در فرهنگ عامه، همیشه این تصور وجود داشته است که زنان زودتر از مردان عاشق می‌شوند، درحالی‌که مردان معمولاً دیرتر احساسات خود را بروز می‌دهند. اما تحقیقات علمی جدید این کلیشه را رد کرده‌اند و نشان داده‌اند که مردان، نه‌تنها سریع‌تر از زنان عاشق می‌شوند، بلکه زودتر نیز احساسات خود را ابراز می‌کنند.

پژوهشی که در سال ۲۰۱۰ در ژورنال روانشناسی اجتماعی (Journal of Social Psychology) منتشر شد، نشان داد که مردان زودتر از زنان جمله «دوستت دارم» را به زبان می‌آورند. این تحقیق بر روی ۱۷۲ دانشجوی دانشگاه انجام شد و نتیجه آن، حتی برای شرکت‌کنندگان نیز تعجب‌آور بود. در جامعه، معمولاً تصور می‌شود که زنان احساساتی‌تر هستند، اما نتایج این پژوهش نشان داد که مردان، برخلاف کلیشه‌های رایج، در ابراز عشق جلوتر از زنان هستند.

ماریسسا هریسون (Marissa Harrison)، یکی از نویسندگان این پژوهش، توضیح می‌دهد که جامعه اغلب زنان را احساسی‌تر، عجول‌تر و بی‌پروا در عشق تصور می‌کند. اما یافته‌های این تحقیق نشان داد که مردان از نظر احساسی، حتی سریع‌تر و صریح‌تر از زنان عمل می‌کنند.

از سوی دیگر، نیل لامونت (Neil Lamont)، روانشناس، می‌گوید که این نتایج اصلاً او را شگفت‌زده نکرده است. او توضیح می‌دهد که مردان، همان‌قدر که زنان به عشق و ارتباطات عاطفی نیاز دارند، به دنبال روابط عمیق و معنادار هستند. او اعتقاد دارد که هنجارهای اجتماعی باعث شده‌اند که مردان به‌عنوان افرادی قوی و کم‌احساس دیده شوند، اما در واقع، نیاز آن‌ها به عشق و دلبستگی همانند زنان است.

عشق، در اصل یک فرایند بیوشیمیایی در مغز است که برای مردان و زنان مشابه عمل می‌کند. زمانی که یک فرد عاشق می‌شود، مغز او از مواد شیمیایی متعددی مانند دوپامین (Dopamine)، نوراپی‌نفرین (Norepinephrine)، فنیل‌اتیل‌آمین (Phenylethylamine) و اکسی‌توسین (Oxytocin) آکنده می‌شود. در مردان، تستوسترون (Testosterone) نیز در این فرآیند نقش مهمی دارد. این مواد شیمیایی باعث ایجاد هیجان، شور و احساس وابستگی عاطفی می‌شوند.

اما چرا مردان سریع‌تر از زنان عاشق می‌شوند؟ آیا این تفاوت، صرفاً یک مسئله روان‌شناختی است یا ریشه در تکامل دارد؟

چرا مردان سریع‌تر از زنان عاشق می‌شوند؟ راز تکاملی این تفاوت چیست؟

برای پاسخ به این سؤال، زیست‌شناسی تکاملی (Evolutionary Biology) را باید در نظر گرفت. تحقیقات نشان می‌دهند که این تفاوت در سرعت عاشق‌شدن، نتیجه استراتژی‌های تکاملی متفاوت میان مردان و زنان است.

ماریسسا هریسون توضیح می‌دهد که زنان به‌صورت ناخودآگاه هنگام ورود به یک رابطه، دقت بیشتری به خرج می‌دهند. دلیل این امر، محدودیت‌های زیستی آن‌ها در تولیدمثل است.

• زنان با تعداد محدودی تخمک (Eggs) متولد می‌شوند که در طول زندگی آن‌ها کاهش می‌یابد.
• مردان، روزانه میلیون‌ها اسپرم (Sperm) تولید می‌کنند و از این نظر محدودیتی ندارند.

این تفاوت سبب شده است که زنان در انتخاب شریک زندگی، احتیاط بیشتری به خرج دهند. یک زن که به فرد نامناسبی متعهد شود و از او باردار شود، ممکن است مجبور شود که به‌تنهایی مسئولیت تربیت فرزند را برعهده بگیرد. این مسئله از نظر زمانی و منابع، برای زنان بسیار پر‌هزینه است.

از سوی دیگر، مردان از نظر بیولوژیکی تمایل دارند که سریع‌تر وارد یک رابطه شوند، چرا که محدودیت تولیدمثلی ندارند. بنابراین، برای آن‌ها عاشق‌شدن سریع‌تر و ابراز احساسات زودتر، یک مزیت تکاملی محسوب می‌شود.

اما این تفاوت‌ها به این معنی نیست که عشق مردان سطحی‌تر است. بلکه، پژوهش‌ها نشان می‌دهند که مردان هنگام عاشق‌شدن، احساسات عمیق و شدیدی را تجربه می‌کنند، اما ممکن است در عین حال، به‌طور ناخودآگاه به جستجوی گزینه‌های دیگر نیز ادامه دهند.

