وقتی صحبت از آینده‌ی نبردهای هوایی می‌شود، دیگر نمی‌توان به هواپیماهای امروزی بسنده کرد. جهان در آستانه‌ی ورود به نسلی تازه از جنگ‌افزارهای پرنده است؛ نسلی که نه‌تنها سریع‌تر و پنهان‌کارتر است، بلکه هوش مصنوعی، پهپادهای همراه و توانایی‌های هماهنگی پیچیده با سامانه‌های دیگر را در دل خود دارد.

F-47، جنگنده‌ی نسل ششمی که رسماً به‌عنوان محصول برتر برنامه‌ی NGAD (برتری هوایی نسل آینده) معرفی شده، نقطه‌ی آغاز این تحول است. این هواپیما که توسط شرکت بوئینگ طراحی و ساخته می‌شود، قرار است ستون فقرات قدرت هوایی ایالات متحده در دهه‌های آینده باشد. موفقیت F-47 فقط مربوط به فناوری نیست؛ بلکه بازتابی‌ست از تصمیمات راهبردی، رقابت تنگاتنگ صنعتی، و آینده‌نگری نیروهای نظامی آمریکا.

به‌گفته‌ی مقام‌های آمریکایی، ساخت این جنگنده بر پایه‌ی سال‌ها پژوهش، طراحی محرمانه و آزمایش‌های پروازی مخفی انجام شده است. طراحی آن به‌گونه‌ای است که بتواند در کنار پهپادهای هوشمند بدون سرنشین کار کند و با کم‌ترین وابستگی به خلبان، ماموریت‌های پیچیده‌ی رزمی را انجام دهد. در واقع، هدف این است که جنگنده‌ی نسل ششم نه فقط یک هواپیمای تهاجمی، بلکه یک مرکز فرماندهی پرنده برای گروهی از هواگردهای خودمختار باشد. سرعت بسیار بالا، قابلیت مانور فراتر از استاندارد، پنهان‌کاری پیشرفته، و برد بلند، تنها بخشی از ویژگی‌های اعلام‌شده‌ی این هواپیماست. این پروژه، در عین حال پاسخی‌ست به تهدیدهای رو‌به‌رشد از سوی قدرت‌های نوظهور مانند چین و روسیه که به‌سرعت در حال توسعه‌ی توانمندی‌های هوایی خود هستند. ارتش آمریکا با تکیه بر این جنگنده قصد دارد بار دیگر جایگاه مطلق خود را در آسمان‌های جهان تثبیت کند.

F-47؛ جنگنده‌ای که آسمان آینده را بازتعریف می‌کند

با اعلام رسمی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، در اتاق بیضی کاخ سفید، دنیا رسماً از وجود پروژه‌ای با نام F-47 باخبر شد. هواپیمایی که قرار است به‌عنوان نخستین جنگنده‌ی نسل ششم وارد خدمت شود و جایگزین F-22 رَپتور، جنگنده‌ی مشهور نسل پنجمی، گردد. این تصمیم پس از رقابتی فشرده بین بوئینگ و لاکهید مارتین گرفته شد و در نهایت بوئینگ موفق شد این قرارداد عظیم را از آن خود کند. انتخابی که نه‌تنها آینده‌ی این شرکت را تضمین می‌کند، بلکه ساختار نیروهای هوایی آمریکا را نیز متحول خواهد کرد.

F-47 بخشی از برنامه‌ی NGAD است؛ ابتکاری بزرگ که هدف آن، خلق مجموعه‌ای از سامانه‌ها و فناوری‌ها برای غلبه‌ی هوایی در میدان‌های نبرد آینده است. بر اساس تحقیقاتی که تاکنون منتشر شده، این برنامه فراتر از یک جنگنده‌ی ساده است. در واقع، NGAD ترکیبی‌ست از هواپیماهای سرنشین‌دار، پهپادهای خودمختار، موتورهای نوین، سلاح‌های پیشرفته، سامانه‌های ارتباطی امن و هوشمند، و حتی الگوریتم‌های تصمیم‌‌گیری در لحظه. این پروژه قرار است نوعی «اکوسیستم جنگی هوایی» بسازد که در آن، انسان و ماشین در هماهنگی کامل عمل کنند.

طبق اظهارات ترامپ، نمونه‌ی آزمایشی این هواپیما در پنج سال گذشته به‌صورت محرمانه پرواز کرده. این خبر، تأییدکننده‌ی شایعاتی‌ست که از سال ۲۰۲۰ درباره‌ی پرواز آزمایشی یکی از نمونه‌های سری NGAD منتشر شده بود. رئیس‌جمهور تأکید کرد که این جنگنده از هر نظر از رقبای بین‌المللی خود برتر است: «نه از نظر سرعت کسی به آن می‌رسد، نه از نظر قدرت، و نه حتی از نظر توانایی مخفی‌کاری». به‌گفته‌ی او، حتی متحدان آمریکا نیز درخواست خرید نسخه‌ی صادراتی آن را داده‌اند؛ البته با کاهش ۱۰ درصدی در قابلیت‌ها.

