معاون بهداشت وزارت بهداشت گفت: اجرای برنامه پزشکی خانواده بدون منابع پایدار غیر ممکن و آسیب زاست و تا زمانی که مسئولان بالادستی حمایت نکنند و زیر پای طرح محکم نباشد حاضر به اجرای این برنامه نیستیم.

به گزارش ساعت سلامت، دکتر علیرضا رئیسی افزود: اینکه مسئولان بالادستی به زبان بگویند جلو بروید، محکم جلو بروید، ولی وسط راه ما را رها کنند. نمی شود. نباید پزشکی خانواده را از جیب پزشکان و کادر سلامت اجرا کنیم. ما مدام به پزشکان فشار آورده‌ایم. طبیعی ا‌ست که پزشکان ناراضی باشند اجرای طرح پزشکی خانواده در فارس و مازندران موفق نبود. اگر جای پزشکان فارس و مازندران بودم، حالم بد می‌شد. می‌گفتم شما چقدر وعده دادید که عمل نکردید.

وی ادامه داد: دوستانی که دو دهه است فقط در حال حرف زدن درباره پزشکی خانواده و یک دهه هم مشغول به آسیب‌شناسی هستند، به نظر من خیلی به واژه «آسیب‌شناسی» علاقه دارند! در حالی که این طرح نیازی به آسیب‌شناسی ندارد؛ آسیب آن کاملاً مشخص است.

پزشک خانواده نداریم

دکتر رئیسی گفت: نمی‌خواهم دنبال مقصر بگردم، اما مدام می‌گویند ما پزشک خانواده داریم، در حالی‌ که نداریم. حالا چرا فارس و مازندران انتخاب شدند؟ این دو استان اصلاً مناسب شروع نبودند. فارس قطب پزشکی جنوب کشور است؛ مردم از سایر استان‌ها برای ویزیت متخصص به آنجا می‌آیند، نه پزشک عمومی. حالا ما آمدیم پزشکی خانواده را در اینجا اجرا کنیم، فقط با پزشک عمومی. سطح دو و سه چه شد؟

معاون بهداشت وزیر بهداشت افزود: واقعا درگیر شدیم تا اعتبار بگیریم. از روستاها شروع کردیم اما سطح دو و سه را کامل اجرا نکردیم. برای سطح دو، خرید خدمت می‌کنیم. طبق قانون، بیمار برای خدمات سطح دو باید ۱۵ درصد فرانشیز بدهد؛ برای سطح سه که بیمارستان است، فرانشیز صفر است.

وی ادامه داد: جمعیت هدف ۳۰ میلیون نفر است. من تا زمانی که منابع پایدار وجود نداشته باشد، وارد استان‌هایی مثل فارس و مازندران نمی‌شوم. پای حرفم هم می‌ایستم. منابع باید در عمل باشد نه در حرف مثلاً الان منابع صندوق روستایی از یک درصد ارزش افزوده تأمین می‌شود که از پایدارترین منابع کشور است. آیا کافی است؟ خیر.

وی گفت: در فارس و مازندران هم اعتباری برای پزشکی خانواده وجود ندارد مثلاً تأمین اجتماعی در فارس روستا را پوشش می‌دهد اما در مازندران خیر. صندوق مجازی هم هنوز شکل نگرفته. برای اجرای آن نیاز به دستور رئیس‌جمهور داریم که در برنامه ما هست.

رئیسی افزود: برای سال 1404 نیمن از قبل می‌دانستم که قرار نیست ردیفی برای پزشکی خانواده ایجاد شود. پیش‌دستانه اعتراض کردم و به وزیر گفتم. سازمان برنامه هیچ ردیف جدیدی نگذاشت. فقط بودجه صندوق روستایی را که مربوط به وزارت بهداشت و بیمه سلامت بود، ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش دادند. در واقع، بودجه امسال همان بودجه سال قبل است، با اندکی افزایش طبیعی.

وی ادامه داد: در مورد فرهنگ سازی برای اجرای برنامه پزشکی خانواده نیز فقط از کلمات زیبایی مثل «فرهنگ‌سازی» استفاده می‌کنیم. ولی نظام پرداخت است که رفتار مردم را شکل می‌دهد. وقتی ویزیت متخصص ۱۲۰ هزار تومان است و هزینه اسنپ ۱۵۰ هزار تومان، مردم مستقیم می‌روند سراغ متخصص. حالا اگر ویزیت متخصص ۸۰۰ هزار تومان بود و مراجعه از طریق پزشک خانواده با هزینه خیلی کم ممکن بود، آن‌وقت دیگر نیاز به فرهنگ‌سازی نبود.

معاون وزیر بهداشت گفت: این وضعیت برای کل کشور است، فقط مختص پزشک خانواده نیست. به همین دلیل است که شما ناراضی هستید، ما هم ناراضی هستیم، مردم هم ناراضی هستند، دولت هم ناراضی است، بیمه هم ناراضی است. همه ناراضی هستند. چه کار کنیم؟

رئیس گفت: فعلاً کشور با این وضعیت اعتباری، قابلیت اجرای برنامه پزشکی خانواده را برای استان‌های بزرگ ندارد. اینکه من اعلام کردم اگر پول ندهند، ما هم هیچ کاری نمی‌کنیم، یک حرف همین‌طوری نبوده. ما اجازه نمی‌دهیم پزشکی خانواده شروع شود، مگر اینکه منابع پایدار باشد. اجازه اجرای پزشکی خانواده در شهر را نمی‌دهیم، مگر اینکه منابع، پایدار باشد و بتوانیم پرداخت مناسبی داشته باشیم.

