چگونه یک بیماری نادر می‌تواند باعث ترس از تکنولوژی شود؟ این پرسشی است که ذهن بسیاری را به خود مشغول می‌کند، چرا که تکنولوژی بخش جدایی‌ناپذیری از زندگی مدرن است. ترس از تکنولوژی (Technophobia) معمولاً به عنوان یک واکنش روانی در نظر گرفته می‌شود، اما برخی از بیماری‌های نادر می‌توانند نقش مهمی در ایجاد یا تشدید آن داشته باشند. بیماری‌هایی که بر روی سیستم عصبی یا روان‌شناختی تأثیر می‌گذارند، ممکن است حساسیت بیش از حدی نسبت به ابزارهای دیجیتال، امواج الکترومغناطیسی و حتی نمایشگرهای روشن ایجاد کنند.

برخی از بیماران مبتلا به بیماری‌های نادر، واکنش‌هایی مانند اضطراب، توهم‌های مرتبط با تکنولوژی و حتی حملات عصبی را تجربه می‌کنند. این ارتباط پیچیده میان بیماری و ترس از تکنولوژی، باعث شده که دانشمندان به بررسی تأثیر اختلالات عصبی (Neurological Disorders) بر درک افراد از فناوری بپردازند.

بسیاری از بیماری‌های نادر مانند سندرم حساسیت الکترومغناطیسی (Electromagnetic Hypersensitivity – EHS)، اختلالات اضطرابی شدید و برخی از بیماری‌های عصبی، باعث بروز واکنش‌های شدیدی نسبت به فناوری‌های مدرن می‌شوند. این واکنش‌ها گاهی می‌توانند زندگی روزمره افراد را مختل کرده و آن‌ها را از استفاده از تکنولوژی بازدارند. در برخی موارد، افراد مبتلا به این بیماری‌ها از محیط‌های شهری فاصله می‌گیرند و در مکان‌هایی زندگی می‌کنند که کمتر در معرض امواج الکترومغناطیسی باشند. ارتباط میان بیماری‌های نادر و ترس از تکنولوژی هنوز به طور کامل شناخته نشده، اما تحقیقات نشان می‌دهند که برخی از افراد به دلیل شرایط خاص پزشکی، واکنش‌های شدیدی نسبت به ابزارهای تکنولوژیک دارند. در ادامه، 10 حقیقت جالب درباره‌ی این موضوع را بررسی خواهیم کرد.

۱- سندرم حساسیت الکترومغناطیسی (EHS) و ترس از تکنولوژی

یکی از بیماری‌های نادری که به ترس از تکنولوژی منجر می‌شود، سندرم حساسیت الکترومغناطیسی (Electromagnetic Hypersensitivity – EHS) است. این بیماری باعث می‌شود افراد نسبت به امواج الکترومغناطیسی ناشی از تلفن‌های همراه، وای‌فای و دستگاه‌های الکترونیکی واکنش‌های شدیدی نشان دهند. علائم این سندرم شامل سردرد، سرگیجه، حالت تهوع، اضطراب و حتی توهم است. اگرچه برخی از پزشکان این بیماری را به عنوان یک اختلال روان‌شناختی (Psychosomatic Disorder) طبقه‌بندی می‌کنند، اما مبتلایان به آن ادعا می‌کنند که این علائم واقعی و غیرقابل‌کنترل هستند. این افراد اغلب از زندگی در شهرها اجتناب کرده و در مناطق روستایی یا کم‌جمعیت زندگی می‌کنند. حساسیت بیش از حد آن‌ها به امواج الکترومغناطیسی باعث می‌شود که از هرگونه فناوری مدرن فاصله بگیرند. بسیاری از افراد مبتلا به EHS حتی از لامپ‌های LED و تلویزیون‌های مدرن نیز دوری می‌کنند. این ترس از تکنولوژی باعث می‌شود که آن‌ها سبک زندگی محدودی را دنبال کنند و از امکانات مدرن محروم بمانند.

