زندگی مشترک میتواند بر بسیاری از جنبههای سلامت تأثیر بگذارد و یکی از آنها افزایش وزن و چاقی (Obesity) است. تحقیقات جدیدی که در لهستان انجام شده نشان میدهد که مردان متاهل سه برابر بیشتر از مردان مجرد در معرض چاقی قرار دارند. این یافتهها بر اساس مطالعهای روی بیش از دو هزار نفر به دست آمده و نشان میدهد که ازدواج و زندگی مشترک با افزایش وزن ارتباط مستقیم دارد. اگرچه زنان متاهل نیز نسبت به زنان مجرد اضافهوزن بیشتری دارند، اما این تفاوت در میان مردان بسیار چشمگیرتر است. چاقی میتواند پیامدهای زیادی برای سلامت از جمله بیماریهای قلبی (Cardiovascular Diseases)، دیابت (Diabetes) و مشکلات متابولیکی داشته باشد. از طرفی، سبک زندگی مشترک و تغییرات در الگوهای غذایی و فعالیتهای بدنی میتواند تأثیر زیادی بر این روند داشته باشد. برخی از روانشناسان معتقدند که مردان پس از ازدواج کمتر به تناسب اندام خود اهمیت میدهند که این موضوع بر وزن آنها تأثیر میگذارد. همچنین، نقش همسر در انتخاب غذا، زمان وعدههای غذایی و میزان فعالیت بدنی میتواند این تفاوتها را توضیح دهد. با توجه به اهمیت این موضوع، بررسی دلایل این افزایش وزن در مردان متاهل میتواند به راهکارهای پیشگیری از چاقی کمک کند.
مطالعات علمی نشان دادهاند که چاقی در مردان متاهل بهدلایل مختلفی از جمله تغییر در سبک زندگی (Lifestyle Changes)، کاهش فعالیت بدنی (Physical Activity) و افزایش مصرف غذاهای پرکالری رخ میدهد. بسیاری از افراد پس از ازدواج عادتهای غذایی متفاوتی پیدا میکنند که در طولانیمدت منجر به افزایش وزن میشود. علاوه بر این، برخی از تحقیقات نشان میدهد که مردان مجرد بهدلیل تمایل به جذاب ماندن و پیدا کردن شریک زندگی، بیشتر به ظاهر و وزن خود توجه میکنند. در مقابل، مردان متاهل کمتر احساس نیاز به رعایت رژیمهای سخت یا تمرینات ورزشی دارند. این مسئله در زنان نیز دیده میشود، اما تأثیر آن در مردان بسیار شدیدتر است. از سوی دیگر، نقش استرس و فشارهای روانی (Psychological Stress) نیز میتواند در تغییر الگوهای غذایی و افزایش وزن تأثیرگذار باشد. بنابراین، چاقی در میان مردان متاهل یک مسئله قابل توجه است که نیاز به بررسی و ارائه راهکارهای مناسب برای پیشگیری از آن دارد.
۱- تأثیر ازدواج بر متابولیسم و افزایش وزن در مردان متاهل
تحقیقات نشان داده است که ازدواج و زندگی مشترک باعث تغییر در متابولیسم بدن (Metabolism) میشود. بسیاری از مردان متاهل نسبت به دوران مجردی خود فعالیت بدنی کمتری دارند که این موضوع میتواند باعث کاهش میزان کالریسوزی و در نتیجه افزایش وزن شود. علاوه بر این، مصرف غذاهای پرکالری و پرچرب در وعدههای مشترک با همسر، میتواند یکی از عوامل اصلی چاقی باشد. یکی دیگر از نکات مهم این است که سطح هورمون تستوسترون (Testosterone) در مردان متاهل نسبت به دوران مجردی کاهش پیدا میکند که خود میتواند بر میزان چربی بدن تأثیر بگذارد. همچنین، بسیاری از مردان پس از ازدواج کمتر به کنترل وزن خود اهمیت میدهند و همین مسئله باعث انباشته شدن چربی در نواحی مختلف بدن، بهخصوص شکم، میشود. مطالعات علمی نشان داده که مردان متاهل بهطور متوسط در طول یک دهه پس از ازدواج ۴ تا ۶ کیلوگرم وزن اضافه میکنند. این تغییرات در متابولیسم بدن، بههمراه کاهش فعالیت فیزیکی، از مهمترین دلایل چاقی در این گروه محسوب میشود.