هزینه های خدمات پزشکی کمر مردم را شکسته است

وی ادامه داد:  نظام ارائه خدمات سلامت در کشور با این سهم ۳.۸ درصدی از GDP ـ که فوق‌العاده ناچیز است ـ باید بالاخره یک طرحی را شروع کند. باید کاری انجام بدهیم. این‌همه هزینه‌های سرسام‌آور در سطح دو و سه، پاراکلینیک و غیره، کمر مردم را شکسته است. ما باید کاری بکنیم. بهترین کار هم ساماندهی است.

رئیسی گفت: هدف من در این دوره این است که پزشک خانواده در سطح روستا کامل شده، اما سطح دو و سه مشکل دارد. سطح دو و سه ما هنوز آماده نیست. بیماران در روستا آماده‌اند؛ به کجا ارجاع بدهیم؟ هدف من این است ـ و این کار را هم صد درصد انجام خواهم داد ـ که یک روستایی، وقتی می‌خواهد از روستا بیاید سطح دو و بعد سطح سه، ابتدا در سطح دو توسط متخصص ویزیت شود و در صورت نیاز به بستری، در سطح سه بستری شود.

وی افزود: هدف این است که این فرآیند با احترام باشد و کرامت او حفظ شود. بیاید، در سطح دو ویزیت شود و اگر نیاز به بستری داشت، برود در بیمارستان بستری شود.

رئیسی ادامه داد: در مورد فرهنگ‌سازی، مجدداً می‌گویم نظام پرداخت ما مشکل دارد و باید اصلاح شود. اما از طرف دیگر، با توجه به گران شدن دارو، آزمایش‌ها و هزینه‌های بستری ـ که به‌عنوان یک تهدید تلقی می‌شود ـ ما باید این تهدید را به فرصت تبدیل کنیم.

وی گفت: باید بگوییم کسانی که واقعاً پول دارند و می‌خواهند آزادانه مراجعه کنند، بروند، اشکالی ندارد. ولی آن‌ کسی که از طریق نظام ارجاع می‌آید، باید هزینه‌اش را به‌گونه‌ای بدهیم که برایش کمرشکن نباشد و در عین حال خدمات باکیفیتی هم دریافت کند.

پزشک خانواده تربیت نکرده ایم

معاون وزیر بهداشت افزود: ما پزشکی خانواده را اجرا کردیم، بدون آن‌که پزشک خانواده تربیت کنیم. چرا پزشکان فارس و مازندران موفق‌تر هستند؟ چون هرچه قدیمی‌تر هستند، موفق‌ترند. در طول زمان این‌ها تبدیل به پزشک خانواده شده‌اند. این‌ه ناگهان بخواهیم یک پزشک طرحی را بیاوریم و پزشکی خانواده را اجرا کنیم، نمی‌تواند نیازهای یک بیمار را تأمین کند.

وی گفت: یک پزشک تازه‌کار، آن‌ هم با آموزش‌های فعلی و حجم بالای دانشجوها، آیا واقعاً فردا می‌خواهد برود و مریض ببیند؟ بعضی از آن‌ها این‌طور هستند، اما باید آموزش ببینند تا بتوانند نیازهای مردم را برطرف کنند.

بسیاری از مردم فرزند بیمارشان را نزد پزشک عمومی نمی برند

رئیسی افزود: نباید خودمان را گول بزنیم. خیلی نباید روی فرهنگ‌سازی مانور بدهیم. یک اطلاع‌رسانی لازم است، بله، به مردم باید گفت، اما من مطمئنم بسیاری از مردم بچه‌شان را نمی‌برند پیش پزشک عمومی؛ می‌برند پیش متخصص اطفال، اگر کمی نگرانش باشند. مطمئنم اگر خانم‌شان نیاز داشته باشد، نمی‌برند پیش پزشک عمومی؛ می‌برند پیش متخصص زنان.

وی گفت: چون در کشور ما دسترسی به پزشک متخصص، فوق تخصص راحت‌تر است دسترسی به MRI، به رادیولوژی بسیار راحت است. در همه شهرهای پنج‌هزار نفری و ده‌هزار نفری هم اکنون  CT هست. یک CT هم می‌کنند و راحت است. بنابراین نمی‌توان صرفاً با فرهنگ‌سازی، کاری کرد که مردم کمتر CT انجام دهند. باید همه بیایند پای یک سیستم سطح‌بندی قوی و محکم بایستند تا این فرآیند اجرا شود.

معاون وزیر بهداشت ادامه داد: اصولاً پزشکی خانواده یک نظم‌بخشی است. مردم قطعاً مقاومت خواهند کرد. مگر الان در NHS انگلیس، مردم راضی هستند از پزشک خانواده؟ نه. اما در یک فرآیند قرار گرفته‌اند و مجبورند از این شیوه مشخص استفاده کنند. ولی از آن‌جایی که می‌دانند همه‌چیز حساب‌و‌کتاب دارد و اگر پس‌انداز منابع اتفاق بیفتد، در زندگی شخصی‌شان هم آثار آن دیده می‌شود، آن‌هایی که روشنفکر هستند و خوب هم فکر می‌کنند، می‌گویند پزشک خانواده خوب است.

منبع: وبدا