ناسا به طور جدی به جستجوی حیات فرازمینی می‌پردازد و این بار این جستجو در منظومه شمسی خودمان انجام می‌شود. در روز دوشنبه، ناسا یک فضاپیمای عظیم را با استفاده از موشک فالکون هوی (Falcon Heavy) متعلق به شرکت اسپیس‌اکس (SpaceX) به سمت قمر «اروپا» (Europa)، یکی از قمرهای مشتری، پرتاب کرد.
دانشمندان باور دارند که اروپا دارای یک اقیانوس بزرگ از آب شور در زیر لایه یخی ضخیم خود است. این اقیانوس به تخمین دانشمندان دارای دو برابر حجم آب‌های موجود در سطح زمین است و به عنوان یکی از امیدبخش‌ترین مکان‌ها برای یافتن حیات فرازمینی در منظومه شمسی ما شناخته می‌شود. مأموریت «اروپا کلیپر» (Europa Clipper) با هدف بررسی قابلیت این قمر برای پشتیبانی از حیات طراحی شده و به عنوان اولین کاوش متمرکز بر بررسی یک دنیای اقیانوسی در خارج از زمین شناخته می‌شود.
بزرگترین فضاپیمای بین‌سیاره‌ای ناسا
فضاپیمای اروپا کلیپر حدود 5 متر ارتفاع دارد و هنگامی که بال‌های خورشیدی بزرگ آن باز شوند، عرضی حدود 30 متر خواهد داشت. این فضاپیما با وزنی برابر با 3.5 تُن، به عنوان بزرگترین فضاپیمای بین‌سیاره‌ای که تاکنون توسط ناسا ساخته شده است، شناخته می‌شود. اروپا کلیپر به مجموعه‌ای از ابزارهای علمی پیشرفته مجهز شده که هدف اصلی آن‌ها بررسی ویژگی‌های این قمر و امکان‌سنجی پشتیبانی از حیات است.
اهداف علمی مأموریت اروپا کلیپر
مأموریت اصلی اروپا کلیپر، بررسی این موضوع است که آیا قمر اروپا دارای شرایط مناسب برای میزبانی حیات است یا خیر. یکی از جنبه‌های کلیدی این مأموریت، بررسی عناصر اساسی حیات مانند مولکول‌های آلی (organic molecules) شامل کربن، نیتروژن، اکسیژن و هیدروژن است. این مأموریت با استفاده از ابزارهای متنوع، عمق، شوری و ترکیبات موجود در اقیانوس زیرسطحی اروپا را اندازه‌گیری خواهد کرد. فضاپیما همچنین قادر به گرفتن تصاویری با وضوح بالا از سطح اروپا خواهد بود که تا یک متر از سطح آن را با دقت بررسی می‌کند.
چالش‌های مسیر پیچیده به مشتری
سفر به اروپا چالش‌های فنی بزرگی را به همراه دارد. فضاپیمای کلیپر باید مسافتی حدود 2.9 میلیارد کیلومتر را طی کند تا به مشتری برسد. این مأموریت که بیش از ده سال برنامه‌ریزی شده است، از گرانش مریخ برای افزایش سرعت و کاهش مصرف سوخت استفاده می‌کند. پیش‌بینی می‌شود که کلیپر در آوریل 2030 به مدار مشتری برسد.
یکی از چالش‌های مهندسی این مأموریت، مسیریابی در محیط پیچیده مدار مشتری و قمرهای بزرگ آن است. این چالش که به «معادله هفت جسم» معروف است، به دلیل حضور چندین قمر بزرگ در اطراف مشتری ایجاد می‌شود و محاسبات مربوط به مسیر فضایی را بسیار پیچیده می‌کند.
تأثیرات تشعشعات مشتری
علاوه بر چالش‌های مربوط به مسیریابی، فضاپیمای کلیپر در هر عبور از کنار قمر اروپا با تشعشعات بسیار شدیدی مواجه خواهد شد که این تشعشعات معادل چند میلیون تصویربرداری با اشعه ایکس است. یکی از فرضیات جذاب این مأموریت، احتمال وجود شب‌تابی در یخ‌های اروپا به دلیل همین تشعشعات است که کلیپر ممکن است بتواند آن را تأیید کند.
حتی اگر مأموریت اروپا کلیپر مستقیماً به کشف حیات نینجامد، این پژوهش نقشی کلیدی در جستجوی حیات فرازمینی ایفا خواهد کرد. دنیای اقیانوسی همچون اروپا در سراسر کهکشان به عنوان بهترین گزینه‌ها برای وجود حیات مطرح هستند. پژوهش‌های این مأموریت می‌تواند به کشفیات بزرگی در زمینه حیات فرازمینی منجر شود و مسیر تحقیقات فضایی را برای سال‌های آینده شکل دهد.