۲- اختلال اضطراب تکنولوژیک (Technostress) در بیماران خاص

اختلال اضطراب تکنولوژیک (Technostress) یکی از مشکلاتی است که برخی از افراد مبتلا به بیماری‌های نادر با آن مواجه می‌شوند. این اختلال به معنای ناتوانی در مدیریت استرس ناشی از استفاده از فناوری‌های دیجیتال است. افراد مبتلا به این وضعیت، هنگام استفاده از رایانه‌ها، تلفن‌های همراه یا حتی ساده‌ترین ابزارهای دیجیتال، دچار اضطراب شدید می‌شوند. در موارد شدیدتر، این اضطراب می‌تواند به حملات هراس (Panic Attacks) و مشکلات جسمی مانند تپش قلب، تعریق زیاد و افزایش فشار خون منجر شود. برخی از بیماری‌های عصبی مانند اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) و اسکیزوفرنی پارانویید (Paranoid Schizophrenia) می‌توانند این نوع ترس از تکنولوژی را تشدید کنند. بیماران مبتلا به این شرایط، اغلب بر این باورند که ابزارهای دیجیتال تأثیرات منفی بر مغز و بدن آن‌ها دارند. برخی حتی فکر می‌کنند که امواج وای‌فای یا گوشی‌های هوشمند باعث بیماری‌های جدی می‌شوند. این اختلال نشان می‌دهد که چگونه بیماری‌های نادر می‌توانند بر ادراک افراد نسبت به تکنولوژی تأثیر بگذارند.

۳- سندروم کاپگراس (Capgras Syndrome) و ترس از تکنولوژی

سندروم کاپگراس (Capgras Syndrome) یک بیماری نادر روان‌پزشکی است که در آن فرد معتقد است که نزدیکانش با بدل‌های ماشینی یا روبات‌ها جایگزین شده‌اند. این بیماران ممکن است دچار ترس شدید از تکنولوژی شوند، زیرا گمان می‌کنند که روبات‌ها یا سیستم‌های هوش مصنوعی در حال کنترل زندگی آن‌ها هستند. این اختلال به دلیل مشکلات در شناسایی چهره و ناهنجاری‌های شناختی در مغز ایجاد می‌شود. برخی از بیماران مبتلا به کاپگراس از هرگونه دستگاه الکترونیکی دوری می‌کنند و معتقدند که فناوری‌ها در حال نظارت بر آن‌ها هستند. این باورهای توهمی (Delusions) می‌توانند باعث انزوای اجتماعی و مشکلات شدید در زندگی روزمره شوند. در برخی از موارد، افراد مبتلا به این سندروم حتی از تماس با تلفن همراه یا استفاده از اینترنت خودداری می‌کنند. سندروم کاپگراس یکی از نمونه‌های بارز تأثیر بیماری‌های نادر بر ترس از تکنولوژی است که نشان می‌دهد چگونه مشکلات شناختی می‌توانند بر درک افراد از جهان دیجیتال تأثیر بگذارند.

۴- بیماری صرع حساس به نور (Photosensitive Epilepsy) و اجتناب از صفحه‌نمایش‌ها

افرادی که به بیماری صرع حساس به نور (Photosensitive Epilepsy) مبتلا هستند، ممکن است به دلیل حملات تشنجی که توسط نمایشگرهای دیجیتال تحریک می‌شوند، از تکنولوژی بترسند. این افراد به شدت نسبت به نورهای چشمک‌زن، نمایشگرهای پرنور و حتی بازی‌های ویدیویی حساس هستند. هنگامی که آن‌ها در معرض نورهای خاصی قرار می‌گیرند، مغز آن‌ها به صورت غیرطبیعی تحریک شده و ممکن است تشنج‌های شدیدی رخ دهد. این مسئله باعث شده که بسیاری از مبتلایان به این بیماری از ابزارهای دیجیتال فاصله بگیرند. برخی از آن‌ها حتی در مکان‌هایی که دارای نورپردازی LED قوی است، دچار اضطراب می‌شوند. این وضعیت نشان می‌دهد که برخی بیماری‌های عصبی می‌توانند مستقیماً منجر به ترس از تکنولوژی شوند.

۵- ترس از هوش مصنوعی در بیماران مبتلا به پارانویا (Paranoia)

افرادی که به اختلالات پارانویید (Paranoid Disorders) مبتلا هستند، ممکن است دچار ترس شدیدی از هوش مصنوعی و سیستم‌های نظارتی شوند. این بیماران گمان می‌کنند که فناوری‌های مدرن در حال جمع‌آوری اطلاعات آن‌ها و نظارت بر زندگی‌شان هستند. برخی از آن‌ها به دلیل این باورهای توهمی، تمام ارتباطات دیجیتال خود را قطع کرده و از زندگی مدرن فاصله می‌گیرند. این نوع ترس از تکنولوژی در میان افرادی که به اختلال اضطراب اجتماعی (Social Anxiety Disorder) یا اسکیزوفرنی پارانویید مبتلا هستند، شایع‌تر است. این نشان می‌دهد که برخی بیماری‌های نادر روانی می‌توانند تأثیرات عمیقی بر ادراک افراد نسبت به فناوری‌های مدرن داشته باشند.

