گریپفروت یکی از مرکباتی است که به دلیل طعم متمایز، ظاهر جذاب و خواص بینظیرش محبوبیت زیادی دارد. این میوه با پوست ضخیم زرد یا صورتی و گوشتهای آبدار و خوشرنگ، ترکیبی از طعم شیرین، تلخ و کمی ترش را ارائه میدهد که هر کسی را به وجد میآورد.
گریپفروت سرشار از ویتامین C است که نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی دارد. همچنین منبع غنی آنتیاکسیدانها، فیبر غذایی و پتاسیم است. این میوه میتواند به کاهش وزن، تنظیم قند خون، بهبود هضم، و کاهش خطر بیماریهای قلبی کمک کند.
با این حال، مصرف گریپفروت یا آب آن، به دلیل وجود ترکیبات شیمیایی خاصی به نام فورانوکومارینها (Furanocoumarins)، میتواند با برخی داروها تداخل ایجاد کند. این تداخل بهطور بالقوه خطرناک است و میتواند اثر داروها را بهشدت افزایش دهد یا آنها را بیاثر کند.
چرا گریپفروت با داروها تداخل دارد؟
گریپفروت و آب آن حاوی فورانوکومارینها هستند، ترکیباتی که روی آنزیمهای کبدی، بهویژه آنزیم CYP3A4، اثر میگذارند. این آنزیم مسئول تجزیه بسیاری از داروها در بدن است. فورانوکومارینها فعالیت این آنزیم را مهار میکنند، به این معنا که داروها بهجای تجزیه شدن و دفع از بدن، به میزان بیشتری در جریان خون باقی میمانند. این امر میتواند منجر به افزایش غلظت داروها در بدن و در نتیجه بروز عوارض جانبی خطرناک شود.
از سوی دیگر، گریپفروت ممکن است در برخی موارد جذب داروها را کاهش دهد، که این امر میتواند اثرگذاری دارو را بهشدت پایین بیاورد. این تداخل به داروهای مختلفی از جمله داروهای قلبی، گوارشی، ضدافسردگی، و حتی برخی آنتیبیوتیکها مربوط میشود.
داروهایی که با گریپفروت تداخل دارند
۱. داروهای قلبی و عروقی
- داروهای کاهش کلسترول (استاتینها):
- آتورواستاتین (Atorvastatin)
- سیمواستاتین (Simvastatin)
- لوواستاتین (Lovastatin)
گریپفروت میتواند غلظت این داروها را در خون چندین برابر افزایش دهد و خطر عوارضی مانند آسیب عضلانی (رابدومیولیز) و مشکلات کلیوی را بالا ببرد.
- داروهای کنترل فشار خون:
- آملودیپین (Amlodipine)
- فلودیپین (Felodipine)
- نیکاردیپین (Nicardipine)
این تداخل میتواند فشار خون را بهشدت کاهش دهد و منجر به علائمی مانند سرگیجه یا حتی غش شود.
- داروهای ضد ریتم قلب (آریتمی):
- آمیودارون (Amiodarone)
گریپفروت میتواند باعث تجمع بیش از حد این دارو در بدن شود و خطر عوارض قلبی را افزایش دهد.
- آمیودارون (Amiodarone)
۲. داروهای سیستم عصبی و روانی
- داروهای ضدافسردگی و ضداضطراب:
- سرترالین (Sertraline)
- ونلافاکسین (Venlafaxine)
- بوسپیرون (Buspirone)
این تداخل میتواند به افزایش عوارضی مانند خوابآلودگی شدید، سردرد، یا تغییرات خلقی منجر شود.
- داروهای خوابآور و آرامبخش:
- زولپیدم (Zolpidem)
- تریازولام (Triazolam)
مصرف گریپفروت همراه با این داروها ممکن است اثرات آرامبخش را تقویت کرده و باعث گیجی یا کاهش هوشیاری شود.
- داروهای ضد صرع:
- کاربامازپین (Carbamazepine)
این تداخل میتواند باعث کاهش اثربخشی دارو و خطر تشدید حملات صرعی شود.
- کاربامازپین (Carbamazepine)
۳. داروهای گوارشی
- مهارکنندههای پمپ پروتون (کاهنده اسید معده):
- امپرازول (Omeprazole)
- لانسوپرازول (Lansoprazole)
گریپفروت ممکن است جذب این داروها را مختل کرده و اثربخشی درمانی آنها را کاهش دهد.
- داروهای ضد تهوع:
- دومپریدون (Domperidone)
این تداخل میتواند خطر عوارض قلبی را افزایش دهد.
- دومپریدون (Domperidone)
۴. داروهای ضد درد و التهاب
- داروهای ضد درد اوپیوئیدی:
- فنتانیل (Fentanyl)
- اکسیکودون (Oxycodone)
گریپفروت میتواند اثرات تسکیندهنده این داروها را تشدید کند و خطر سرکوب تنفسی را افزایش دهد.
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs):
- ایبوپروفن (Ibuprofen)
- ناپروکسن (Naproxen)
ممکن است اثربخشی این داروها تحت تأثیر گریپفروت تغییر کند.
۵. داروهای عفونی و آنتیبیوتیکها
- آنتیبیوتیکها:
- اریترومایسین (Erythromycin)
- کلاریترومایسین (Clarithromycin)
این تداخل میتواند باعث افزایش غلظت این داروها در خون و بروز عوارضی مانند مشکلات گوارشی و قلبی شود.
- داروهای ضد ویروس:
- ریتوناویر (Ritonavir)
- لوپیناویر (Lopinavir)
گریپفروت میتواند اثربخشی این داروها را کاهش دهد و درمان را با مشکل مواجه کند.
۶. داروهای سیستم ایمنی
- داروهای سرکوب سیستم ایمنی (پس از پیوند عضو):
- سیکلوسپورین (Cyclosporine)
- تاکرولیموس (Tacrolimus)
گریپفروت میتواند سطح این داروها را در بدن بهشدت افزایش دهد و خطر آسیب به کلیه و کبد را بیشتر کند.
توصیههای ایمنی در مصرف گریپفروت
اگر از داروهای ذکر شده استفاده میکنید، بهتر است قبل از مصرف گریپفروت یا آب آن با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید. در بسیاری از موارد، پزشک ممکن است پیشنهاد دهد که بهجای گریپفروت، از مرکبات دیگری مانند پرتقال یا نارنگی استفاده کنید. به خاطر داشته باشید که بیتوجهی به این مسئله میتواند خطرات جدی برای سلامتی شما ایجاد کند.
پست مرتبط:
خوردن گریپفروت میتواند با برخی داروها تداخل کند، اما دانشمندان به دنبال یک راهحل هستند
این نوشتهها را هم بخوانید