مفاصل بدن مثل لولاهایی هستند که استخوان‌ها را به هم وصل می‌کنند و امکان حرکت، انعطاف و انجام کارهای روزانه را فراهم می‌سازند. وقتی این مفاصل دچار آسیب، التهاب یا ساییدگی شوند، زندگی روزمره سخت می‌شود. یکی از شایع‌ترین مشکلات مفصلی «آرتروز» است؛ بیماری‌ای که باعث ساییدگی غضروف و درد و خشکی مفاصل می‌شود.
برخلاف تصور خیلی‌ها، آرتروز فقط مختص سالمندان یا زنان نیست؛ مردان نیز به دلیل شغل، ورزش یا آسیب‌ها، ممکن است حتی در سنین پایین‌تر دچار مشکلات مفصلی شوند.

آرتروز چیست؟

آرتروز (Osteoarthritis) یا «ساییدگی مفصل»، یک بیماری مزمن و پیشرونده است که در آن غضروف مفصل – بافتی نرم و لغزنده که بین استخوان‌ها قرار دارد – به تدریج تخریب می‌شود. این تخریب باعث می‌شود استخوان‌ها روی هم ساییده شوند، که نتیجه‌اش درد، تورم و کاهش حرکت است.

چرا مردان به آرتروز و مشکلات مفصلی مبتلا می‌شوند؟

اگرچه آمار کلی نشان می‌دهد زنان بیشتر از مردان دچار آرتروز زانو می‌شوند، اما مردان نیز در برخی مفاصل (مثل مفاصل شانه، مچ پا یا لگن) آسیب‌پذیرترند. دلایل شایع عبارتند از:

شغل‌های سنگین
کارگرهای ساختمانی، رانندگان ماشین‌های سنگین، کشاورزان و… بیشتر در معرض فشار مفصلی هستند.

ورزش‌های پرفشار
ورزش‌هایی مثل فوتبال، وزنه‌برداری یا رزمی که فشار زیادی به مفاصل وارد می‌کنند، می‌توانند در طول زمان آسیب ایجاد کنند.

آسیب‌ها و شکستگی‌ها
ضربه یا شکستگی قدیمی می‌تواند سال‌ها بعد باعث آرتروز شود.

وزن بالا
اضافه‌وزن فشار مضاعفی به زانوها و مفاصل لگن وارد می‌کند.

عوامل ژنتیکی و متابولیک
بعضی مردان به دلیل ساختار بدنی یا بیماری‌هایی مثل نقرس، بیشتر مستعد مشکلات مفصلی هستند.

انواع شایع مشکلات مفصلی در مردان

• استئوآرتریت (آرتروز شایع): ساییدگی و فرسودگی تدریجی مفصل

• آرتریت پس از آسیب (Post-traumatic arthritis): بعد از ضربه یا شکستگی

• آرتریت روماتوئید: بیماری خودایمنی که مفاصل را درگیر می‌کند

• نقرس: رسوب کریستال اسید اوریک در مفاصل (معمولاً انگشت شست پا)

• بورسیت و تاندونیت: التهاب بافت‌های اطراف مفصل به علت فشار زیاد

علائم هشداردهنده

• درد مداوم یا دوره‌ای مفصل

• خشکی صبحگاهی (به‌خصوص بعد از بیدار شدن)

• صدای تق‌تق یا سایش در مفصل

• تورم و گرمی محل مفصل

• کاهش دامنه حرکتی یا ناتوانی در انجام کارهای روزانه

تشخیص

پزشک معمولاً از ترکیب روش‌ها استفاده می‌کند:

• معاینه بالینی: بررسی دامنه حرکت، تورم و درد

• تصویربرداری: عکس ساده (X-ray)، MRI یا سونوگرافی

• آزمایش خون: برای排除 بیماری‌های التهابی یا متابولیک

درمان‌های موجود

 درمان‌های غیر دارویی

• کاهش وزن

• ورزش‌های کم‌فشار (شنا، پیاده‌روی، یوگا)

• فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی

• استفاده از کفش و وسایل حمایتی مناسب

 درمان دارویی

• مسکن‌ها (مثل استامینوفن)

• داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)

• مکمل‌های گلوکوزامین و کندرویتین (در برخی بیماران مفیدند)

 درمان جراحی

پیشگیری

• حفظ وزن سالم

• پرهیز از حرکات و بارهای ناگهانی روی مفاصل

• گرم‌کردن قبل از ورزش

• استفاده از تکنیک‌های درست در کار یا ورزش

تأثیرات روانی و اجتماعی

درد مزمن می‌تواند باعث افسردگی، کاهش اعتماد به نفس و انزوا شود. مردان گاهی به دلیل فشار کاری، درد خود را نادیده می‌گیرند و دیر به پزشک مراجعه می‌کنند که این موضوع روند درمان را سخت‌تر می‌کند.

نتیجه‌گیری

آرتروز و مشکلات مفصلی در مردان یک مشکل شایع ولی قابل کنترل است. تشخیص زودهنگام، تغییر سبک زندگی، ورزش صحیح و مراقبت مداوم از مفاصل می‌تواند روند پیشرفت بیماری را کند و کیفیت زندگی را بهبود بخشد.

۱۹ مرداد ۱۴۰۴ ۱۲:۴۳