل:
- خشکی چشم: بسیاری از افراد پس از لیزیک دچار خشکی چشم می‌شوند که ممکن است نیاز به استفاده از قطره‌های چشمی داشته باشد.
- هاله یا تابش نور: برخی افراد ممکن است در شب هاله یا تابش نور در اطراف چراغ‌ها را تجربه کنند.
- کاهش وضوح دید در نور کم: در برخی موارد، دید فرد در نور کم ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد.
2. نتایج متغیر
هرچند بیشتر افراد از نتایج لیزیک رضایت دارند، اما در برخی موارد ممکن است دید به‌طور کامل تصحیح نشود یا با گذشت زمان نیاز به عمل مجدد باشد.
3. هزینه بالا
عمل لیزیک نسبت به بسیاری از روش‌های دیگر اصلاح بینایی هزینه بالایی دارد. اگرچه ممکن است در درازمدت هزینه عینک و لنز جبران شود، اما هزینه اولیه ممکن است برای برخی افراد چالش‌برانگیز باشد.
4. غیرقابل بازگشت بودن
لیزیک یک روش جراحی دائمی است و تغییرات ایجاد شده در قرنیه قابل بازگشت نیستند. اگر مشکلی پس از عمل رخ دهد، اصلاح آن ممکن است دشوار باشد.
5. مناسب نبودن برای همه افراد
لیزیک برای همه افراد مناسب نیست. افرادی که قرنیه نازک، مشکلات پزشکی خاص (مانند دیابت کنترل‌نشده)، یا مشکلات چشمی مانند آب مروارید دارند، ممکن است کاندیدای مناسبی نباشند.
استفاده از لنز طبی و مزایا و معایب آن
لنزهای طبی یکی از پرکاربردترین ابزارهای اصلاح بینایی هستند که به‌عنوان جایگزینی برای عینک استفاده می‌شوند. این لنزها به افراد کمک می‌کنند تا دید بهتری داشته باشند و همزمان از مزایای ظاهری و عملکردی بهره‌مند شوند.
انواع لنزهای طبی
لنزهای طبی بر اساس مواد سازنده، نوع استفاده و نیازهای بینایی دسته‌بندی می‌شوند:
1. لنزهای نرم
لنزهای نرم از مواد سیلیکونی و هیدروژلی ساخته شده‌اند که راحتی بالایی را برای کاربران فراهم می‌کنند. این لنزها معمولاً برای استفاده روزانه یا ماهانه طراحی می‌شوند.
2. لنزهای سخت (RGP)
لنزهای سخت نفوذپذیر به گاز (Rigid Gas Permeable) از مواد سخت‌تری ساخته شده‌اند و برای تصحیح مشکلات بینایی مانند آستیگماتیسم یا قوز قرنیه مناسب هستند.
3. لنزهای یک‌بار مصرف
این لنزها پس از یک‌بار استفاده دور انداخته می‌شوند و برای افرادی که به بهداشت حساس هستند یا زمان کافی برای تمیز کردن لنز ندارند، گزینه مناسبی هستند.
4. لنزهای دائمی
این لنزها برای استفاده طولانی‌مدت طراحی شده‌اند و نیازی به تعویض مکرر ندارند، اما نگهداری دقیق‌تری می‌طلبند.
همه‌ی این لنزهای طبی و طبی رنگی را می‌توانید از فروشگاه هیراد به صورت نقدی یا اقساط از طریق اسنپ پی، با بهترین قیمت و کیفیت خریداری کنید.
مزایای استفاده از لنز طبی
- عدم نیاز به جراحی: بزرگترین مزیت لنز طبی این است که نیازی به عمل جراحی ندارد. این امر خطرات مرتبط با جراحی را از بین می‌برد.
- قابلیت تنظیم: لنزهای طبی به راحتی قابل تعویض و تنظیم هستند و در صورت تغییر قدرت بینایی، می‌توان به راحتی آنها را جایگزین کرد.
- هزینه اولیه پایین: هزینه تهیه لنز طبی در ابتدا کمتر از عمل لیزیک است، هرچند هزینه‌های بلندمدت ممکن است بیشتر شود.