۲- نقش تغییرات روانی و احساسی در چاقی مردان متاهل
زندگی مشترک تأثیر زیادی بر وضعیت روحی و روانی افراد دارد و استرسهای ناشی از مسئولیتهای زندگی میتواند بر الگوی غذایی و وزن افراد اثر بگذارد. برخی از تحقیقات نشان داده است که مردان متاهل در مقایسه با مردان مجرد بیشتر دچار استرسهای مرتبط با کار، خانواده و فرزندپروری میشوند. استرس باعث افزایش هورمون کورتیزول (Cortisol) در بدن شده که یکی از مهمترین عوامل افزایش اشتها و تجمع چربی در نواحی شکم و پهلو است. علاوه بر این، برخی از مردان برای مقابله با استرس و فشارهای روانی، به مصرف غذاهای ناسالم مانند فستفودها، شیرینیها و نوشیدنیهای پرکالری روی میآورند که این امر در طولانیمدت موجب افزایش وزن میشود. از سوی دیگر، احساس امنیت در زندگی مشترک باعث میشود که بسیاری از مردان دیگر نیازی به تلاش برای حفظ تناسب اندام خود نبینند. این موضوع یکی از تفاوتهای کلیدی بین مردان و زنان متاهل است، زیرا بسیاری از زنان حتی پس از ازدواج همچنان به مراقبت از ظاهر و وزن خود ادامه میدهند.
۳- تأثیر الگوی غذایی مشترک در افزایش وزن مردان متاهل
یکی از اصلیترین دلایل چاقی در مردان متاهل، تغییر در الگوی غذایی (Dietary Pattern) است. بسیاری از مردان پس از ازدواج وعدههای غذایی بزرگتر و پرکالریتری مصرف میکنند که این امر منجر به افزایش وزن میشود. یکی از مهمترین نکات این است که بسیاری از زوجها تمایل دارند زمان بیشتری را صرف صرف غذاهای مشترک کنند و این موضوع باعث میشود که مقدار غذای مصرفی روزانه بیشتر از حد معمول شود. علاوه بر این، تحقیقات نشان داده است که همسران در انتخاب نوع غذا و سبک آشپزی تأثیر زیادی بر یکدیگر دارند. اگر همسر فردی به پخت غذاهای چرب و پرکالری علاقه داشته باشد، احتمال افزایش وزن در مرد بیشتر میشود. همچنین، زوجهایی که با یکدیگر غذا خوردن را به یک تفریح تبدیل میکنند، معمولاً بیشتر از حد نیاز بدن خود کالری دریافت میکنند. این مسئله یکی از مهمترین عوامل چاقی در مردان متاهل محسوب میشود.
۴- کاهش فعالیت بدنی و تأثیر آن بر چاقی مردان متاهل
یکی از دلایل اصلی چاقی در مردان متاهل، کاهش سطح فعالیت بدنی و ورزش (Physical Activity) است. بسیاری از مردان پس از ازدواج، زمان کمتری را به فعالیتهای ورزشی اختصاص میدهند و سبک زندگی آنها بیشتر به سمت بیتحرکی پیش میرود. در دوران مجردی، افراد بهدلیل تمایل به حفظ تناسب اندام و جذابیت ظاهری، زمان بیشتری را به ورزش و فعالیت بدنی اختصاص میدهند، اما این روند پس از ازدواج در بسیاری از افراد کاهش مییابد. از سوی دیگر، مسئولیتهای خانوادگی، کار و فرزندپروری نیز میتواند باعث کاهش انگیزه برای ورزش شود. مطالعات نشان داده است که مردان متاهل بهطور متوسط ۳۰ درصد کمتر از مردان مجرد ورزش میکنند که این کاهش فعالیت، یکی از مهمترین عوامل افزایش وزن در آنها است.
۵- تفاوت تأثیر ازدواج بر چاقی در مردان و زنان
تحقیقات نشان میدهد که تأثیر ازدواج بر افزایش وزن در مردان و زنان یکسان نیست. مردان متاهل سه برابر بیشتر از مردان مجرد دچار چاقی میشوند، اما این اختلاف در زنان متاهل و مجرد کمتر است. یکی از دلایل این تفاوت این است که زنان حتی پس از ازدواج به تناسب اندام خود اهمیت بیشتری میدهند. علاوه بر این، برخی از زنان پس از مادر شدن، فعالیت بدنی خود را افزایش میدهند که میتواند به حفظ وزن متعادل آنها کمک کند.
۶- نقش افزایش مسئولیتهای خانوادگی در کاهش کنترل وزن
یکی از دلایلی که مردان متاهل دچار افزایش وزن میشوند، افزایش مسئولیتهای خانوادگی و کاهش زمان برای خودمراقبتی است. پس از ازدواج، مردان معمولاً مسئولیتهای بیشتری مانند تأمین هزینههای زندگی، رسیدگی به امور خانه و فرزندپروری را بر عهده دارند. این افزایش مسئولیتها باعث میشود که مدیریت زمان برای ورزش و تغذیه سالم سختتر شود. بسیاری از مردان متاهل دیگر مانند دوران مجردی وقت آزاد کافی برای برنامههای تناسب اندام ندارند. همچنین، برخی از آنها پس از یک روز کاری طولانی، تمایلی به انجام فعالیتهای بدنی و ورزش ندارند. استرس ناشی از مسئولیتهای بیشتر میتواند منجر به مصرف غذاهای ناسالم و پرکالری شود. مردان متاهل اغلب برای کاهش استرس به پرخوری احساسی (Emotional Eating) روی میآورند. این عادات غذایی نادرست در طولانیمدت منجر به افزایش وزن و چاقی میشود. در نتیجه، افزایش مسئولیتهای زندگی میتواند بهطور غیرمستقیم بر کنترل وزن تأثیر بگذارد.
