از پنج‌شنبه، قانون تازه‌ای در آمریکا اجرایی شده که تعرفه‌ٔ واردات خودرو را به ۲۵ درصد رسانده و زنجیره‌ٔ صنعت خودرو را از کارخانه تا بخش‌های فروش انتهاییبه لرزه انداخته است. این تصمیم که از سوی دولت ترامپ برای حمایت از تولید داخلی اعلام شده، به‌سرعت بر برنامه‌ریزی‌های برندهای بزرگ جهانی تأثیر گذاشته: از توقف موقّت تولید تا اخراج کارکنان، تعویق ارسال خودروها، و تعلیق افزایش قیمت‌ها. به‌ویژه این‌که از سوم ماه مه، قطعات وارداتی مثل موتور و گیربکس نیز مشمول همین تعرفه خواهند شد، یعنی حتی خودروهایی که در خاک آمریکا مونتاژ می‌شوند هم در امان نخواهند بود.
رکود در کارخانه‌ها و اخراج در قلب صنعتی آمریکا
شرکت «استلانتیس» Stellantis، سازنده‌ٔ برندهایی مانند جیپ Jeep، دوج Dodge، رم RAM و کرایسلر Chrysler، اعلام کرده که تولید برخی کارخانه‌های خود در مکزیک و کانادا را متوقف کرده است. این تصمیم به اخراج موقّت ۹۰۰ کارگر در ایالت‌های میشیگان و ایندیانا منجر شده. مدیر عملیات منطقه‌ٔ آمریکای شمالی این شرکت در ایمیلی به کارمندان توضیح داده که توقف‌های فعلی، بخشی از سازوکار مدیریت ریسک در برابر شرایط ناپایدار بازار است و هنوز آثار میان‌مدت و بلندمدت این تعرفه‌ها در حال بررسی‌ست.
توقف صادرات از سوی برندهای لوکس
شرکت بریتانیایی جگوار لندرور Jaguar Land Rover هم ارسال خودروهای تولید انگلستان به آمریکا را در ماه آوریل متوقف کرده تا استراتژی تجاری‌اش را بازبینی کند. این برند، تأمین‌کننده‌ٔ خودروهای الکتریکی برای سرویس خودران وایمو Waymo (متعلق به شرکت مادر گوگل) است. هنوز مشخص نیست که این وقفه روی پروژه‌های هوش مصنوعی و حمل‌ونقل هوشمند چه اثری خواهد داشت. خود شرکت اعلام کرده که آمریکا همچنان بازار کلیدی برای برندهای لوکسش محسوب می‌شود، اما باید ابتدا شرایط جدید تجاری را تحلیل کند.
هجوم خریداران برای پیش‌دستی در برابر افزایش قیمت
با افزایش نگرانی‌ها از بالا رفتن قیمت خودروها، برخی مشتریان آمریکایی ترجیح داده‌اند خرید خود را جلو بیندازند. شرکت هیوندای Hyundai گزارش داده که ماه گذشته، یکی از پرفروش‌ترین دوره‌های خود را در آمریکا تجربه کرده. این در حالی‌ست که هیوندای، طی ماه‌های گذشته تولید در خاک آمریکا را افزایش داده بود، که حالا ناخواسته به مزیت تبدیل شده است. تویوتا Toyota نیز از افزایش چشمگیر مراجعه‌ٔ مشتریان در پایان ماه مارس خبر داده است. در تحقیقی که توسط مؤسسه‌ٔ AutoPacific انجام شده، ۱۸ درصد از مشتریان آمریکایی گفته‌اند که به‌منظور فرار از گرانی ناشی از تعرفه، زودتر از موعد برای خرید خودرو اقدام می‌کنند.
افزایش قیمت یا توقف افزایش: دو راهکار متضاد
پیش از آغاز رسمی تعرفه، شرکت فراری Ferrari اعلام کرد که برخی از مدل‌هایش تا ۱۰ درصد گران خواهند شد. البته مدل‌هایی مانند «روما» Roma که نزدیک به ۲۵۰ هزار دلار قیمت دارد، از این افزایش معاف شده‌اند و شرکت خود فراری، هزینه‌ٔ تعرفه را برای آن‌ها پرداخت خواهد کرد. در سوی دیگر، شرکت BMW نیز اعلام کرده که هزینه‌ٔ تعرفه‌ٔ خودروهایی که در مکزیک تولید می‌شوند را تا ماه مه به‌عهده می‌گیرد. این یعنی در کوتاه‌مدت، مشتری آسیبی نخواهد دید.
هیوندای اعلام کرده که قیمت مدل‌های فعلی خود را تا اوایل ژوئن ثابت نگه می‌دارد. تویوتا نیز به‌دلیل داشتن چندین کارخانه در آمریکا، فعلاً برنامه‌ای برای افزایش قیمت ندارد. اما تحلیلگران مؤسسه‌ٔ Cox Automotive هشدار داده‌اند که به‌زودی، افزایش قیمت بین ۱۰ تا ۱۵ درصد برای خودروهای مشمول تعرفه و حدود ۵ درصد برای سایر خودروها رخ خواهد داد.
برخی خودروسازها قیمت‌ها را پایین آورده‌اند
شرکت فورد Ford که بیشترین خودرو را در آمریکا تولید می‌کند، به کمپینی با عنوان «از آمریکا، برای آمریکا» روی آورده و تخفیف‌هایی معادل قیمت ویژه‌ٔ کارمندان برای مشتریان در نظر گرفته است. رقیبش، استلانتیس نیز ظاهراً سیاست مشابهی در پیش گرفته. شرکت نیسان Nissan هم قیمت برخی از پرفروش‌ترین مدل‌های خود مانند روگ Rogue و پث‌فایندر Pathfinder را کاهش داده تا با وضعیت ناپایدار بازار مقابله کند.
تعرفه‌ٔ قطعات؛ ضربه‌ی دوم در راه است
بسیاری از کارشناسان صنعتی هشدار داده‌اند که مرحله‌ٔ بعدی بحران، مربوط به تعرفه‌ٔ قطعات است. بر اساس پژوهش مؤسسه‌ٔ «رویترز»، در بسیاری از خودروهایی که در آمریکا تولید می‌شوند، بین ۴۰ تا ۸۰ درصد قطعات از خارج وارد می‌شود. این یعنی حتی خودروهای داخلی هم مصون نخواهند بود. همچنین، این قطعات بین ۲۰ تا ۴۰ درصد از قیمت نهایی خودرو را تشکیل می‌دهند. تحلیلگر حوزه‌ٔ خودرو، مل یو Mel Yu می‌گوید: «مهم نیست خودرو کجا ساخته شده؛ تعرفه روی قطعه‌ها خیلی زود همه‌ٔ قیمت‌ها را بالا می‌برد.»
منبع