آنوریسم چیست و چرا خطرناک است؟

آنوریسم مغزی (Brain Aneurysm) زمانی رخ می‌دهد که بخشی از دیواره رگ مغز ضعیف شده و متورم می‌شود. در بسیاری از افراد، این مشکل بدون هیچ نشانه‌ای باقی می‌ماند و ممکن است هرگز مشکل‌ساز نشود. اما اگر این تورم دچار پارگی شود، می‌تواند به خونریزی شدید و حتی مرگ منجر شود.

چه چیزی باعث آنوریسم می‌شود؟

دیواره رگ‌ها به‌طور طبیعی قوی هستند تا فشار خون را تحمل کنند. اما اگر این دیواره در نقطه‌ای ضعیف شود، به‌مرور زمان کشیده شده و یک برآمدگی یا همان آنوریسم ایجاد می‌شود.

عوامل اصلی که باعث ضعیف شدن دیواره رگ‌ها می‌شوند، شامل این موارد هستند:

• ژنتیک و بیماری‌های ارثی که باعث ضعف ساختاری در رگ‌های خونی می‌شوند.
• افزایش سن که باعث کاهش استحکام رگ‌ها می‌شود. بیشتر آنوریسم‌های مغزی در افراد بالای ۵۰ سال تشخیص داده می‌شوند.
• کاهش استروژن در زنان بعد از یائسگی که باعث ضعیف شدن دیواره رگ‌ها می‌شود.
• فشار خون بالا (Hypertension) که با افزایش نیروی واردشده به دیواره رگ‌ها، خطر ایجاد آنوریسم را بالا می‌برد.
• تصلب شرایین (Atherosclerosis) که باعث تشکیل پلاک‌های چربی روی دیواره رگ‌ها و ضعیف شدن آن‌ها می‌شود.

سبک زندگی شما چقدر در این مسئله نقش دارد؟

عادت‌های نادرست می‌توانند ریسک آنوریسم مغزی را افزایش دهند:

• سیگار کشیدن که مستقیماً به دیواره رگ‌ها آسیب می‌زند.
• مصرف زیاد الکل که فشار خون را افزایش داده و به دیواره رگ‌ها آسیب می‌رساند.
• مصرف مواد مخدر مانند کوکائین که می‌تواند فشار خون را به‌شدت بالا ببرد و خطر پارگی آنوریسم را افزایش دهد.
• رژیم غذایی پرچرب و کلسترول بالا که باعث ایجاد تصلب شرایین می‌شود.
• استرس زیاد که می‌تواند باعث افزایش فشار خون و در نتیجه افزایش ریسک آنوریسم شود.

آنوریسم مغزی همیشه خطرناک است؟

بیشتر افراد هرگز متوجه وجود آنوریسم مغزی خود نمی‌شوند، زیرا بسیاری از آن‌ها کوچک هستند و هیچ علائمی ایجاد نمی‌کنند. این آنوریسم‌ها معمولاً به‌طور تصادفی در طی اسکن‌های پزشکی مانند سی‌تی‌اسکن (CT Scan) یا ام‌آر‌آی (MRI) کشف می‌شوند.

اما اگر آنوریسم بزرگ شود یا دچار پارگی شود، ممکن است علائم زیر ظاهر شوند:

• سردردهای شدید و ناگهانی
• تاری دید یا مشکلات بینایی
• حالت تهوع و استفراغ
• بیهوشی یا کاهش سطح هوشیاری

اگر پارگی آنوریسم اتفاق بیفتد، این وضعیت یک فوریت پزشکی محسوب می‌شود و نیاز به اقدام سریع دارد.

چگونه می‌توان از آنوریسم پیشگیری کرد؟

شما نمی‌توانید تمام عوامل خطر را کنترل کنید، اما با تغییر سبک زندگی، می‌توانید خطر بروز آنوریسم را کاهش دهید:

✔ سیگار را ترک کنید
✔ مصرف الکل را کاهش دهید
✔ رژیم غذایی سالم داشته باشید (کم‌چرب، سرشار از میوه و سبزیجات)
✔ ورزش منظم انجام دهید تا فشار خون را کنترل کنید
✔ از استرس مزمن دوری کنید
✔ فشار خون خود را به‌طور منظم چک کنید

درمان آنوریسم مغزی چگونه است؟

تصمیم برای درمان آنوریسم بستگی به اندازه، محل و وضعیت سلامت فرد دارد. اگر آنوریسم کوچک باشد و خطر پارگی کمی داشته باشد، معمولاً پزشکان فقط وضعیت را تحت نظر می‌گیرند.

اما اگر احتمال پارگی بالا باشد، دو روش درمانی اصلی وجود دارد:

۱. جراحی باز (Clipping)

پزشک بخشی از جمجمه را باز کرده و با یک گیره فلزی کوچک، آنوریسم را می‌بندد تا از جریان خون در آن ناحیه جلوگیری شود.

۲. روش غیرتهاجمی با کاتتر (Endovascular Coiling)

در این روش، یک کاتتر (لوله نازک) از طریق یک شریان بزرگ (معمولاً در ران) به مغز فرستاده می‌شود. سپس یک سیم فلزی بسیار کوچک داخل آنوریسم قرار داده می‌شود تا با تشکیل لخته خون، آن ناحیه را ببندد.

جمع‌بندی: سلامت رگ‌های مغز خود را جدی بگیرید!

آنوریسم مغزی یک مشکل پنهان و گاه کشنده است، اما با پیشگیری و داشتن یک سبک زندگی سالم، می‌توان احتمال بروز آن را کاهش داد. اگر دچار سردردهای شدید، تاری دید یا علائم غیرعادی شدید، بهتر است هرچه زودتر با یک پزشک مشورت کنید. مغز شما ارزش مراقبت را دارد!

اطلاعات بیشتر

  این نوشته‌ها را هم بخوانید ​