به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایران، براساس آمار پلیس راهور تهران بزرگ، طی چهار ماه اول سال‌جاری، عابران پیاده رتبه دوم تلفات ناشی از تصادفات رانندگی را به خود اختصاص داده‌اند و موتورسواران هنوز در رتبه اول هستند. سرهنگ رابعه جوانبخت، رئیس اداره تصادفات پلیس راهور تهران بزرگ،می‌گوید:«عابران پیاده در چهار ماه اول امسال جایگاه دوم را در آمار متوفیان تصادفات شهری دارند؛ آماری که پس از موتورسیکلت‌سواران بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است. همچنین ۴۷ درصد فوتی‌های عابران در معابر بزرگراهی رخ می‌دهد؛ جایی که اصولاً عابر پیاده نباید تردد داشته باشد.»
او با اشاره به اینکه بعد از موتورسیکلت‌سواران، عابران پیاده بیشترین تعداد قربانیان تصادفات شهری را دارند، توضیح می‌دهد: «بسیاری از عابران به شکل غیرایمن و عرضی از بزرگراه‌ها عبور می‌کنند و جان خود را از دست می‌دهند. تردد عرضی در بزرگراه‌ها نه‌تنها ممنوع است، بلکه به دلیل سرعت بالای خودروها تقریباً هیچ شانسی برای نجات عابر باقی نمی‌گذارد، کما اینکه عابران معمولاً با پوشش‌های تیره و در نقاط فاقد روشنایی یا خط‌کشی عبور می‌کنند و انتظار دارند رانندگان آنها را ببینند، در حالی که این اتفاق به دلیل محدودیت دید و سرعت خودروها عملاً غیرممکن است.»
به گفته او، ۴۵ درصد دیگر فوتی‌های عابران، در معابر شریانی درجه یک اتفاق می‌افتد. این یعنی حتی در خیابان‌های اصلی که پیاده‌رو برای عابران طراحی شده، باز هم آنها به جای استفاده از مسیر ایمن، از سواره‌رو عبور می‌کنند و با خودروها برخورد دارند. یکی از نکات مهمی که رئیس اداره تصادفات تهران بزرگ به آن اشاره می‌کند، سهم بالای تقصیر خود عابران در حوادث است. او می‌گوید:« در ۴۰ درصد تصادفات منجر به فوت عابران، خود عابر مقصر است. این تقصیر می‌تواند به دلیل عبور از بزرگراه، بی‌توجهی به چراغ راهنمایی یا بی‌اعتنایی به پل‌های عابر پیاده باشد. متأسفانه بسیاری از عابران تصور می‌کنند همیشه حق با آنهاست، در حالی که قانون برای عبور ایمن شرایط مشخصی دارد. افراد بی‌محابا عبور می‌کنند، سرشان در گوشی تلفن همراه است یا ایرپاد و هندزفری در گوش دارند. در کل میزان توجه عابران پیاده به محیط اطراف به شدت افت کرده است. راننده با سرعت مجاز در حال رانندگی در معابر شریانی درجه یک است و از فاصله دیدن یک مانع تا گرفتن ترمز مسافتی در فاصله زمانی مشخصی طی می‌شود و این گونه نیست که به محض اراده کردن راننده، خودرو توقف کند ولی متأسفانه عابران پیاده اصلاً به این موارد توجه نمی‌کنند.»
سالمندان؛ قربانیان اصلی
آمار نشان می‌دهد بخش بزرگی از عابران جان‌باخته در تصادفات، افراد بالای ۶۵ سال هستند. جوانبخت دراین‌باره توضیح می‌دهد: « برخلاف موتورسیکلت‌سواران که اغلب قربانیان آنها را جوانان تشکیل می‌دهند، در میان عابران، بیشترین فوتی‌ها متعلق به سالمندان است. این گروه هم به دلیل کندی حرکت و هم ضعف در تصمیم‌گیری، بیشتر در معرض خطر قرار دارند. بسیاری از سالمندان از پوشش تیره استفاده می‌کنند، دید کافی ندارند و هنگام عبور از خیابان دچار تردید می‌شوند یعنی در یک لحظه ممکن است تصمیم به حرکت بگیرند و در لحظه بعدی پشیمان شده و یک گام به عقب بردارند، رفتاری که راننده را هم دچار سردرگمی می‌کند و احتمال حادثه را بالا می‌برد.»
رانندگان؛ بی‌توجه به جلو
در کنار خطای عابران، رانندگان نیز سهم بزرگی در بروز حوادث دارند. جوانبخت در این باره می‌گوید: « فقط عابران مقصر نیستند. بخش زیادی از تصادفات هم به دلیل بی‌توجهی رانندگان به جلو رخ می‌دهد. بسیاری از رانندگان هنگام رانندگی سرشان در گوشی است یا با تلفن همراه صحبت می‌کنند و لحظه طلایی برای واکنش را از دست می‌دهند. حتی مواردی داشته‌ایم که راننده بدون توجه به خط کشی، با عابر روی گذرگاه ویژه عابرپیاده برخورد کرده است.»
به اعتقاد او، در برخی تصادفات حتی وقتی عابر روی خط کشی قرار دارد، به دلیل بی‌احتیاطی راننده حادثه رخ می‌دهد. این موضوع بویژه در تقاطع‌های پرتردد مانند توحید یا صادقیه بیشتر دیده می‌شود. یکی از مشکلات اصلی دیگر در وقوع تصادف با عابرپیاده، ضعف فرهنگ احترام به حقوق عابران است.
جوانبخت می‌گوید:« بارها برای خودم پیش آمده که قبل از گذرگاه عابر توقف کرده‌ام تا عابری عبور کند، اما راننده پشت‌سرم بوق زده که چرا ایستاده‌ای. این رفتار نشان‌دهنده بی‌فرهنگی ترافیکی است. ما باید یاد بگیریم که عابر پیاده می‌تواند پدر، مادر یا فرزند خودمان باشد و حق دارد در شهر با آرامش و ایمنی تردد کند.»
آموزش و رسانه؛ راهکارهای کاهش تلفات
رئیس اداره تصادفات تهران بزرگ تأکید می‌کند که رسانه‌ها نقش مهمی در ارتقای فرهنگ ترافیکی دارند، چراکه اگر راننده درک خطر بالایی داشته باشد، همیشه احتمال حضور عابر یا موتورسیکلت را در نظر می‌گیرد و با احتیاط بیشتری رانندگی می‌کند. اما متأسفانه بسیاری از رانندگان ما چنین درکی ندارند. رسانه‌ها می‌توانند با آموزش مستمر، ذهنیت رانندگان و عابران را اصلاح کنند. او به تجربه کشورهای دیگر اشاره می‌کند و می‌گوید:« در برخی کشورها رانندگان حتی وقتی عابری در کنار خیابان ایستاده، پیشاپیش سرعت‌شان را کم می‌کنند و آماده توقف می‌شوند. این رفتار در واقع حاصل آموزش و احترام به قانون است. در حالی که در شهر ما، عابر ناچار است از لابه‌لای خودروها عبور کند و جانش را به خطر بیندازد. ما باید به سمت طراحی شهری انسان‌محور حرکت کنیم. بسیاری از شهرهای دنیا خیابان‌های اصلی خود را به پیاده‌راه تبدیل کرده‌اند تا عابران با آرامش و ایمنی تردد کنند. در تهران هم باید سرعت خودروها کاهش یابد، پیاده‌راه‌ها توسعه پیدا کند و فرهنگ احترام به عابر نهادینه شود. در غیر این صورت همچنان شاهد تکرار آمار بالای تلفات عابران خواهیم بود.»