۶- سندرم شارل-بونه (Charles Bonnet Syndrome) و توهمات مرتبط با تکنولوژی

سندرم شارل-بونه (Charles Bonnet Syndrome – CBS) نوعی اختلال نادر است که در آن افراد دچار توهم‌های بینایی می‌شوند. این بیماری اغلب در افراد مسن یا کسانی که بینایی خود را از دست داده‌اند، دیده می‌شود. جالب است که برخی از این توهمات شامل تصاویر مرتبط با تکنولوژی، مانند روبات‌ها، نمایشگرهای دیجیتال یا حتی انسان‌های مصنوعی هستند. بیماران مبتلا به CBS ممکن است احساس کنند که تلویزیون یا رایانه‌هایشان با آن‌ها ارتباط برقرار می‌کند. در برخی موارد، آن‌ها تصور می‌کنند که دستگاه‌های الکترونیکی ذهنشان را می‌خوانند یا روی آن‌ها تأثیر می‌گذارند. این مسئله باعث می‌شود که برخی از این بیماران از ابزارهای دیجیتال اجتناب کنند. عدم درک صحیح از این بیماری ممکن است باعث اضطراب شدید نسبت به تکنولوژی شود. در نتیجه، برخی از افراد مبتلا به CBS به مرور زمان از تمامی ابزارهای دیجیتال دوری می‌کنند. مطالعات نشان داده‌اند که این بیماری ارتباط مستقیمی با نحوه پردازش اطلاعات در مغز دارد. برخی از دانشمندان بر این باورند که مغز انسان در صورت نداشتن ورودی‌های بصری مناسب، خود به تولید تصاویر خیالی می‌پردازد. این امر می‌تواند توضیح دهد که چرا برخی از بیماران، تکنولوژی را به عنوان منبع این توهمات تصور می‌کنند.

۷- سندروم دپرسونالیزیشن (Depersonalization Syndrome) و احساس بیگانگی از تکنولوژی

سندروم دپرسونالیزیشن (Depersonalization Syndrome) نوعی اختلال روان‌شناختی است که در آن فرد احساس می‌کند که از بدن یا محیط اطراف خود جدا شده است. این بیماری باعث می‌شود که فرد نسبت به دنیای اطراف خود، از جمله فناوری‌های دیجیتال، احساس بیگانگی کند. برخی از بیماران مبتلا به این سندرم گزارش کرده‌اند که هنگام کار با تلفن‌های همراه یا رایانه‌ها، دچار حس غیرواقعی بودن می‌شوند. آن‌ها ممکن است تصور کنند که درون یک شبیه‌سازی دیجیتالی (Simulation) زندگی می‌کنند. این احساس ممکن است به دلیل تغییرات در نحوه پردازش اطلاعات در مغز باشد. افرادی که به دپرسونالیزیشن مبتلا هستند، معمولاً از فناوری‌های پیشرفته مانند واقعیت مجازی یا هوش مصنوعی وحشت دارند. برخی از آن‌ها از استفاده از رسانه‌های اجتماعی خودداری می‌کنند، زیرا احساس می‌کنند که هویت دیجیتالی‌شان واقعی نیست. در موارد شدیدتر، این بیماران ممکن است کاملاً از دنیای دیجیتال فاصله بگیرند. روان‌شناسان بر این باورند که این ترس، ناشی از اختلال در درک هویت و واقعیت است. این اختلال همچنین می‌تواند باعث اضطراب شدید و انزوای اجتماعی شود. برخی از بیماران حتی تلویزیون یا بازی‌های ویدیویی را نیز به عنوان محرک‌های ترسناک در نظر می‌گیرند.

