در سال ۱۹۶۵، سنگاپور با چالشی بی‌سابقه مواجه شد. این کشور کوچک، که تنها یک جزیره‌ای با مساحت محدود و بدون منابع طبیعی بود، از مالزی جدا شد و به استقلالی ناخواسته رسید. هیچ ارتشی نداشت، ۷۵ درصد جمعیتش در زاغه‌ها زندگی می‌کردند، و حتی برای تأمین آب آشامیدنی به مالزی وابسته بود. همسایگانش آن را درگیر خصومت و فشار کردند و بسیاری تصور می‌کردند که سنگاپور تنها چند سال دوام خواهد آورد. اما در میان این آشفتگی، مردی ظهور کرد که آینده این کشور را از نو تعریف کرد: لی کوان یو (Lee Kuan Yew).

این رهبر مصمم با اراده‌ای بی‌نظیر و دیدگاهی بلندمدت، سنگاپور را از یک کشور فقیر به الگویی برای توسعه و پیشرفت تبدیل کرد. او در طول چند دهه، با اتخاذ تصمیمات جسورانه و گاه بحث‌برانگیز، کشوری را ساخت که امروز به یکی از پیشرفته‌ترین اقتصادهای جهان بدل شده است. داستان سنگاپور نه فقط یک روایت تاریخی، بلکه درس‌هایی ارزشمند برای تمام کشورهایی است که به دنبال پیشرفت و شکوفایی هستند.

مقدمه‌ای برای تغییر: جایی که همه چیز آغاز شد

سنگاپور در دهه ۱۹۶۰ چیزی جز یک جزیره کوچک با اقتصادی مبتنی بر تجارت محلی نبود. نه منابع طبیعی داشت، نه صنعتی پیشرفته، و نه حتی زیرساخت‌های اولیه. جمعیت این کشور به‌شدت فقیر بود و اختلافات قومی میان چینی‌ها، مالایی‌ها و هندی‌ها جامعه را دچار شکاف کرده بود.

لی کوان یو، که به‌عنوان نخستین نخست‌وزیر این کشور انتخاب شد، این واقعیت تلخ را پذیرفت و به‌جای شکایت، راهی برای تغییر پیدا کرد. او معتقد بود که بقای کشور تنها در گرو ایجاد زیرساخت‌های قوی، اتحاد ملی و سیاست‌گذاری‌های علمی است. این دیدگاه آغازگر مسیری شد که به سنگاپور امروز منتهی شد.

۱. اتحاد اجتماعی: از چندپارچگی تا همبستگی

یکی از نخستین اقدامات لی کوان یو، مدیریت اختلافات قومی و ایجاد اتحاد اجتماعی بود. او به‌جای اجازه دادن به شکل‌گیری محله‌های قومی، سیاستی جسورانه در پیش گرفت:

• مهندسی اجتماعی: تمام زاغه‌ها تخریب شدند و خانه‌های عمومی مدرنی ساخته شد. اما نکته مهم این بود که چینی‌ها، مالایی‌ها و هندی‌ها مجبور بودند در کنار هم زندگی کنند. این تصمیم، هرچند در ابتدا با مخالفت‌هایی روبه‌رو شد، اما در نهایت توانست حس همبستگی ملی را تقویت کند.
• آموزش چندفرهنگی: مدارس موظف بودند به همه دانش‌آموزان تاریخ و فرهنگ اقوام مختلف را آموزش دهند. این رویکرد باعث شد نسل جدید سنگاپور، هویت ملی خود را فراتر از قومیت‌شان ببینند.

۲. مبارزه بی‌امان با فساد: ستون پیشرفت

یکی از رازهای موفقیت سنگاپور، مبارزه بی‌امان با فساد بود. لی کوان یو معتقد بود که هیچ کشوری نمی‌تواند بدون شفافیت اقتصادی و سلامت اداری پیشرفت کند. اقدامات او شامل موارد زیر بود:

• افزایش حقوق مقامات دولتی: برای جلوگیری از وسوسه فساد، حقوق کارمندان دولتی به سطوح رقابتی افزایش یافت.
• ایجاد قوانین سختگیرانه: هرگونه فساد به‌شدت مجازات می‌شد. این رویکرد نه‌تنها فساد را به حداقل رساند، بلکه اعتماد عمومی به دولت را افزایش داد.
• شفافیت در فرآیندها: تمام معاملات دولتی و قراردادها تحت نظارت عمومی و با شفافیت کامل انجام می‌شد.