مردان سریع‌تر عاشق می‌شوند، اما آیا سریع‌تر هم دل می‌کنند؟

یکی از سؤالاتی که مطرح می‌شود این است که آیا مردان سریع‌تر از زنان از عشق خارج می‌شوند؟

اینگرید کالینز (Ingrid Collins)، روانشناس، در تحقیقات خود نشان داده است که مردان معمولاً زودتر از زنان به یک فرد علاقه‌مند می‌شوند، اما در عین حال، تمایل بیشتری به جستجوی گزینه‌های دیگر دارند. این رفتار، ریشه در نقش تاریخی مردان به‌عنوان شکارچی (Hunter) دارد.

در دوران باستان:

• مردان شکارچی بودند و باید دائماً در جستجوی منابع جدید بودند.
• زنان، به دلیل نقش مادری، نیاز به ایجاد ثبات و امنیت در محیط خود داشتند.

این الگوی رفتاری، امروزه نیز به شکلی ناخودآگاه در ذهن مردان و زنان وجود دارد. برخی از مردان، ممکن است سریع عاشق شوند، اما بعد از مدتی، احساس کنند که باید گزینه‌های دیگر را نیز بررسی کنند.

بااین‌حال، تحقیقات نشان می‌دهند که اگر مردان در یک رابطه، احساس امنیت، حمایت و صمیمیت کنند، احتمال تعهد آن‌ها به رابطه بسیار بیشتر خواهد بود.

چگونه یک رابطه از مرحله عشق اولیه به تعهد پایدار تبدیل می‌شود؟

دکتر هِلِن فیشر (Helen Fisher)، مردم‌شناس و محقق روابط عاشقانه، در پژوهش‌های خود نشان داده است که صمیمیت (Intimacy) یکی از مهم‌ترین عواملی است که باعث تقویت عشق در درازمدت می‌شود.

او در یکی از مطالعات خود دریافت که هنگام اوج لذت جنسی (Climax)، میزان اکسی‌توسین (Oxytocin) و وازوپرسین (Vasopressin) در مغز افزایش می‌یابد. این دو ماده شیمیایی، باعث افزایش احساس دلبستگی و وابستگی عاطفی می‌شوند.

اما فقط صمیمیت فیزیکی نیست که عشق را ماندگار می‌کند. مردان نیز مانند زنان، به احساس حمایت و درک شدن نیاز دارند.

دکتر فیشر، که با Match.com همکاری داشته است، می‌گوید:

• مردان نیاز دارند که شریک زندگی‌شان فردی باشد که بتوانند به او اعتماد کنند.
• احساس احترام و ارزشمندی، برای مردان بسیار مهم است.
• شوخ‌طبعی و لحظات شاد، می‌توانند پیوند عاطفی را تقویت کنند.

خنده و لحظات شاد، باعث افزایش سطح دوپامین (Dopamine) در مغز می‌شود که به تقویت احساس عشق و شادی کمک می‌کند.

پس زمانی که یک مرد بعد از چندین ماه در یک رابطه می‌گوید: «فکر می‌کنم دارم عمیق‌تر عاشقت می‌شوم»، به این معناست که او نه‌تنها جاذبه اولیه را تجربه کرده، بلکه اکنون در سطحی عمیق‌تر با شما پیوند خورده است.

اما آیا این عشق برای همیشه باقی خواهد ماند؟ پژوهش‌های علمی هنوز پاسخی قطعی برای این سؤال ندارند. آنچه که مشخص است، کیفیت یک رابطه، به تعامل مداوم، حمایت متقابل و صمیمیت بستگی دارد.

نوشته‌های مرتبط:

پارادوکس عشق و آزادی: چگونه می‌توان به دیگری تعلق داشت و در عین حال آزاد بود؟

آن سوی پنهان عشق : نفرت!

بررسی علمی 6 نوع «عشق» که به‌طور متفاوتی سیستم پاداش و شناخت اجتماعی در مغز را فعال می‌کنند

چرا عشق به نفرت یا حسادت تبدیل می‌شود؟ روان‌شناسی پیچیده یک احساس انسانی

داستان عشق نافرجام آلن دلون و رومی اشنایدر: از آغاز تا پایان

بررسی عشق در دنیای حماسه با نگاهی به شاهنامه

۱۷ داستان ازدواج بدون عشق اولیه: آیا عشق تنها شرط ازدواج موفق است؟

عشق یک‌طرفه چیست و چطور می‌توان بر تلخی آن چیره شده؟

وقتی عاشق می‌شویم در مغزهایمان چه رخ می‌دهد؟!

۱۲ نشانه‌ای که تنها وقتی مردی واقعاً شما را دوست دارد، از خود نشان می‌دهد

۱۲ کاری که زن‌ها تنها وقتی عاشق شوند، انجام می‌دهند

  این نوشته‌ها را هم بخوانید ​