۸- بیماری هانتینگتون (Huntington’s Disease) و حساسیت بیش از حد به تکنولوژی

بیماری هانتینگتون (Huntington’s Disease – HD) یک اختلال عصبی نادر و ارثی است که باعث زوال تدریجی مغز می‌شود. این بیماری معمولاً با مشکلات حرکتی، شناختی و رفتاری همراه است. یکی از علائم غیرمعمول این بیماری، حساسیت بیش از حد به محرک‌های بصری و شنیداری ناشی از فناوری‌های دیجیتال است. بیماران مبتلا به HD ممکن است نسبت به صفحه‌نمایش‌های روشن، صداهای تلفن همراه و حتی کلیک‌های موس واکنش شدید نشان دهند. برخی از آن‌ها دچار اضطراب شدید هنگام استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی می‌شوند. علت این حساسیت، آسیب به نواحی خاصی از مغز است که مسئول پردازش حسی و کنترل احساسات هستند. در مراحل پیشرفته بیماری، برخی از بیماران از هرگونه تماس با فناوری خودداری می‌کنند. بسیاری از آن‌ها برای جلوگیری از تحریک بیش از حد مغزی، در محیط‌های کم‌نور و ساکت زندگی می‌کنند. علاوه بر این، بیماران هانتینگتون ممکن است مشکلات شناختی داشته باشند که باعث درک نادرست از ابزارهای دیجیتال شود. برخی از آن‌ها ممکن است فکر کنند که تکنولوژی کنترل زندگی‌شان را در دست گرفته است. این نوع واکنش‌ها نشان می‌دهد که چگونه یک بیماری نادر می‌تواند به ترس از تکنولوژی منجر شود.

۹- اختلال اضطراب سایبری (Cyber Anxiety Disorder) و ترس از ارتباطات دیجیتال

اختلال اضطراب سایبری (Cyber Anxiety Disorder) نوعی مشکل روان‌شناختی است که باعث می‌شود فرد از هرگونه تعامل دیجیتال دچار ترس و اضطراب شدید شود. این اختلال در برخی از افرادی که دچار بیماری‌های عصبی نادر هستند، شدیدتر بروز می‌یابد. افرادی که به این مشکل مبتلا هستند، هنگام دریافت پیام‌های متنی، ایمیل‌ها یا اعلان‌های تلفن همراه دچار اضطراب شدید می‌شوند. آن‌ها ممکن است از ورود به اینترنت یا شبکه‌های اجتماعی وحشت داشته باشند. این اضطراب اغلب با علائمی مانند تپش قلب، تعریق بیش از حد و حتی حملات هراس همراه است. برخی از آن‌ها بر این باورند که هر ارتباط دیجیتال می‌تواند تهدیدی برای امنیت شخصی‌شان باشد. این نوع ترس ممکن است به دلیل تجربه‌های ناخوشایند گذشته، مانند حملات سایبری (Cyber Attacks) یا هک شدن اطلاعات باشد. برخی از بیماران مبتلا به این اختلال، حتی از تلفن‌های همراه ساده نیز اجتناب می‌کنند. این وضعیت باعث می‌شود که آن‌ها از زندگی اجتماعی و حرفه‌ای خود جدا شوند. محققان بر این باورند که ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و روان‌شناختی در ایجاد این اختلال نقش دارند. درمان این وضعیت معمولاً شامل مشاوره روان‌شناسی و کاهش تدریجی قرار گرفتن در معرض فناوری است.

۱۰- بیماری پارکینسون و مشکلات استفاده از تکنولوژی‌های لمسی

بیماری پارکینسون (Parkinson’s Disease) یک اختلال عصبی پیش‌رونده است که باعث لرزش، کندی حرکت و مشکلات شناختی می‌شود. یکی از چالش‌های کمتر شناخته‌شده‌ی این بیماری، ناتوانی در استفاده از دستگاه‌های لمسی و دیجیتال است. بیماران مبتلا به پارکینسون معمولاً در لمس دقیق صفحه‌نمایش‌ها مشکل دارند، زیرا حرکات دست آن‌ها کنترل نشده و نامنظم است. این موضوع می‌تواند باعث اضطراب و بی‌اعتمادی نسبت به فناوری شود. بسیاری از بیماران گزارش کرده‌اند که هنگام استفاده از تلفن‌های هوشمند، احساس ناکارآمدی و استرس می‌کنند. لرزش دست آن‌ها باعث می‌شود که نتوانند به درستی روی دکمه‌های دیجیتال کلیک کنند. این مسئله منجر به کاهش استفاده از تکنولوژی و حتی ترس از آن می‌شود. برخی از بیماران از فناوری‌های قدیمی مانند تلفن‌های دکمه‌ای به جای گوشی‌های لمسی استفاده می‌کنند. علاوه بر این، برخی از آن‌ها احساس می‌کنند که تکنولوژی‌های جدید برای آن‌ها طراحی نشده‌اند. اضطراب ناشی از این مشکل می‌تواند باعث افسردگی و انزوای اجتماعی شود. در نتیجه، برخی از بیماران مبتلا به پارکینسون از هرگونه فناوری دیجیتال فاصله می‌گیرند و این موضوع می‌تواند کیفیت زندگی آن‌ها را کاهش دهد.

  این نوشته‌ها را هم بخوانید ​