به گزارش سلامت نیوز به نقل از تسنیم،بیماری هاری یکی از خطرناک‌ترین بیماری‌های ویروسی مشترک بین انسان و حیوان است که با گزش حیوانات آلوده به انسان منتقل می‌شود. این بیماری با درصد مرگ‌ومیر 100 درصدی در صورت بروز علائم، در بسیاری از کشورهای جهان کنترل شده، اما در ایران وضعیت متفاوتی وجود دارد.
هاری در ایران به یکی از تهدیدات جدی سلامت عمومی تبدیل شده و آمار مرگ‌ومیرهای ناشی از آن به‌طور چشمگیری افزایش یافته است. در حالی که در کشورهای پیشرفته، مرگ ناشی از این بیماری به صفر نزدیک شده، ایران همچنان با چالش‌های بزرگی در زمینه مدیریت سگ‌های خانگی و بلاصاحب روبه‌رو است.
طبق گزارش وزارت بهداشت، در سال 1402، 17 نفر و در نیمه نخست سال 1403، 13 نفر به دلیل هاری جان خود را از دست داده‌اند. این وضعیت به وضوح نشان می‌دهد که مشکل اصلی در ایران، فقدان قوانین مشخص برای نگهداری سگ‌ها و مدیریت جمعیت سگ‌های بلاصاحب است.
افزایش خطر به دلیل سگ‌گردانی غیرمسئولانه
یکی از عوامل اصلی افزایش موارد هاری در ایران، گسترش پدیده سگ‌گردانی غیرمسئولانه است. بسیاری از افرادی که سگ‌های خانگی دارند، بدون واکسیناسیون و نظارت مناسب، این حیوانات را در مکان‌های عمومی رها می‌کنند، که باعث ایجاد خطر برای خودشان و دیگران می‌شود. جالب اینجاست که آمارها نشان می‌دهند که 70 درصد از گزش‌ها به‌دست سگ‌های خانگی اتفاق می‌افتد، نه سگ‌های بلاصاحب، که به‌طور معمول متهم به انتقال این بیماری هستند.
بحران سگ‌های ولگرد و فقدان نظارت
یکی دیگر از مشکلات اصلی، افزایش جمعیت سگ‌های ولگرد به دلیل عدم مدیریت درست و ناکافی قوانین کنترل زاد و ولد است. سگ‌های بی‌خانمان، به ویژه در مناطق روستایی و حاشیه‌ای، منبع اصلی انتقال ویروس هاری به انسان‌ها هستند. این سگ‌ها اغلب واکسینه نمی‌شوند و همین امر احتمال انتقال بیماری به افراد را افزایش می‌دهد.
هزینه‌های درمان و تهدیدات اقتصادی
هاری علاوه بر تهدیدات بهداشتی، بار مالی سنگینی به کشور تحمیل می‌کند. هر دوز واکسن ضد هاری برای یک فرد بین 5 تا 7 یورو هزینه دارد و بسته به شدت گزش، از یک تا پنج دوز تزریق می‌شود. همچنین، برای درمان افراد مبتلا، سرم ضد هاری نیز تجویز می‌شود که قیمت آن بالاست. دولت ایران سال‌هاست که هزینه‌های واکسن و درمان را به‌طور رایگان تأمین می‌کند، اما در صورت ادامه این روند، هزینه‌های درمانی به شدت افزایش خواهد یافت.
ضرورت اقدامات فوری
برای مقابله با این بحران، ضروری است که قوانین سختگیرانه‌تری در مورد نگهداری و مدیریت سگ‌ها وضع و اجرایی شود. این قوانین می‌تواند شامل واکسیناسیون اجباری سگ‌ها، الزام به استفاده از قلاده در اماکن عمومی، و تعیین مناطق خاص برای سگ‌گردانی باشد. همچنین، باید برنامه‌های جامع‌تری برای کنترل جمعیت سگ‌های ولگرد در کشور تدوین شود تا از شیوع بیماری‌های خطرناکی چون هاری جلوگیری شود.
برای ریشه‌کنی هاری، ایران باید به تجارب موفق کشورهای دیگر در زمینه کنترل بیماری‌ها توجه کند. ترکیب قانون‌گذاری قوی، آموزش عمومی و نظارت دقیق می‌تواند در کاهش موارد ابتلا و مرگ‌ومیر ناشی از هاری مؤثر باشد. زمان آن رسیده که با اقدامات قاطع و فوری، سلامت عمومی را در برابر این بیماری مهلک محافظت کنیم.