به گزارش سلامت نیوز به نقل از verywellhealth، بثورات تبخال با شیوع ناگهانی تاول‌های ریز مشخص می‌شود که به سرعت ادغام شده و باز می‌شوند و زخم‌های دردناک و پوسته‌ای ایجاد می‌کنند. این بثورات می‌تواند توسط ویروس هرپس سیمپلکس نوع 1 (HSV-1) که عمدتاً باعث تبخال دهانی می‌شود یا ویروس هرپس سیمپلکس نوع 2 (HSV-2) که بیشتر با تبخال تناسلی مرتبط است، ایجاد شود.
مدت زمان شیوع
- تبخال دهان: ناشی از HSV-1 بوده و معمولاً یک دوره ی یک هفته تا 10 روزه ایجاد می‌کند.
- تبخال تناسلی: ناشی از HSV-2 بوده و می‌تواند باعث شیوع دو تا سه هفته‌ای شود.
- انتقال HSV-1 به اندام تناسلی: ممکن است از طریق رابطه جنسی دهانی اتفاق بیفتد و علائمی مشابه HSV-2 ایجاد کند.
ظاهر بثورات تبخال
تبخال معمولاً با ظهور برآمدگی‌های کوچک و قرمز رنگ آغاز می‌شود که به سرعت به تاول‌های پر از مایع تبدیل می‌شوند. این تاول‌ها می‌توانند به زخم‌های دردناک و تراوش‌کننده با لبه‌های برجسته تبدیل شوند. بهبودی زمانی آغاز می‌شود که زخم‌ها پوسته می‌بندند. ظاهر شدن مجدد آنها شدید بوده و می‌تواند باعث ایجاد اسکار شود، به ویژه با عفونت HSV-2.
علائم همراه:
- تبخال دهانی: ممکن است با سردرد، خستگی، حالت تهوع، سرگیجه و غدد لنفاوی متورم همراه باشد.
- تبخال تناسلی: ممکن است تب، سردرد، دردهای عضلانی، خستگی، غدد لنفاوی متورم در کشاله ران، و درد هنگام ادرار کردن را به همراه داشته باشد.
مکان‌های رایج برای ظاهر شدن تبخال
تبخال دهان (HSV-1):
- لب‌ها
- لثه‌ها
- سقف دهان
- زبان
تبخال تناسلی (HSV-2):
- واژن
- ولووا
- دهانه رحم
- آلت تناسلی
- کیسه بیضه
- مقعد
- بالای ران
انتقال متقابل: HSV-1 ممکن است به دلیل رابطه جنسی دهانی باعث تبخال تناسلی شود، در حالی که HSV-2 به ندرت باعث تبخال دهانی می‌شود.
مکان‌های دیگر:
HSV می‌تواند به نواحی دیگری از بدن منتقل شود:
- کراتیت هرپسی: عفونت چشم ناشی از تلقیح خودکار.
- تبخال گلادیاتوروم: تبخال ناشی از تماس پوست به پوست، معمولاً در صورت یا ساعد.
- هرپتیک ویتلو: عفونت تبخال در انگشت.
علل و عوامل خطر تبخال
HSV یک ویروس بسیار مسری است که از طریق تماس مستقیم با زخم‌های تبخال یا مایعات آلوده منتقل می‌شود.
آمار شیوع:
- HSV-1: حدود 48 درصد از افراد 14 تا 49 سال در ایالات متحده مبتلا هستند.
- HSV-2: حدود 12 درصد از همین گروه سنی مبتلا هستند.
چرخه عفونت:
پس از عفونت اولیه، ویروس در اعصاب باقی می‌ماند و ممکن است دوباره فعال شود. شیوع مجدد آن ممکن است به‌صورت خودبخودی یا به دلیل عوامل محرک ایجاد شوند.
محرک‌ها:
- استرس عاطفی
- بیماری همراه با تب
- آسیب‌های فیزیکی
- قرار گرفتن در معرض نور خورشید
- قاعدگی
عوارض احتمالی تبخال
عوارض HSV می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- هرپس پروکتیت: شکل شدیدتر تبخال مقعدی.
- از دست دادن بینایی: ناشی از کراتیت هرپسی شدید.
- انتشار عفونت: به اندام‌هایی مانند کبد، ریه‌ها یا مفاصل.
- انسفالیت: التهاب مغز در اثر HSV.
- تبخال نوزادی: انتقال HSV به نوزاد در حین زایمان.
- عفونت همزمان HIV: باز بودن زخم‌های تبخال ورود HIV را تسهیل می‌کند.
تشخیص تبخال
تبخال معمولاً با علائم مشخص می‌شود. برای تایید تشخیص و تمایز بین HSV-1 و HSV-2 ممکن است آزمایش‌های زیر انجام شود:
- واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (PCR): برای تشخیص امضای ژنتیکی HSV.
- تست آنتی‌بادی (IgG): برای تشخیص نوع HSV و افتراق بین HSV-1 و HSV-2.
روش های درمانی تبخال
داروهای ضدویروسی:
- تبخال دهانی: زوویراکس (آسیکلوویر) یا والترکس (والاسیکلوویر).
- تبخال تناسلی: فامسیکلوویر، زوویراکس یا والترکس.
داروهای بدون نسخه و درمان‌های خانگی:
- مصرف مسکن‌های OTC مانند تایلنول (استامینوفن) و ادویل (ایبوپروفن).
- استفاده از بی‌حس‌کننده‌های موضعی مانند لیدوکائین.
- قرار دادن کمپرس سرد.
- پوشیدن لباس گشاد.
- اجتناب از خوردن غذاهای تند و اسیدی در تبخال دهانی.
پیشگیری از تبخال
- اجتناب از تماس مستقیم با زخم‌ها.
- استفاده از محافظ (مانند کاندوم) در رابطه جنسی.
- شستن دست‌ها پس از تماس با زخم‌ها.
- اجتناب از تماس دست به صورت.
خلاصه
بثورات تبخال ناشی از HSV-1 یا HSV-2 می‌توانند روی لب‌ها، دهان، اندام تناسلی یا سایر نقاط بدن ظاهر شوند. این بثورات ممکن است با داروهای ضدویروسی درمان شوند که علائم را کاهش داده و سرعت بهبودی را افزایش می‌دهند. با شناسایی محرک‌ها و رعایت نکات پیشگیرانه، می‌توان خطر شیوع را کاهش داد.