از طراحی مفهومی تا قدرت واقعی

تصاویر رسمی منتشرشده از F-47، طراحی‌ای بی‌نظیر را نشان می‌دهند. بال‌هایی با زاویه‌ی بالا (دیهدْرال)، نوکی پهن و بدون دم عمودی، و یک بدنه‌ی باریک و یکپارچه. هم‌چنین، ساختار کابین حبابی‌شکل و دماغه‌ی بزرگ، نشان از فضای کافی برای رادارهای عظیم‌الجثه و سامانه‌های الکترونیکی پیشرفته دارد. در برخی طرح‌ها، صفحاتی شبیه کانارد (canard – سطوح کنترلی جلویی) نیز دیده می‌شوند که معمولاً با ویژگی پنهان‌کاری سازگار نیستند، اما در این مورد به نظر می‌رسد برای مانور بالا و پایداری در پروازهای بدون دم عمودی طراحی شده‌اند.

بر اساس مشاهدات برخی تحلیل‌گران، طراحی این جنگنده احتمالاً از پروژه‌های پیشین بوئینگ، مانند YF-118G مشهور به «پرنده‌ی شکارگر» (Bird of Prey)، الهام گرفته شده؛ پروژه‌ای که در دهه‌ی ۹۰ در منطقه‌ی محرمانه‌ی ۵۱ توسعه یافته بود. در آن پروژه نیز از فناوری‌هایی چون پنهان‌کاری نوری، طراحی بدون دم و تولید کم‌هزینه استفاده شده بود. حالا، این تجربه‌ها در قالب جنگنده‌ای واقعی و کاملاً عملیاتی بازگشته‌اند.

چرا F-47 نقطه‌ی عطف است؟

مقام‌های نیروی هوایی آمریکا بارها اعلام کرده‌اند که جنگنده‌های نسل پنجم دیگر برای میدان‌های جنگی آینده کافی نیستند. تهدیدهای نوظهور، به‌ویژه از سوی چین، شامل سامانه‌های پدافند هوایی دوربرد، جنگ الکترونیک پیچیده و جنگنده‌های پنهان‌کار پیشرفته‌ست. در چنین شرایطی، باید هواپیمایی ساخت که بتواند به قلب منطقه‌ی دشمن نفوذ کند، بدون اینکه دیده شود، مأموریت انجام دهد و بازگردد. F-47 دقیقاً با همین هدف طراحی شده است.

پژوهش‌های رسمی نشان می‌دهند که این جنگنده نه‌تنها دارای برد بیشتر، توان ماندگاری بالاتر و نیاز کمتر به پشتیبانی لجستیکی است، بلکه با تعداد بیشتری نیز تولید خواهد شد. در حالی که فقط حدود ۱۸۰ فروند F-22 ساخته شده‌اند، انتظار می‌رود F-47 با تیراژ بالاتری وارد خدمت شود و حتی هزینه‌ی تولید آن از رَپتور هم کمتر باشد.

همکاری با پهپادها؛ جنگ هوشمند از نوع جدید

یکی از ویژگی‌های کلیدی NGAD و F-47، توانایی کار هماهنگ با پهپادهای رزمی خودمختار است که به‌عنوان «هم‌پروازهای وفادار» یا «دستیاران هوایی» عمل می‌کنند. این پهپادها در کنار جنگنده حرکت می‌کنند، اطلاعات را جمع‌آوری می‌کنند، و حتی می‌توانند در مواقع اضطراری، خود وارد میدان شوند. این هماهنگی انسان و ماشین، آینده‌ی جنگ‌های هوایی را به مرحله‌ای کاملاً تازه می‌برد.

هم‌اکنون دو شرکت دیگر – جنرال اتمیکس (General Atomics) و اندوریل (Anduril) – در حال توسعه‌ی این پهپادهای رزمی هستند، و بوئینگ با ورود به پروژه‌ی F-47، قرار است نقش کلیدی در یکپارچه‌سازی این سامانه‌ها ایفا کند. ترکیب جنگنده‌های نسل ششم با این پهپادها، نه‌فقط قدرت تهاجمی را بالا می‌برد، بلکه از جان خلبانان نیز در میدان‌های پرخطر محافظت می‌کند.

پایانی بر تردیدها، آغازی بر اطمینان

برنامه‌ی NGAD در سال‌های گذشته با فراز و نشیب‌های زیادی روبه‌رو بوده؛ از تعویق‌های بودجه‌ای گرفته تا تردیدهای استراتژیک. اما حالا، با تصمیم رسمی دولت آمریکا و انتخاب بوئینگ به‌عنوان پیمانکار اصلی، این پروژه وارد فاز اجرایی شده است. تأسیسات مونتاژ در سنت‌لوئیس، میسوری، از هم‌اکنون آماده‌سازی شده‌اند تا تولید انبوه این جنگنده آغاز شود.

دونالد ترامپ با اطمینان اعلام کرده که F-47 «جهان را شگفت‌زده خواهد کرد» و به‌رغم آن‌که ممکن است هرگز به‌کار گرفته نشود، «داشتن آن تضمین برتری‌ست». به‌زودی شاید شاهد پرواز رسمی این جنگنده باشیم؛ جنگنده‌ای که نه‌تنها پنهان‌کار است، بلکه آینده‌ی جنگ را نیز پنهانی تغییر خواهد داد.

منابع: + و + و +