چاقی شکم یکی از موارد بسیار شایع در سراسر دنیا محسوب می شود. شیوع چاقی شکمی در مردان بیشتر از زنان است. یکی از دلایل مهم و تاثیرگذار در ابتلا به چاقی شکم، سبک زندگی ناسالم است. ناحیه شکمی به شدت مستعد تجمع چربی است و به همین دلیل ممکن است در مدت زمان کوتاهی با عدم رعایت نکات رژیمی بروز پیدا کند.

علت های چاقی ناگهانی شکم

در این مقاله سعی داریم تا چند مورد از علل شایع چاقی شکمی را معرفی کرده و راه های درمانی مناسب را توضیح دهیم. بنابراین اگر دچار چاقی شکمی هستید یا می خواهید به لاغری شکم و پهلو برسید بهتر است ادامه مطلب را مطالعه بفرمایید.

1- کم تحرکی

اگر شما هم جزء آن دسته از افرادی هستید که به دلیل مشغله کار و زندگی، فرصت انجام فعالیت ورزشی را ندارید، پس چاقی شکمی از شما دور نیست. هرچه تحرک شما در طول روز بیشتر باشد و تمرینات هوازی مانند پیاده روی، دویدن، شنا و دوچرخه سواری را دنبال کنید، تجمع چربی در کل بدن کاهش می یابد و دستیابی به سریعترین راه لاغری شکم و پهلو تسهیل می شود.

در اینجا چند راه برای افزایش تحرک را معرفی می کنیم:

• ورزش مورد علاقه خود را پیدا کنید و آن را به عنوان برنامه روزانه یا هفتگی پیگیری کنید.
• اگر مشکل مَفصلی یا تنفسی ندارید به جای آسانسور، گاهی اوقات از پله استفاده کنید.
• برای خرید اقلام مورد نیاز خانه می توانید مقدار خریدها را کمتر کرده و هر دو یا سه روز یک بار برای تهیه برخی از کالاها، پیاده به خرید بروید.
• اگر فرزند مدرسه ای دارید، بهتر است در روزهایی که هوا خوب است پیاده به مدرسه رفت و آمد کنید، این کار باعث ایجاد یک عادت و سبک زندگی سالم برای فرزند شما نیز خواهد بود.
• از فرصت های کوتاه بین کار و یا قبل و بعد از کار استفاده کنید. سعی کنید به جای استفاده مداوم از ماشین، بعضی از روزها را به روز بدون ماشین اختصاص دهید. در این مواقع از ماشین استفاده نکنید و بخشی از مسیر خود را که امکان دارد پیاده و بخش دیگر را با وسایل نقلیه عمومی طی کنید. سعی کنید در صورت امکان این عادت را به روزهای بیشتری گسترش دهید.

همه این موارد راه هایی برای ایجاد انگیزه و هدف برای تحرک بیشتر هستند و شما می توانید بنا به شرایط زندگی خود این نوع از موقعیت ها را بسازید.

2- اضطراب

از مشکلات زندگی امروزه، اضطراب و تنش های روانی است که تعداد بالایی از افراد جامعه را به خود درگیر کرده است. علاوه بر آثار مخربی که اضطراب بر روح ما وارد می کند، جسم ما نیز از آن تاثیر می پذیرد. آثار مخرب اضطراب بر سیستم قلب و عروق، هورمون ها، اعصاب و ذخایر انرژی بدن در تحقیقات علمی نشان داده شده است.

استرس و اضطراب مداوم باعث می شود تا بدن در حالتی قرار بگیرد که برای تامین انرژی، ذخایر بدن را آزاد کند در حالی که بدن به این مقدار از انرژی نیاز ندارد. بنابراین، مازاد آن انرژی های آزاد شده به شکل چربی در بدن مجدداً ذخیره می شود.

از طرف دیگر اضطراب باعث می شود تا اشتها نیز دستخوش اختلال شود و می تواند در برخی از افراد با افزایش تمایل به خوردن غذاهای شیرین و پرچرب همراه شود. استرس با اختلال در ریتم خواب شبانه روزی باعث می شود تا انرژی فرد به دلیل کم خوابی کاهش پیدا کند و فرد برای جبران این وضعیت خوراکی ها با قند بالا یا کافئین بیشتری مصرف کند. همه ی این موارد باعث ایجاد یک چرخه ناسالم از زندگی می شود که همگی بر افزایش شدت چاقی ناگهانی شکم تاثیر گذارند.

3- رژیم غذایی نامناسب

رژیم یا الگوی غذایی ما به شدت در تناسب اندام تاثیر گذار است. در واقع شاید بتوان گفت ما همان چیزی هستیم که می خوریم! اگر هر روز غذاهای آماده یا فست فودی، نوشابه، آبمیوه و نوشیدنی های شیرین و اسنک های چرب و شور مصرف می کنید، بدون شک دچار چاقی شکمی خواهید شد.

این سبک غذایی نه تنها باعث چاقی می شود، بلکه به شدت در ابتلا به کبد چرب و دیابت موثر است. بنابراین، برای پیشگیری از این بیماری های متابولیکی بهتر است تا رژیم خود را به سمت یک رژیم سالم سوق دهید. بهترین کار این است که از یک متخصص تغذیه مشورت بگیرید تا با بررسی الگوی غذایی شما و مشورت بتوانید راهکارهای مناسبی برای تغییر رژیم پیدا کنید.

