پر کردن دندان یکی از روش‌های درمانی رایج در حوزه دندانپزشکی است و برای افرادی که بخشی از دندان‌هایشان آسیب دیده، مورد استفاده قرار می‌گیرد. افرادی که به تازگی دندان‌هایشان دچار پوسیدگی شده است، می‌توانند از مواد پرکننده رایج برای ترمیم دندان استفاده کنند؛ اما ازآنجاکه مواد مختلف و روش‌های متفاوتی برای ترمیم دندان‌های پوسیده وجود دارد، انتخاب بهترین روش پرکردن دندان اهمیت بیشتری می‌یابد. درصورتی‌که فکر می‌کنید پوسیدگی دندان‌هایتان به اندازه‌ای نیست که به پالت اعصاب آن آسیب رسیده باشد، می‌توانید از روش‌های پر کردن معمولی برای بازسازی و پیشگیری از پوسیدگی بیشتر دندان‌هایتان استفاده کنید. نحوه پرکردن به تشخیص دندانپزشک بستگی دارد و براساس اندازه حفره دندان و میزان پوسیدگی مشخص می‌شود. با ما همراه باشید تا ضمن بررسی مزایا و معایب انواع روش‌های ترمیم دندان، با مواد پرکننده آن آشنا شوید.

انواع مواد پرکننده دندان

پرکردن دندان و انتخاب مواد مناسب برای پر کردن آن براساس تشخیص دندانپزشک و با توجه به میزان پوسیدگی و فاکتورهای دیگر مشخص می‌شود. معمولا برای پر کردن حفره‌های دندانی از چند مواد پرکننده مهم و پرکاربرد ازجمله: طلا، آمالگام، کامپوزیت، سرامیک و گلاس آینومرها استفاده می‌شود. در واقع روش پر کردن حفره‌های دندان با توجه به مواد پرکننده آن دسته‌بندی می‌شود. مراحل پرکردن دندان با انواع مواد پرکننده تقریبا یکسان است. آنچه سبب ایجاد تفاوت در انواع روش‌های پرکردن حفره دندان می‌شود، کیفیت مواد، ماندگاری آن و رنگ مواد است. آمالگام، طلا و سرامیک جزو پرکننده‌های مقاوم و باکیفیت هستند؛ اما کامپوزیت و گلاس آینومرها مقاومت کمتری دارند. مواد همرنگ دندان زیبایی و جلوه بهتری دارند؛ اما به اندازه مواد پرکننده غیرهمرنگ دوام و ماندگاری ندارند. در ادامه انواع پرکردن دندان با مواد مختلف را بررسی می‌کنیم و در خلال مطلب مزایا و معایب هر یک را شرح می‌دهیم.

پرکردن دندان با آمالگام

آمالگام آلیاژی از انواع فلزها مانند: نقره، مس، روی، قلع و جیوه است که رنگ نقره‌ای دارد. این ماده نسبت‌به سایر مواد پرکننده دوام و مقاومت بیشتری دارد و معمولا برای پر کردن دندان‌های آسیاب و دندان‌هایی که به‌دلیل جویدن تحت فشار بیشتری قرار دارند، استفاده می‌شود. از مزایای استفاده از آمالگام برای پرکردن حفره‌های دندانی می‌توان به طول عمر آن، استحکام زیاد و هزینه مناسب اشاره کرد. این ماده حداقل ۱۰ تا ۱۵ سال عمر دارد. اگرچه در ترکیب فلزی آمالگام از جیوه استفاده شده، اما دلایل اثبات شده‌ای برای خطرناک بودن آن وجود ندارد.

آمالگام نقره‌ای به‌عنوان اقتصادی‌ترین روش ترمیم دندان‌های پوسیده شناخته می‌شود. از معایب این روش پرکردن می‌توان به تخریب ساختار دندان، تغییر رنگ، ایجاد شکستگی یا ترک دندان اشاره کرد. اگر مراحل پر کردن دندان با آمالگام را بررسی کنید، متوجه خواهید شد که دندانپزشک مجرب به ناچار بخشی از بافت سالم دندان را هم تخلیه می‌کند تا فضای کافی برای پر کردن آن با آمالگام ایجاد شود. این ماده ممکن است باعث تغییر رنگ بافت اطراف دندان پرشده شود یا به‌دلیل انبساط و انقباض به‌وسیله مایعات سرد یا گرم دچار ترک یا شکستگی شود.

