کد خبر: 282437

تاریخ انتشار: دوشنبه 22 ارديبهشت 1404 – 16:41

به گزارش بهداشت نیوز فرگشت، استراتژی‌های متنوعی برای تولیدمثل در طبیعت پدید آورده است. یکی از این روش‌ها، گرده‌افشانی توسط باد است که اگرچه برای بقای برخی گیاهان حیاتی است، اما برای بسیاری از انسان‌ها به معنای آغاز فصل عطسه، آبریزش بینی و چشم است.

در برخی مناطق مانند جنوب شرقی ایالات متحده، در فصل بهار، لایه‌ای زردرنگ از گرده درختان، خودروها و سطوح را می‌پوشاند و باعث بروز علائم آلرژی حتی در افرادی می‌شود که معمولاً حساسیت ندارند. آلرژی در واقع واکنش افراطی سیستم ایمنی بدن به مواد بی‌ضرری مانند گرده است که آن را به عنوان یک تهدید شناسایی می‌کند.

اما چرا این حجم از گرده در هوا منتشر می‌شود؟ درختان برای گرده‌افشانی دو راه اصلی دارند: استفاده از واسطه‌هایی مانند حشرات (که نیازمند تولید گل‌های جذاب و شهد شیرین است) یا سپردن گرده به دست باد. گرده‌افشانی با باد که قدمت بیشتری دارد، نیازی به جذابیت ندارد اما ناکارآمد است.

برای جبران این ناکارآمدی، درختانی که با باد گرده‌افشانی می‌کنند، مجبورند مقادیر بسیار زیادی گرده سبک و ریز تولید کنند تا شانس رسیدن آن به گیاه دیگر هم‌گونه افزایش یابد. همین گرده‌های سبک و فراوان به‌راحتی وارد سیستم تنفسی و چشم ما شده و سیستم ایمنی افراد مبتلا به آلرژی را تحریک می‌کنند. در مقابل، گرده‌های گیاهان حشره‌دوست، سنگین‌تر و چسبنده‌ترند و کمتر در هوا معلق می‌شوند. پس مقصر اصلی آلرژی فصلی شما باد است، نه زنبورها.

متأسفانه شواهد علمی نشان می‌دهد که شرایط در حال بدتر شدن است و تغییر اقلیم نقش مهمی در این میان ایفا می‌کند. گیاهان با دریافت نشانه‌هایی مانند افزایش دما، شروع به آزادسازی گرده می‌کنند. گرمایش جهانی باعث شده است که فصل بهار زودتر آغاز شود و دوره گرده‌افشانی طولانی‌تر گردد.

مطالعه‌ای در آمریکای شمالی نشان داد که بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۸، فصل گرده‌افشانی به‌طور متوسط ۲۰ روز طولانی‌تر شده و غلظت گرده در هوا نیز ۲۱ درصد افزایش یافته است. علاوه بر این، افزایش سطح کربن دی‌اکسید در جو نیز می‌تواند تولید گرده توسط درختان را بیشتر کند.

عامل دیگری که وضعیت را پیچیده‌تر می‌کند، افزایش شدت و تعداد طوفان‌ها، به‌ویژه در برخی مناطق، است که با تغییر اقلیم مرتبط دانسته می‌شود. باد شدیدتر نه‌تنها گرده‌ها را به مسافت‌های دورتری می‌برد و مدت طولانی‌تری در هوا معلق نگه می‌دارد، بلکه می‌تواند دانه‌های گرده را شکسته و به ذرات کوچک‌تری تبدیل کند که قابلیت نفوذ به اعماق ریه‌ها را دارند و آلرژی شدیدتری ایجاد می‌کنند.

هم‌زمانی اوج فصل باد و طوفان‌های بهاری با فصل انتشار گرده درختان، به همراه اثرات تغییر اقلیم (فصل گرده‌افشانی طولانی‌تر، گرده بیشتر، بادهای شدیدتر)، یک “طوفان کامل گرده” را ایجاد کرده که رنج افراد مبتلا به آلرژی و حساسیت فصلی را دوچندان می‌کند.

منبع: ایسنا