کریسمس برای ناسا و پروژه‌های فضایی این سازمان روزی فراموش‌نشدنی و تاریخی شده. در شب کریسمس، فضاپیمای «پارکر سولار پروب» (Parker Solar Probe) به نزدیک‌ترین نقطه‌ای از خورشید رسیده که تا به حال هیچ فضاپیمای دیگری تاکنون نتواسته به این فاصله برسد. اینپ رواز شجاعانه و بی‌سابقه، در ۲۴ دسامبر آغاز شد و حالا  فضاپیمای پارکر این امکان را داد که تنها ۳.۸ میلیون مایل (۶.۱ میلیون کیلومتر) از خورشید فاصله داشته باشد و رکورد بزند.

این پرواز ۲۲مین پرواز پارکر از نزدیکی خورشید بود، اما تفاوت این پرواز در این بود که به نزدیک‌ترین فاصله‌ای رسید که پارکر به خورشید می‌رسید. ناسا اعلام کرد که این پرواز با یک چالش بزرگ روبرو بود: در حالی که فضاپیما در حال گذر از نزدیک‌ترین فاصله به خورشید بود، ارتباط آن با زمین به طور موقت قطع شده. این مسئله باعث شد تا تیم تحقیقاتی ناسا برای مدتی نتوانند وضعیت فضاپیما را از نزدیک رصد کنند و انتظار برای دریافت اولین داده‌ها تا ۲۷ دسامبر طول خواهد کشید.

در این پرواز ویژه، پارکر با سرعت ۴۳۰,۰۰۰ مایل در ساعت (۶۹۲,۰۰۰ کیلومتر در ساعت) حرکت می‌کرد و به این ترتیب، علاوه بر نزدیک‌ترین فاصله‌اش با خورشید، رکورد سرعت قبلی خود را هم شکست. این سرعت خارق‌العاده تقریباً ۳۰۰ برابر سریع‌تر از سریع‌ترین جنگنده‌های جت روی زمین بود. این دستاوردها تنها در سایهٔ  محاسبات دقیق انجام شده به دست آمد.

فضاپیمای پارکر که هدف اصلی‌اش بررسی خورشید و ویژگی‌های آن است، از ابتدای ماموریت خود در سال ۲۰۱۸ رکوردهای زیادی را شکسته است. یکی از مهم‌ترین دستاوردهای این فضاپیما، رسیدن به سرعت‌های بسیار بالاست. این کاوشگر به عنوان سریع‌ترین جسم دست‌ساز بشر شناخته می‌شود. در سپتامبر ۲۰۲۳، پارکر با رسیدن به سرعت ۳۹۴,۷۳۶ مایل در ساعت (۶۳۵,۲۶۶ کیلومتر در ساعت)، رکورد قبلی را شکست و به سریع‌ترین جسم ساخت بشر تبدیل شد.

در پرواز کریسمس، پارکر با رسیدن به سرعت ۴۳۰,۰۰۰ مایل در ساعت (۶۹۲,۰۰۰ کیلومتر در ساعت)، دوباره این رکورد را ارتقاء داد. این سرعت با گریزهای گرانشی که پارکر از سیاره زهره (Venus) دریافت کرده، ممکن شده . هر بار که پارکر از نزدیک سیاره زهره عبور می‌کند، نیروی گرانشی آن سیاره به فضاپیما کمک می‌کند تا شتاب بیشتری بگیرد. آخرین گریز گرانشی از زهره در نوامبر ۲۰۲۴ انجام شد و به پارکر اجازه داد تا به این سرعت‌های شگفت‌انگیز دست یابد.

این سرعت‌های باورنکردنی به پارکر این امکان را می‌دهند که در مدت زمانی کوتاه‌تر به خورشید نزدیک‌تر شود و اطلاعات بیشتری از خورشید جمع‌آوری کند. سرعت بالا همچنین به فضاپیما کمک می‌کند تا بتواند از گرمای شدید و تابش‌های خطرناک خورشید که در فاصله نزدیک‌ به خورشید، بسیار شدیدتر می‌شوند، عبور کند.

پژوهش در مورد خورشید: معمای «گرمایش کرونال»

اما سرعت و رکوردها فقط بخش کوچکی از داستان فضاپیمای پارکر را تشکیل می‌دهند. هدف اصلی این ماموریت، پاسخ به یکی از بزرگ‌ترین معماهای علمی است که دهه‌هاست ذهن پژوهشگران را مشغول کرده است: «مشکل گرمایش کرونال یا تاجی» (coronal heating problem). خورشید مانند هر ستاره دیگری از هسته خود انرژی می‌گیرد و انرژی را به صورت گرما و نور به فضای اطراف منتشر می‌کند. طبق مدل‌های رایج علمی، باید هرچه از هسته خورشید فاصله می‌گیریم، دما کاهش یابد. اما در مورد خورشید، این قاعده در مورد اتمسفر بیرونی آن، که به آن «کرونا» (corona) گفته می‌شود، صدق نمی‌کند.

کرونای خورشید می‌تواند دمایی بیشتر از ۲ میلیون درجه فارنهایت (۱.۱ میلیون درجه سلسیوس) داشته باشد، در حالی که سطح خورشید، که فوتوسفر (photosphere) نامیده می‌شود، دمایی حدود ۷,۴۰۰ درجه فارنهایت (۴,۱۰۰ درجه سلسیوس) دارد. این اختلاف دما که به شدت با مدل‌های موجود مغایرت دارد، پژوهشگران را به این فکر واداشته است که باید مکانیزم‌های دیگری در این فرآیند دخیل باشند که باعث گرمایش کرونا می‌شوند. این مکانیزم‌ها ممکن است شامل جریان‌های مغناطیسی، امواج یا فرآیندهای دیگر باشند که هنوز به طور کامل شناخته نشده‌اند.

پژوهش‌های فضاپیمای پارکر در این زمینه می‌تواند به کشف این مکانیزم‌ها و حل این معما کمک کند. داده‌هایی که پارکر از نزدیکی خورشید جمع‌آوری می‌کند، می‌تواند به پژوهشگران این فرصت را بدهد تا دیدگاه‌های جدیدی در مورد رفتار خورشید و فضاهای پیرامون آن به دست آورند.

ماموریت‌های آینده پارکر: نزدیک‌تر به خورشید و سریع‌تر از همیشه

فضاپیمای پارکر در آینده نیز همچنان به ماموریت‌های خود ادامه خواهد داد. در تاریخ ۲۲ مارس ۲۰۲۵ و ۱۹ ژوئن ۲۰۲۵، این فضاپیما پروازهای نزدیک دیگری به خورشید خواهد داشت که در این پروازها به همان سرعت‌های حیرت‌انگیز و فاصله‌های نزدیک‌تر از خورشید دست خواهد یافت. این پروازها فرصتی بی‌نظیر برای جمع‌آوری داده‌های بیشتر و بررسی دقیق‌تر پدیده‌های خورشیدی فراهم می‌آورد.

پژوهش‌های فضاپیمای پارکر به ما این امکان را می‌دهد که نه تنها درک عمیق‌تری از خورشید داشته باشیم، بلکه از طریق این داده‌ها، فناوری‌های جدیدی برای پیش‌بینی رفتار خورشید و تاثیر آن بر سیستم‌های فضایی و زمین به دست آوریم.

  این نوشته‌ها را هم بخوانید ​