پرکردن دندان با مواد کامپوزیتی

پرکننده‌های کامپوزیتی نسبت‌به سایر پرکننده‌های همرنگ دندان مقاومت بیشتری دارند و بیشتر برای ترمیم پوسیدگی دندان‌های جلو و دندان‌های قابل رویت استفاده می‌شوند. ازآنجاکه کامپوزیت همرنگ دندان است، پرکردن حفره دندان‌های پوسیده با این ماده جلوه زیبایی ایجاد می‌کند. اتصال به ساختار دندان و تطبیق‌پذیری یکی از مزایای مهم پرکننده‌های کامپوزیتی است.

این مواد به‌صورت میکرومکانیکی به ساختار دندان متصل می‌شوند و بخشی از ساختار اصلی دندان را تشکیل می‌دهند؛ به‌همین‌خاطر دندانپزشکان از این ماده برای ترمیم دندان‌های شکسته و فرسوده هم استفاده می‌کنند. با این وجود کامپوزیت دوام کمتری نسبت‌به آمالگام دارد و اگر دندان تحت فشار ناشی از جویدن قرار بگیرد، ماده پرکننده کنده می‌شود. هزینه پر کردن حفره‌های دندانی با پرکننده‌های کامپوزیتی دو برابر آمالگام است.

پرکردن دندان با طلا

پرکننده‌های طلا صرفا از طلای خالص تشکیل نمی‌شوند و ترکیبی از طلا، مس و سایر فلزات بادوام و محکم هستند. فلزاتی که در این ماده پرکننده استفاده می‌شوند، بسیار گران هستند؛ به‌همین‌خاطر هزینه ترمیم پوسیدگی دندان با طلا حتی به ۱۰ برابر پرکردن حفره‌های دندانی با آمالگام هم می‌رسد. اگرچه این روش پرکردن جلوه طبیعی روی دندان ایجاد نمی‌کند، اما مواد پرکننده ماندگاری بالایی دارند و به‌دلیل استحکام زیاد برای دندان‌هایی که تحت فشار بیشتر هستند؛ ایده‌آل به نظر می‌رسند. افرادی که به جیوه موجود در آمالگام حساسیت دارند یا به‌دنبال جنبه‌های لاکچری در ترمیم دندان خود هستند، می‌توانند از پرکننده طلا استفاده کنند.

پرکردن دندان با سرامیک

پرکننده‌های سرامیکی از پرسلن تشکیل می‌شوند. این مواد نسبت‌به کامپوزیت مقاومت بیشتری دارند و جلوه طبیعی بهتری روی دندان ایجاد می‌کنند. برخی‌از افراد ونیرهای لمینت را با لمینت‌های پرسلن یکی می‌دانند. اگرچه می‌توان ونیرهای لمینت را با مواد مختلفی ازجمله سرامیک و کامپوزیت تهیه کرد، اما پرکننده‌های سرامیکی مقاومت و ایمنی بیشتری دارند. پوشش دندانی پرسلن بیشترین شباهت را به ساختار اصلی دندان‌های طبیعی دارد. این ماده تا ۱۵ سال هم دوام دارد؛ اما قیمت آن مانند پرکردن حفره دندان با طلا گران است.

پرکردن دندان با گلاس آینومر

این ماده پرکننده از یک نوع خاصی از شیشه و آکریلیک تشکیل می‌شود و معمولا برای پرکردن حفره دندان کودکان خردسال یا دندان‌های زیر خط لثه استفاده می‌شود. این ماده معمولا کمتر از ۵ سال ماندگاری دارد. ازآنجاکه این ماده از مواد کامپوزیتی ضعیف‌تر است، بیشتر مستعد شکستگی و سایش است؛ اما هزینه پر کردن حفره‌های دندان با این ماده تقریبا به اندازه ترمیم دندان با کامپوزیت است.

پرکردن دندان به روش غیر

روش‌هایی که معرفی کردیم در مواقعی کاربرد دارند که پوسیدگی دندان خفیف باشد و حفره ایجاد شده زیاد بزرگ نباشد. اگر حفره دندانی وسیع‌تر از حدی باشد که امکان پرکردن آن با مواد پرکننده‌ وجود نداشته باشد، از روش پرکردن غیرمستقیم استفاده می‌شود. این روش معمولا با عنوان اینله و آنله شناخته می‌شود و برای پرکردن دندان‌های پوسیده عقب کاربرد دارد. پرکردن غیرمستقیم نسبت‌به پرکردن‌های معمولی یا مستقیم محکم‌تر و زیباتر است. برای ساخت مواد اینله و آنله از ترکیبات کامپوزیت، چینی یا طلا استفاده می‌شود. دندان‌هایی که به این روش ترمیم می‌شوند، تا ۳۰ سال ماندگاری دارند و این ویژگی بزرگترین مزیت اینله و آنله نسبت‌به سایر روش‌های ترمیم دندان است. این روش درمان ترمیمی بیشتر از یک جلسه به زمان نیاز دارد و دندانپزشک باید از دندان پوسیده قالب بگیرد تا مواد پرکننده آن ساخته شود.