- انعطاف‌پذیری در سبک زندگی: افرادی که به فعالیت‌های خاصی مانند ورزش می‌پردازند، می‌توانند از لنزهایی استفاده کنند که با نیازهایشان سازگار است.
- تنوع در گزینه‌ها: لنزهای رنگی و زیبایی نیز وجود دارند که علاوه بر اصلاح دید، می‌توانند به ظاهر فرد جلوه‌ای متفاوت ببخشند.
- عدم تغییر دائمی در چشم: استفاده از لنز طبی تغییری دائمی در ساختار چشم ایجاد نمی‌کند و در صورت تمایل، می‌توان استفاده از آن را متوقف کرد.
معایب استفاده از لنز طبی
- نگهداری و مراقبت: لنزها نیاز به نگهداری روزانه دارند که ممکن است برای برخی افراد دشوار یا وقت‌گیر باشد.
- خطر عفونت: استفاده نادرست از لنزها یا عدم رعایت بهداشت می‌تواند منجر به عفونت‌های چشمی مانند کراتیت شود.
- محدودیت استفاده: برخی افراد به دلیل حساسیت یا مشکلات خاص چشمی نمی‌توانند از لنزهای طبی استفاده کنند.
- خشکی چشم: استفاده طولانی‌مدت از لنز ممکن است منجر به خشکی چشم و احساس ناراحتی شود.
انتخاب بین دو روش استفاده از لنز طبی یا لیزیک
- اگر به دنبال راحتی بلندمدت و عدم نیاز به استفاده روزانه از وسایل کمکی هستید، لیزیک گزینه مناسب‌تری است (البته مشروط به تأیید پزشک).
- اگر ترجیح می‌دهید از راه‌حل غیرتهاجمی استفاده کنید یا وضعیت چشم شما برای جراحی مناسب نیست، لنزهای طبی انتخاب بهتری هستند.
هزینه جراحی لیزیک بیشتر است یا استفاده لنز های طبی؟
هزینه جراحی لیزیک و استفاده از لنزهای طبی به عوامل مختلفی بستگی دارد، و مقایسه آنها به طور کلی ممکن است بسته به شرایط فردی متفاوت باشد. در ادامه مقایسه‌ای کلی ارائه می‌دهم:
1. هزینه جراحی لیزیک:
- هزینه اولیه: جراحی لیزیک هزینه اولیه بالاتری دارد و بسته به نوع لیزیک (PRK، فمتولیزیک، یا اسمایل)، تخصص جراح، و کلینیک متفاوت است. در ایران هزینه جراحی لیزیک معمولاً بین ۱۵ تا ۳۰ میلیون تومان (یا بیشتر) متغیر است (در سال ۱۴۰۲).
- هزینه‌های بعدی: پس از جراحی، معمولاً نیاز به معاینات پس از عمل و استفاده از داروهای چشمی (قطره‌ها) دارید که هزینه‌های اضافی دارد، اما این هزینه‌ها موقتی هستند.
2. هزینه لنزهای طبی:
- لنزهای روزانه: اگر از لنزهای روزانه استفاده کنید، هزینه آنها بالا است زیرا باید هر روز تعویض شوند. هزینه سالانه ممکن است چندین میلیون تومان باشد.
- لنزهای ماهانه یا سالانه: هزینه اولیه این لنزها کمتر است، اما نیاز به خرید محلول شستشو و نگهداری دارند. هزینه کلی سالانه ممکن است کمتر از هزینه جراحی باشد، اما به مرور زمان (طی چند سال) هزینه کلی استفاده از لنز ممکن است به هزینه جراحی نزدیک شود.
- لنزهای دائمی یا تخصصی: برخی افراد از لنزهای تماسی سفارشی یا درمانی استفاده می‌کنند که هزینه بالاتری دارد.
3. مقایسه کلی:
- اگر جراحی لیزیک موفقیت‌آمیز باشد، می‌تواند هزینه‌های مرتبط با لنز و عینک را برای سال‌ها کاهش دهد یا حذف کند.
- استفاده از لنزهای طبی در کوتاه‌مدت ارزان‌تر به نظر می‌رسد، اما در بلندمدت (مثلاً ۵ تا ۱۰ سال) ممکن است هزینه بیشتری داشته باشد.