۷- نقش کمبود خواب در افزایش وزن مردان متاهل
کمبود خواب (Sleep Deprivation) یکی از عواملی است که میتواند به افزایش وزن منجر شود و این موضوع در مردان متاهل بیشتر دیده میشود. پس از ازدواج، بسیاری از مردان دچار تغییراتی در الگوی خواب خود میشوند. مسئولیتهای خانوادگی، فشارهای کاری و حتی تغییر در سبک زندگی میتواند باعث کاهش مدت و کیفیت خواب شود. تحقیقات نشان داده است که کمبود خواب میتواند تعادل هورمونی بدن را بههم بزند و باعث افزایش اشتها شود. سطح هورمون گرلین (Ghrelin – هورمون افزایش اشتها) در افراد کمخواب بیشتر میشود و باعث میشود که فرد میل بیشتری به مصرف غذاهای پرکالری داشته باشد. از سوی دیگر، کاهش خواب باعث کاهش سطح هورمون لپتین (Leptin – هورمون سیری) میشود که این امر باعث میشود فرد دیرتر احساس سیری کند. بسیاری از مردان متاهل به دلیل کمبود خواب، در طول روز انرژی کمتری دارند و برای جبران آن به مصرف غذاهای شیرین و چرب روی میآورند. همچنین، تحقیقات نشان میدهد که افرادی که کمتر از ۶ ساعت در شب میخوابند، بیشتر در معرض چاقی و اضافهوزن قرار دارند. بنابراین، کمبود خواب میتواند یکی از دلایل پنهان افزایش وزن در مردان متاهل باشد.
۸- تأثیر مصرف الکل بر چاقی مردان متاهل
مصرف نوشیدنیهای الکلی (Alcoholic Beverages) در برخی از فرهنگها پس از ازدواج افزایش پیدا میکند که میتواند عاملی برای افزایش وزن باشد. بسیاری از مردان پس از ازدواج، در دورهمیهای خانوادگی و دوستانه بیشتر از قبل الکل مصرف میکنند. الکل یکی از منابع اصلی کالریهای اضافی است که میتواند بهطور مستقیم باعث افزایش چربی بدن شود. بهعنوان مثال، یک لیوان آبجو (Beer) میتواند بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ کالری داشته باشد که با مصرف چند لیوان در هفته، مقدار زیادی کالری اضافی وارد بدن میشود. الکل همچنین باعث کاهش چربیسوزی در بدن شده و متابولیسم را کند میکند. از سوی دیگر، نوشیدن الکل معمولاً همراه با مصرف تنقلات پرکالری مانند چیپس، پیتزا یا فستفود است که این موضوع به افزایش وزن کمک میکند. مصرف الکل همچنین میتواند بر کیفیت خواب تأثیر منفی بگذارد که این امر خود یکی از عوامل افزایش وزن است. برخی از تحقیقات نشان دادهاند که مردانی که بهطور منظم الکل مصرف میکنند، بهطور متوسط دارای شاخص توده بدنی (BMI) بالاتری هستند. بنابراین، نوشیدنیهای الکلی میتوانند یک عامل مهم در افزایش وزن مردان متاهل باشند.
9- کاهش انگیزه برای حفظ تناسب اندام پس از ازدواج
یکی از دلایل اصلی که مردان متاهل بیشتر از مردان مجرد دچار چاقی میشوند، کاهش انگیزه برای حفظ تناسب اندام است. در دوران مجردی، بسیاری از مردان برای جلب توجه و افزایش جذابیت ظاهری خود، به شدت مراقب رژیم غذایی و ورزش هستند. اما پس از ازدواج، انگیزه آنها برای حفظ اندام متناسب کاهش پیدا میکند. بسیاری از مردان پس از یافتن شریک زندگی، دیگر دلیل خاصی برای رژیمهای سخت و ورزشهای منظم نمیبینند. همچنین، افزایش سطح راحتی در زندگی زناشویی باعث میشود که مردان کمتر به ظاهر و سلامت جسمانی خود اهمیت بدهند. تحقیقات نشان داده است که مردان متاهل نسبت به دوران مجردی کمتر در فعالیتهای ورزشی مشارکت میکنند. علاوه بر این، فشارهای کاری و خانوادگی باعث میشود که آنها زمان کمتری برای ورزش و تغذیه سالم داشته باشند. از سوی دیگر، همسران ممکن است به مردان این اطمینان را بدهند که ظاهر آنها اهمیت چندانی ندارد، که این موضوع نیز میتواند بر کاهش انگیزه تأثیر بگذارد. در نتیجه، کاهش انگیزه برای تناسب اندام یکی از دلایل مهم چاقی در مردان متاهل است.
منبع خبر: گاردین
source