مراحل پر کردن دندان

در هر یک از روش‌هایی که معرفی کردیم، دندانپزشک با تجربه بعد از تشخیص میزان پوسیدگی، شکستگی و ترک دندان و عدم آسیب به عصب آن، یک بی‌حس‌کننده موضعی را داخل دهان و روی لثه تزریق می‌کند. سپس پوسیدگی دندان را با لیزر یا مته می‌تراشد و حفره را به خوبی ضدعفونی می‌کند تا در نهایت با مواد پرکننده مناسب، حفره را پر کند. درصورتی‌که عصب‌ها دچار حساسیت نشده باشند و پوسیدگی سطحی باشد، نیازی به بی‌حسی نیست. معمولا در پرکردن دندان با لیزر هم بی‌حسی موضعی انجام نمی‌شود و دندانپزشک با استفاده از لیزر و بدون نیاز به ابزارهای فیزیکی و مته، بافت‌های پوسیده را از حفره دندان خارج می‌کند. مراحل پر کردن حفره دندان با توجه به شدت پوسیدگی، روش تخلیه دندان، عصب‌کشی یا عدم نیاز به آن در هر بیمار متفاوت است و در نهایت در هزینه خدمات دندانپزشکی تاثیر می‌گذارد.

بهترین روش پر کردن دندان کدام است؟

هر یک از روش‌های پرکردن حفره‌های دندان مزایای خاص خود را دارند و می‌توانند روند پوسیدگی دندان‌ها را کنترل کرده و شما را از دردهای شدید دندانی، عفونت و آبسه و مشکلات دیگر در امان نگه دارند. معایبی که در هر یک‌ از این روش‌ها بررسی کردیم، بیشتر مربوط به کیفیت مواد پرکننده و دوام و ماندگاری آن است. اگر در هزینه استفاده از خدمات دندانپزشکی محدودیت ندارید، بهتراست روش‌هایی را انتخاب کنید که در آن از مواد پرکننده باکیفیت استفاده می‌شود. در کل نمی‌توان با اطمینان گفت که کدام روش بهتر از سایر روش‌های ترمیم دندان است. یک دندانپزشک با تجربه می‌تواند براساس شرایط دندان‌های شما و میزان پوسیدگی آن‌ها روش مناسبی را ارائه دهد؛ به‌همین‌خاطر بهتراست که یک دندانپزشک با تجربه، متخصص و کاردرست را برای دریافت خدمات دندانپزشکی و پرکردن حفره‌های دندانی انتخاب کنید.

جمع‌بندی

در این مطلب راجع‌به انواع روش‌های پرکردن دندان و مزایا و معایب هر یک صحبت کردیم. در پرکردن انواع دندان‌های پوسیده از مواد مختلفی استفاده می‌شود که کامپوزیت، آمالگام نقره‌ای، طلا، سرامیک و گلاس آینومر پرکاربردترین آن‌ها هستند. هر یک‌ از این مواد مقاومت و طول عمر مشخصی دارند. هزینه خدمات دندانپزشکی با توجه به نوع مواد پرکننده، روش پرکردن حفره‌های دندانی و دستمزد دندانپزشک شخص می‌شود. هرچه کیفیت مواد بیشتر باشد، هزینه پرکردن افزایش می‌یابد؛ اما در مقابل، طول عمر دندان‌های ترمیم شده بیشتر می‌شود.

اگرچه روش پر کردن به تشخیص دندانپزشک بستگی دارد، اما شما می‌توانید در نهایت براساس نیاز و بودجه‌ای که در اختیار دارید، روش ترمیم دندان‌های پوسیده خود را مشخص کنید. بهتر است برای دریافت خدمات دندانپزشکی، یک دندانپزشک با تجربه و متخصص را انتخاب کنید تا علاوه‌بر انتخاب بهترین روش درمان ترمیمی، مراحل پر کردن دندان را بدون دغدغه سپری کنید.