۳. سرمایه‌گذاری بر منابع انسانی: آموزش و پرورش، کلید موفقیت

لی کوان یو معتقد بود که بزرگ‌ترین سرمایه یک کشور، مردم آن هستند. او به همین دلیل آموزش را به یکی از اولویت‌های اصلی خود تبدیل کرد:

• آموزش زبان انگلیسی: انگلیسی به‌عنوان زبان رسمی کشور انتخاب شد تا سنگاپوری‌ها بتوانند در اقتصاد جهانی رقابت کنند.
• توسعه فناوری و مهندسی: مدارس بر آموزش فناوری و مهندسی تمرکز داشتند و بهترین دانشجویان برای تحصیل به دانشگاه‌های برتر جهان فرستاده می‌شدند.
• احترام به معلمان: معلمان با حقوق بالا و جایگاه اجتماعی ممتاز، ستون اصلی آموزش شدند.

این سیاست‌ها باعث شد که سیستم آموزشی سنگاپور به یکی از بهترین‌های جهان تبدیل شود و نیروی کار ماهری تربیت کند که بتواند نیازهای شرکت‌های چندملیتی را تأمین کند.

۴. استراتژی اقتصادی: جذب سرمایه‌گذاری‌های جهانی

سنگاپور با وجود نداشتن منابع طبیعی، توانست به یکی از مراکز اقتصادی جهان تبدیل شود. این تحول با یک برنامه اقتصادی دقیق امکان‌پذیر شد:

• ایجاد بندرهای پیشرفته: سنگاپور یکی از بهترین بندرهای جهان را ساخت که به مرکز تجارت جهانی تبدیل شد.
• جذب شرکت‌های چندملیتی: دولت با ارائه معافیت‌های مالیاتی و نیروی کار ماهر، شرکت‌های بزرگ را به سرمایه‌گذاری در سنگاپور ترغیب کرد.
• توسعه زیرساخت‌ها: شبکه حمل‌ونقل مدرن، فرودگاه‌های بین‌المللی و زیرساخت‌های ارتباطی قوی، سنگاپور را به مرکزی برای تجارت و گردشگری تبدیل کرد.

۵. سیاست‌گذاری مسکن: از زاغه‌ها به خانه‌های مدرن

مسکن یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های سنگاپور در دهه ۱۹۶۰ بود. لی کوان یو با یک برنامه بلندپروازانه، تمام زاغه‌ها را تخریب و خانه‌های عمومی مدرن ساخت. سیاست‌های او شامل موارد زیر بود:

• مالکیت خانه: به شهروندان اجازه داده شد تا با کمک‌های دولتی، صاحب‌خانه شوند. این امر حس تعلق و مسئولیت اجتماعی را افزایش داد.
• تنوع قومی در محله‌ها: ترکیب اجباری اقوام مختلف در مناطق مسکونی، از شکل‌گیری گتوهای قومی جلوگیری کرد.

نتایج: از جهان سوم به جهان اول

تا سال ۱۹۹۰، نتایج برنامه‌های لی کوان یو کاملاً آشکار بود:

• تولید ناخالص داخلی: از ۱,۵۰۰ دلار به بیش از ۲۲,۰۰۰ دلار در هر نفر افزایش یافت.
• آموزش: نرخ سواد از ۵۰ درصد به ۹۵ درصد رسید.
• مسکن: بیش از ۹۰ درصد مردم صاحب خانه شدند.
• فساد: سنگاپور یکی از شفاف‌ترین کشورهای جهان شد.

رازهای کلیدی توسعه سنگاپور

رازهای موفقیت سنگاپور را می‌توان در این اصول خلاصه کرد:

1. بقا پیش از ایدئولوژی: تمرکز بر نیازهای اساسی.
2. شفافیت و سلامت اداری: ریشه‌کن کردن فساد.
3. اتحاد ملی: ایجاد هویت ملی فراتر از قومیت.
4. سرمایه‌گذاری در آموزش: تقویت منابع انسانی.
5. جذب سرمایه‌گذاری خارجی: ایجاد زیرساخت‌های جهانی.

میراث لی کوان یو: الگویی برای جهان

سنگاپور امروز نماد موفقیت، کارآمدی و شایسته‌سالاری است. خیابان‌های تمیز، سیستم آموزشی پیشرفته، اقتصاد قوی و امنیت اجتماعی، همگی حاصل دیدگاه و تلاش‌های لی کوان یو است. او نشان داد که با تصمیمات جسورانه و سیاست‌گذاری‌های علمی، حتی کوچک‌ترین کشورها نیز می‌توانند به قله‌های موفقیت دست یابند.

  این نوشته‌ها را هم بخوانید