ایلان ماسک، میلیاردر معروف و مالک پلتفرم X (که پیش‌تر با نام توییتر شناخته می‌شد)، اخیراً در یک انتقاد تند و جدید از ویکی‌پدیا خواستار قطع بودجه این دایره‌المعارف آنلاین شد. این حمله از سوی ماسک با اشتراک‌گذاری یک اینفوگرافیک (infographic) صورت گرفت که ادعا می‌کرد مطالب مربوط به افراط‌گرایی سیاسی از سوی جناح راست افراطی بیش از چپ‌ها در ویکی‌پدیا ویراستاری و تعدیل می‌‌شوند. در این اینفوگرافیک، حتی اشاره شده بود که برخی از پاراگراف‌ها بیش از ۱۰,۰۰۰ کلمه دارند. ماسک با نوشتن یک توییت، به وضوح اعلام کرد که «قطع بودجه ویکی‌پدیا تا زمانی که تعادل برقرار شود» خواسته‌اش است. این اولین باری نیست که مالک تسلا و رئیس پلتفرم X، که خود را مدافع آزادی بیان می‌داند، به حمله به ویکی‌پدیا و مدیریت آن تحت هدایت جیمی ویلز پرداخته است.

واکنش جیمی ویلز به درخواست ایلان ماسک برای قطع بودجه ویکی‌پدیا

جیمی ویلز، بنیان‌گذار ویکی‌پدیا، که معمولاً واکنش‌های تند و طنزآمیز به حملات ایلان ماسک دارد، این بار نیز به طور غیرمستقیم و با طنز به انتقادهای ماسک پاسخ داد. وی در توییتی نوشت:
«فکر می‌کنم ایلان ناراحت است که ویکی‌پدیا برای فروش نیست. امیدوارم کمپین او برای قطع بودجه باعث شود که افراد بیشتری که به حقیقت اهمیت می‌دهند، برای حمایت از ما کمک کنند.»

وی همچنین به این موضوع اشاره کرد که اگر ایلان ماسک می‌خواست واقعاً به ویکی‌پدیا کمک کند، باید افراد مهربان و با تفکر را تشویق می‌کرد تا به این پلتفرم بپیوندند. در ادامه، جیمی ویلز لینک کمک‌های مالی و پشتیبانی از ویکی‌پدیا را در توییت خود قرار داد و افزود:
«اگر ایلان می‌خواهد کمک کند، باید افراد با ذهن باز و مهربانی را که با آنها هم‌نظر است تشویق کند تا در راستای بهتر کردن ویکی‌پدیا و دایره‌المعارف آنلاین مشارکت کنند.»

انتقادها و پیشنهادات کاربران درباره بی‌طرفی ویکی‌پدیا

پس از این واکنش‌ها، برخی از کاربران پیشنهاد دادند که ویژگی مشابه «یادداشت‌های جامعه» (Community Notes) به ویکی‌پدیا اضافه شود تا از بروز تعصبات جلوگیری کند و بی‌طرفی بیشتری در مطالب این سایت رعایت شود. جیمی ویلز در پاسخ به این پیشنهادات، اظهار داشت که او متوجه نمی‌شود چطور برخی کاربران سیستم ویکی‌پدیا را به‌عنوان یک منبع با تعصب و عدم بی‌طرفی می‌بینند. وی در این زمینه افزود:
«ما هیچ وقت ادعا نکردیم که ویکی‌پدیا کاملاً بی‌طرف است، اما به هیچ وجه هم به‌طور افراطی در طرفداری از یک جناح خاص نیست. همیشه جایی برای بهبود وجود دارد، و من با آغوش باز منتظر کسانی هستم که می‌خواهند به ویکی‌پدیا کمک کنند.»

این واکنش‌ها به این معناست که جیمی ویلز همچنان بر بی‌طرفی ویکی‌پدیا تأکید دارد و به هیچ وجه تمایلی به فروش یا تحریف اطلاعات به‌دلایل تجاری ندارد. او همچنین در پاسخ به یکی از کاربران که اظهار کرده بود که حتی اگر ویکی‌پدیا از بین برود، اهمیتی ندارد، گفت:
«ویکی‌پدیا جایی نمی‌رود و همچنان به عنوان یک منبع آزاد و بدون دستکاری اطلاعات، به کار خود ادامه خواهد داد.»

مقابله با «حساب‌های جعلی» و کلاهبرداری‌های اینترنتی

جیمی ویلز در بخش دیگری از صحبت‌های خود به مسأله حساب‌های جعلی یا همان «sock puppets» (کاربرانی که هویت‌های تقلبی برای تاثیرگذاری بر مطالب ایجاد می‌کنند) اشاره کرد و گفت که امیدوار است سیستم‌های نظارتی و اقدامات دقیق‌تری برای حذف این نوع حساب‌های جعلی از ویکی‌پدیا انجام شود. وی در این باره گفت:
«امیدوارم در آینده، ویکی‌پدیا از هر گونه تلاش برای منحرف کردن اطلاعات و اخبار جلوگیری کند و بتواند به مراتب قابل اعتمادتر از ابزارهای هوش مصنوعی مثل ChatGPT و دیگر رقبای مشابه باشد.»

وی در پاسخ به کسانی که به ویکی‌پدیا اتهاماتی در زمینه بی‌طرفی و فساد وارد می‌کنند، اظهار داشت که ویکی‌پدیا همچنان یکی از معتبرترین منابع برای تحقیق و پژوهش در دنیای آنلاین است و به زودی تغییرات مثبت در آن ایجاد خواهد شد.

در حالی که بحران‌های داخلی ویکی‌پدیا همچنان ادامه دارد و انتقادها از بی‌طرفی این دایره‌المعارف آنلاین بیشتر می‌شود، جیمی ویلز همچنان بر اهمیت این سایت به‌عنوان یک منبع آزاد و مستقل تأکید می‌کند. به نظر می‌رسد ویکی‌پدیا با وجود حملات و انتقادهای مختلف همچنان پایبند به اصول اولیه‌اش یعنی اطلاعات آزاد، رایگان و بدون تبلیغات است. در دنیای امروز که تولید انبوه محتوای کم‌ارزش بیداد می‌کند، ویکی‌پدیا همچنان یکی از اصلی‌ترین منابع برای تحقیق و پژوهش در فضای دیجیتال به شمار می‌آید.

منبع

مقاله مرتبط:

سبک‌های مرور ویکی‌پدیا و آنچه درباره کنجکاوی و شخصیت ما آشکار می‌کند آیا شما جستجوگر، کنجکاو، یا «رقصنده» اطلاعات هستید؟

  این نوشته‌ها را هم بخوانید ​