حتماً دیده‌اید که بعضی‌ها می‌توانند گوش‌هایشان را تکان بدهند، اما این یک مهارت خاص است که بیشتر مردم از آن بی‌بهره‌اند. با این حال، پژوهش جدیدی نشان داده که مغز کل انسان‌ها هنوز هم تلاش می‌کند گوش‌هایش را مانند حیوانات به سمت صداها حرکت دهد، حتی اگر حرکتی عملا صورت تگیرد.

بسیاری از حیوانات، مثل سگ‌ها، گربه‌ها و اسب‌ها، می‌توانند گوش‌هایشان را در جهات مختلف حرکت دهند تا صداها را بهتر بشنوند. این توانایی به آن‌ها کمک می‌کند که بفهمند صدا از کدام جهت می‌آید و روی آن تمرکز کنند. اما گوش‌های ما انسان‌ها تقریباً ثابت هستند و به نظر می‌رسد که این ویژگی را در مسیر تکامل از دست داده‌ایم. با این حال، تحقیقات نشان می‌دهند که مغز ما هنوز هم برای حرکت دادن گوش‌ها تلاش می‌کند، انگار که در تلاش است تا چیزی را بازیابی کند که دیگر عملاً در زندگی روزمره کاربردی ندارد.

تحقیقی که نشان داد گوش‌های ما هنوز هم سعی در تکان خوردن دارند

محققان برای بررسی این موضوع، آزمایشی ترتیب دادند که در آن ۲۰ فرد بزرگسال، که هیچ مشکل شنوایی نداشتند، در شرایط خاصی به صداها گوش دادند. آن‌ها باید به یک کتاب صوتی گوش می‌دادند، در حالی که در پس‌زمینه، یک یا دو پادکست نیز همزمان پخش می‌شد. هدف این بود که بررسی کنند در چه شرایطی توجه شنیداری افراد بیشتر درگیر می‌شود و آیا این توجه، باعث فعال شدن عضلات گوش می‌شود یا نه.

این تحقیق سه سطح مختلف داشت:

1. آسان‌ترین شرایط: در این حالت، صدای کتاب صوتی واضح‌تر بود و صدای پادکست پس‌زمینه ضعیف‌تر و متفاوت از آن بود. بنابراین افراد بدون زحمت خاصی می‌توانستند روی کتاب صوتی تمرکز کنند.
2. متوسط: در این سطح، صدای پادکست‌ها کمی بلندتر از قبل بود، اما باز هم تفاوت در تُن صدا باعث می‌شد که کتاب صوتی قابل تشخیص بماند.
3. سخت‌ترین شرایط: در این حالت، دو پادکست مختلف پخش شد که یکی از آن‌ها صدایی نزدیک به کتاب صوتی داشت. در مجموع، صدای پادکست‌ها از کتاب صوتی بلندتر بود، و این باعث می‌شد شرکت‌کنندگان برای تشخیص صدای کتاب صوتی تلاش بیشتری کنند.

شرکت‌کنندگان باید بعد از هر بار شنیدن، میزان تلاش ذهنی‌شان را برای تمرکز روی کتاب صوتی ارزیابی می‌کردند. در همین حال، پژوهشگران با استفاده از الکترودهایی که روی سر افراد قرار داده بودند، فعالیت عضلات مرتبط با حرکت گوش را ثبت کردند.

نتایج شگفت‌انگیز تحقیق: گوش‌هایی که هنوز هم تلاش می‌کنند حرکت کنند

داده‌های به‌دست‌آمده از این پژوهش نشان داد که هر چه شرکت‌کنندگان برای تمرکز روی کتاب صوتی بیشتر تلاش می‌کردند، فعالیت عضلات گوش‌شان هم بیشتر می‌شد. به عبارت دیگر، هر چقدر که گوش دادن سخت‌تر بود، مغز بیشتر سعی می‌کرد گوش‌ها را برای تمرکز روی صدا تکان بدهد، حتی اگر این حرکت‌ها آن‌قدر کوچک بودند که دیده نمی‌شدند.

دو گروه از عضلات در این تحقیق نقش مهمی داشتند:

• عضله فوقانی گوش (superior auricular muscle): این عضله گوش را کمی به بالا و بیرون می‌کشد. بررسی‌ها نشان داد که در سخت‌ترین شرایط، این عضله بیشتر از حالت‌های دیگر فعال بود.
• عضله پشتی گوش (posterior auricular muscle): این عضله گوش را به سمت عقب می‌کشد. نتایج نشان داد که وقتی صدا از پشت سر شنیده می‌شد، این عضله بیشتر از زمانی که صدا از جلو بود، فعال می‌شد.

آیا این تحقیق به این معناست که می‌توانیم گوش‌هایمان را دوباره تکان دهیم؟

تقریباً هیچ‌یک از شرکت‌کنندگان در این تحقیق توانایی حرکت دادن گوش‌هایشان را نداشتند، بنابراین این نتایج هیچ ربطی به اینکه کسی بتواند گوش‌هایش را عمداً تکان دهد، نداشت. این تحقیق بیشتر نشان داد که مغز هنوز هم سعی می‌کند گوش‌ها را حرکت دهد، حتی اگر سیگنال‌های عصبی که می‌فرستد، عملا منجر به حرکت عضلات گوش نشوند.

پژوهشگران این سیستم عصبی باقی‌مانده را یک «فسیل عصبی» توصیف می‌کنند، چون به نظر می‌رسد که فقط یک بازمانده از گذشته است که دیگر کاربردی ندارد، اما هنوز هم در مواقعی که گوش دادن سخت‌تر می‌شود، فعال می‌شود.

این یافته‌ها چه اهمیتی دارند؟

این پژوهش نشان می‌دهد که سیستم عصبی انسان هنوز هم حامل بقایای توانایی‌هایی است که در گذشته برای بقا ضروری بودند. اجداد ما میلیون‌ها سال پیش برای زنده ماندن به این مهارت نیاز داشتند، اما در دنیای مدرن، دیگر نیازی نداریم که گوش‌های خود را برای تمرکز روی صداها تکان دهیم. با این حال، مغز ما هنوز این سیگنال‌ها را ارسال می‌کند، حتی اگر گوش‌هایمان نتوانند واکنش خاصی به آن‌ها نشان دهند.

البته این تحقیق روی گروه کوچکی از افراد انجام شده و نیاز به بررسی‌های گسترده‌تر در میان جمعیت‌های متنوع‌تری دارد، اما نتایج آن نشان می‌دهد که بخش‌هایی از مغز ما هنوز هم عملکردهایی را حفظ کرده‌اند که دیگر برای زندگی امروزی ضروری نیستند.

منبع: گاردین

  این نوشته‌ها را هم بخوانید ​