موسیقی بخشی از زندگی روزمره ماست. موسیقی می‌تواند روحیه‌مان را بالا ببرد، چه ما را به دویدن سریع‌تر تشویق کند یا در هنگام خواب آرام‌مان کند، حتی موسیقی به طور فزاینده‌ای در درمان‌های پزشکی استفاده می‌شود.

از جمله کاربردهای موفق موسیقی می‌توان به کمک به درمان سرطان، مدیریت درد مزمن و حتی کمک به بهبود مغز پس از سکته اشاره کرد. محققان اخیراً پیشرفت‌های زیادی در استفاده از موسیقی برای کمک به بیماران مبتلا به زوال عقل داشته‌اند. موسیقی نه تنها به کاهش اضطراب و افسردگی این بیماران کمک می‌کند، بلکه رفاه عمومی آن‌ها و مراقبان‌شان را نیز بهبود می‌بخشد.

تأثیر موسیقی بر عملکرد مغزی

حدود یک دهه پیش، محققان کشف کردند که هنگام گوش دادن به موسیقی، چندین منطقه از مغز درگیر پردازش آن هستند. این نواحی شامل نواحی لیمبیک (که احساسات و حافظه را پردازش می‌کند)، شناختی (که با ادراک، یادگیری و واکنش مرتبط است) و حرکتی (مسئول حرکات ارادی) می‌شود.

این کشف باعث شد تا پیش‌فرض‌هایی که تصور می‌کردند موسیقی به طور محدودتری در مغز پردازش می‌شود، به چالش کشیده شود و توضیحی برای تأثیر خاص عصبی موسیقی فراهم شود.

علاوه بر این، تحقیق‌ها نشان داده‌اند که موسیقی می‌تواند به بازسازی مغز و اتصالات عصبی آن کمک کند. بسیاری از علل زوال عقل بر مرگ سلول‌های مغزی متمرکز هستند و موسیقی می‌تواند با تقویت اتصالات عصبی و سلول‌های آسیب‌دیده به این بیماران کمک کند.

نقش موسیقی آشنا در تقویت حافظه

موسیقی‌ای که افراد به آن علاقه دارند یا برایشان آشناست، بیشترین تأثیر را در احساسات و حافظه دارد. دلیل این موضوع این است که گوش دادن به آهنگ‌های مورد علاقه باعث آزاد شدن هورمون‌های شادی‌بخش می‌شود که حس لذت را به فرد می‌دهد.

این موضوع در ارتباط با آلزایمر و دیگر انواع زوال عقل اهمیت زیادی دارد زیرا محققان دریافته‌اند که بخش‌هایی از مغز که با خاطرات موسیقیایی در ارتباط هستند، کمتر از سایر مناطق تحت تأثیر این بیماری‌ها قرار می‌گیرند.

تأثیر مثبت موسیقی بر کاهش استرس و تحریکات عصبی

مطالعات نشان داده‌اند که در طول و بعد از گوش دادن به موسیقی، بیماران مبتلا به زوال عقل کمتر دچار اضطراب و تحریک عصبی می‌شوند و همچنین خلق‌و‌خوی عمومی آن‌ها بهبود پیدا می‌کند. در مواردی حتی میزان مصرف داروها نیز در بیماران کاهش یافته است.

همچنین پژوهش‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد برنامه‌های آموزش موسیقی می‌تواند به تقویت عملکرد شناختی بیماران کمک کند و بهبودهایی در حل مسئله، تنظیم احساسات و تمرکز آن‌ها ایجاد کند.

اهمیت استفاده از موسیقی شخصی‌سازی‌شده

با توجه به یافته‌های موجود، استفاده از موسیقی‌های آشنا و مورد علاقه بیماران به‌عنوان یک روش درمانی بسیار موثر است. این موسیقی می‌تواند همراه با دیگر روش‌های مدیریت مانند داروهایی که پیشرفت زوال عقل را کند می‌کنند، استفاده شود تا به بیماران در حفظ خودمراقبتی و رفاه کمک کند.