برای افراد دارای آستیگماتیسم بالا، استفاده از لنز طبی بهتر است یا لیزیک ؟
تصمیم‌گیری بین استفاده از لنز طبی و عمل لیزیک برای افراد با آستیگماتیسم بالا به چندین عامل بستگی دارد، از جمله وضعیت چشمی فرد، نوع و میزان آستیگماتیسم، سلامت عمومی چشم‌ها و سبک زندگی فرد. در زیر هر گزینه را بررسی می‌کنیم؛ پیش از بررسی، اگر می‌خواهید بیشتر درباره آستیگماتیسم بدانید، مقاله “آستیگماتیسم چیست و چگونه درمان می شود؟” را مطالعه کنید
1. لنز طبی (لنز تماسی)
مزایا:
- اصلاح دقیق آستیگماتیسم، به‌ویژه با لنزهای توریک که مخصوص آستیگماتیسم طراحی شده‌اند.
- گزینه‌ای غیرتهاجمی برای افرادی که نمی‌خواهند عمل جراحی انجام دهند.
- قابلیت تعویض و تنظیم قدرت لنز در صورت تغییر نمره چشم.
معایب:
- نیاز به مراقبت مداوم و رعایت بهداشت دقیق برای جلوگیری از عفونت‌ها.
- ممکن است استفاده طولانی‌مدت باعث خشکی یا تحریک چشم شود.
- هزینه‌های مداوم خرید لنز و محلول‌های تمیزکننده.
2. عمل لیزیک
مزایا:
- اصلاح دائمی دید و رفع نیاز به عینک یا لنز در بسیاری از موارد.
- راحتی بیشتر در فعالیت‌های روزمره مانند ورزش.
- نتایج سریع، معمولاً با بهبود قابل توجه دید طی چند روز.
معایب:
- در آستیگماتیسم‌های بسیار بالا ممکن است نتیجه کامل نگیرد.
- احتمال عوارض مانند خشکی چشم، عفونت یا کاهش کیفیت دید در شب (هرچند این موارد نادر هستند).
- هزینه بالا و برگشت‌ناپذیری تغییرات.
برای افراد دارای آستیگماتیسم، چه زمانی لیزیک مناسب‌تر است؟
- اگر آستیگماتیسم شما در محدوده قابل اصلاح با لیزیک باشد (معمولاً تا 6 دیوپتر).
- قرنیه ضخامت کافی داشته باشد.
- سن شما بالای 18 سال باشد و شماره چشم شما در 1-2 سال گذشته ثابت بوده باشد.
- سبک زندگی شما با لنز یا عینک سازگار نباشد.
برای افراد دارای آستیگماتیسم، چه زمانی لنز طبی بهتر است؟
- اگر آستیگماتیسم شما بسیار بالا باشد و خارج از محدوده قابل درمان با لیزیک باشد.
- اگر قرنیه نازک یا شرایط دیگری دارید که برای لیزیک مناسب نیست.
- اگر ترجیح می‌دهید روش غیرتهاجمی را انتخاب کنید.
پیشنهاد کلی:
حتماً با چشم‌پزشک یا جراح متخصص لیزیک مشورت کنید. آزمایش‌های دقیق برای بررسی شرایط قرنیه، شماره چشم، و سلامت کلی چشم ضروری است. پزشک بهترین روش را بر اساس نیازهای شما پیشنهاد خواهد داد.
نتیجه‌گیری
انتخاب بین لنزهای طبی و جراحی LASIK برای بیماران با آستیگماتیسم بالا به عوامل مختلفی از جمله شدت آستیگماتیسم، شرایط سلامت چشم، سبک زندگی و بودجه بیمار بستگی دارد. لنزهای طبی، به ویژه لنزهای RGP، گزینه مناسبی برای بیمارانی هستند که نمی‌خواهند یا نمی‌توانند تحت جراحی قرار گیرند. از سوی دیگر، LASIK برای بیمارانی که به دنبال راه‌حل دائمی و راحت‌تر هستند، انتخابی ایده‌آل است. مشاوره با چشم‌پزشک متخصص برای انتخاب بهترین روش درمانی ضروری است.
source