4- چاقی بر اثر بیماری

یکی دیگر از علت های چاقی ممکن است بر اثر بیماری باشد. یعنی فرد با رعایت رژیم و فعالیت بدنی باز هم در کاهش چاقی شکم موفق نیست. این بیماری ها می توانند مربوط به مشکلات هورمونی، گوارشی یا قلبی باشند.

برخی از بیماری ها عبارتند از:

• یبوست
• احتباس ادرار
• ضعف عضلات شکم
• فلج معده (گاستروپازیس)
• خونریزی داخل شکمی
• التهاب پوشش داخلی شکم
• تجمع مایع در شکم به دلیل بیماری کبدی یا پانکراس
• افزایش گاز و نفخ به دلیل رشد بیش از حد باکتری های روده کوچک (SIBO)، بیماری سلیاک، انسداد روده و بیماری التهابی روده (IBD)

5- چاقی بر اثر مصرف دارو

اگرچه برخی داروها به کنترل بیماری شما کمک می کنند اما ممکن است با عارضه جانبی چاقی همراه باشند. این داروها شامل برخی از داروهای کنترل دیابت، برخی از داروهای ضد افسردگی، استروئیدها و داروهای کنترل صرع هستند. داروهای بتا بلاکر مانند آتنولول و پروپرانولول که برای فشار خون بالا تجویز می شوند، به طور مستقیم باعث تجمع چربی اضافه در ناحیه شکم می شوند. بنابراین بهتر است برای مدیریت چاقی شکمی و جلوگیری از عوارض این دسته از داروها، رژیم و فعالیت بدنی را فراموش نکنید.

درمان چاقی شکم

همانطور که در این مقاله مطالعه کردید، چاقی شکم ممکن است به دلایل مختلفی به وجود بیاید. به همین دلیل برای درمان بهتر، تشخیص علت آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. ممکن است متخصص تغذیه برای تشخیص بهتر، شما را به پزشک دیگری مانند متخصص غدد، قلب یا روانشناس ارجاع دهد. در این موارد حتماً به پزشک مربوطه مراجعه کنید تا علت دقیق مشکل بررسی شود. ممکن است چاقی شکمی شما تنها به دلیل مشکلات گوارشی باشد و یا حتی در خانم ها ناشی از مشکلات هورمونی باشد.

در برخی از موارد درمان چند جانبه است و نیاز است تا فرد همزمان چند روش درمانی را پیش ببرد. اگر چاقی ناگهانی شکم به دلیل اضطراب، مشکل خواب و رژیم ناسالم باشد، لازم است تا فرد همزمان به کارشناسان روانشناسی و تغذیه مراجعه کند. درمان تغذیه ای نیز شامل اصلاح الگوی غذایی و جایگزینی عادات ناسالم با عادت های سالم است.

رژیم غذایی مناسب

یک رژیم مناسب برای کاهش چاقی شکمی و پیشگیری از آن، شامل طیف گسترده ای از سبزیجات تازه، غلات کامل و سبوس دار، پروتئین های کم چرب، حبوبات و چربی های سالم است. با توجه به شرایط هر فرد، رژیم های متنوعی مانند کالری شماری یا فستینگ قابل اجرا است.

یک رژیم غذایی مناسب باید تناسب و تعادل کافی از مواد مغذی را داشته باشد. گنجاندن سوپ ها، سالاد، غذاهای دریایی و پر سبزیجات به تنظیم عملکرد سیستم های مختلف بدن کمک می کند و باعث می شود تا کاهش چربی شکمی آسان تر باشد. برخی از انوع رژیم غذایی مانند رژیم فستینگ به مدیریت بهتر وزن از طریق کاهش کالری دریافتی کمک می کند.

ورزش و غیره

سعی کنید ورزش را جزئی جدا نشدنی از زندگی خود قرار دهید. حداقل 150 دقیقه ورزش در هفته با اثرات مفید فراوانی برای شما همراه است. این مدت زمان برابر با تقریبا 20 دقیقه ورزش روزانه خواهد بود. توصیه می شود تا از فعالیت های ساده مانند پیاده روی شروع کنید و در روزهای تعطیل ورزش های دیگری را دنبال کنید. بدین گونه به مرور بدن شما تقویت خواهد شد. از طرف دیگر، اگر برای لاغری با کالری شمار پیش می روید، ورزش با سوزاندن کالری مانع از تجمع چربی در ناحیه شکم می شود.

استفاده از مواد غذایی محرک متابولیسم بدن مانند قهوه بدون شکر، دمنوش های گیاهی، گیاهان دارویی به شرط مشورت با پزشک می تواند مفید باشد. یوگا، مدیتیشن و کاهش زمان صرف شده با وسایل الکترونیک نیز راه های دیگری برای جلوگیری از چاقی شکمی هستند.

چاقی شکمی به عنوان یک مشکل رایج و نگران‌ کننده در دنیای امروز، ناشی از عوامل متعددی است. تغییرات ناگهانی در سبک زندگی، رژیم غذایی نامناسب، استرس ‌های روزمره و کم‌ تحرکی از جمله دلایل اصلی افزایش وزن در ناحیه شکم به شمار می ‌روند. برای مقابله با چاقی شکمی، لازم است که به تغذیه سالم، فعالیت بدنی منظم و مدیریت استرس توجه ویژه‌ ای داشته باشیم.