آلساندرو ولتا Alessandro Volta یکی از مهمترین دانشمندان تاریخ علم است که اختراع باتری ولتایی او مسیر علم و فناوری را برای همیشه تغییر داد. او در قرن هجدهم متولد شد و از همان کودکی علاقه زیادی به علوم طبیعی نشان داد. آلساندرو ولتا نهتنها موفق به کشف روشهای جدید تولید انرژی الکتریکی شد، بلکه با تحقیقاتش به درک بهتر الکتریسیته کمک کرد. با وجود اینکه بسیاری از همعصرانش به کارهایش تردید داشتند، اما او با پشتکار علمی، توانست نظریات خود را اثبات کند. آلساندرو ولتا در دوران نوجوانی با علاقهای شدید به علم، تحصیلات خود را ادامه داد و در دانشگاه به یکی از چهرههای برجسته علمی تبدیل شد. اختراعات او بعدها پایهگذار بسیاری از پیشرفتهای الکترونیکی شد. در کنار دستاوردهای علمی، او زندگی خصوصی آرامی داشت و بخش زیادی از عمرش را به تحقیق گذراند. از افتخارات او میتوان به دریافت نشانهای افتخار از ناپلئون بناپارت اشاره کرد. در ادامه، 10 دانستنی جالب درباره آلساندرو ولتا و زندگی او را مرور میکنیم.
۱- آلساندرو ولتا در خانوادهای اشرافی به دنیا آمد
آلساندرو ولتا در سال ۱۷۴۵ در شهر کومو (Como) ایتالیا متولد شد. او در یک خانواده اشرافی و ثروتمند بزرگ شد، اما برخلاف انتظارات، به جای سیاست یا تجارت، به علوم تجربی علاقهمند بود. خانواده او ابتدا از علاقهاش به علم حمایت چندانی نکردند، زیرا در آن زمان علم تجربی یک مسیر شغلی پرطرفدار نبود. بااینحال، او از کودکی علاقه شدیدی به مطالعه و آزمایش داشت و وقت زیادی را صرف تحقیق روی پدیدههای طبیعی میکرد. یکی از معلمانش استعداد او را کشف کرد و او را به ادامه تحصیل در علوم طبیعی تشویق کرد. برخلاف بیشتر همسنوسالانش که به آموزشهای کلاسیک میپرداختند، ولتا وقت خود را صرف آزمایشهای علمی میکرد. حتی در دوران نوجوانی، مقالاتی درباره الکتریسیته نوشت که توجه دانشمندان محلی را به خود جلب کرد. این علاقه و پشتکار باعث شد که او مسیر زندگی خود را به سمت کشف قوانین فیزیکی و برق هدایت کند.
۲- او برخلاف تصور اولیه، در کودکی کندذهن به نظر میرسید
در دوران کودکی، خانواده و اطرافیانش معتقد بودند که آلساندرو ولتا نسبت به دیگر کودکان همسن خود کندذهنتر است. او تا سن چهار سالگی هنوز صحبت نکرده بود و این موضوع باعث نگرانی والدینش شده بود. برخی از بستگانش تصور میکردند که او مشکل ذهنی دارد و نخواهد توانست آینده روشنی داشته باشد. بااینحال، پس از چند سال، نهتنها مشکل او برطرف شد، بلکه استعداد خارقالعادهای در علوم و ریاضیات از خود نشان داد. او علاقه شدیدی به تحقیق درباره الکتریسیته داشت و حتی در سنین نوجوانی به مطالعه آثار دانشمندانی مانند بنجامین فرانکلین پرداخت. برخلاف پیشبینیهای اولیه، ولتا در جوانی به یکی از نابغههای علمی زمان خود تبدیل شد. همین موضوع نشان میدهد که تأخیر در تکلم یا یادگیری در کودکی، الزاما به معنای کمهوشی نیست.
۳- بزرگترین اختراع او، باتری ولتایی، باعث پیشرفت علم الکتریسیته شد
مهمترین و تأثیرگذارترین اختراع آلساندرو ولتا، باتری ولتایی (Voltaic Pile) بود که در سال ۱۸۰۰ ساخته شد. این باتری اولین منبع پایدار جریان الکتریکی در تاریخ علم محسوب میشود. تا پیش از آن، دانشمندان فقط روشهای موقتی برای تولید الکتریسیته داشتند، اما ولتا توانست باتریای بسازد که انرژی الکتریکی را بهصورت پایدار تولید میکرد. این کشف، راه را برای اختراع تجهیزات برقی و آزمایشهای علمی پیشرفتهتر باز کرد. باتری ولتایی از چندین لایه روی و مس تشکیل شده بود که با محلولی اسیدی پوشانده شده بودند. این ترکیب باعث ایجاد واکنش شیمیایی و تولید جریان الکتریکی میشد. این اختراع الهامبخش بسیاری از فیزیکدانان و مهندسان بعدی شد و پایه و اساس الکترونیک مدرن را بنیان نهاد. امروزه، تمامی باتریهای قابل شارژ و غیرقابل شارژ، از اصول مشابهی پیروی میکنند که توسط ولتا کشف شد.
۴- نام «ولت» (Volt) به افتخار او انتخاب شد
یکی از بزرگترین افتخارات آلساندرو ولتا این است که واحد اندازهگیری اختلاف پتانسیل الکتریکی، با نام او ولت (Volt) نامگذاری شده است. در سال ۱۸۸۱، کنفرانس بینالمللی برق تصمیم گرفت برای قدردانی از زحمات ولتا، این واحد را به نام او نامگذاری کند. ولت معیاری است که برای سنجش توان و شدت جریان الکتریکی در مدارهای مختلف استفاده میشود. این نامگذاری، جایگاه او را در تاریخ علم تثبیت کرد و باعث شد نامش برای همیشه در کنار بزرگترین دانشمندان دنیا قرار بگیرد. امروز در هر دستگاه الکتریکی، از باطریهای کوچک ساعت تا موتورهای بزرگ صنعتی، واحد ولت بهعنوان یکی از مهمترین پارامترهای الکتریکی به کار میرود. نام او نهتنها در کتابهای فیزیک، بلکه در زندگی روزمره ما نیز جاودانه شده است.
۵- ناپلئون بناپارت به آلساندرو ولتا نشان افتخار اعطا کرد
در سال ۱۸۰۱، ناپلئون بناپارت از آلساندرو ولتا دعوت کرد تا در حضور او، آزمایشهای علمی خود را انجام دهد. ولتا اختراع خود، باتری ولتایی را به ناپلئون نشان داد و عملکرد آن را توضیح داد. این نمایش علمی چنان تأثیری روی امپراتور فرانسه گذاشت که بلافاصله به او نشان افتخار و مقام استادی دانشگاه پاریس را اعطا کرد. ناپلئون که علاقه زیادی به فناوریهای نوین داشت، معتقد بود که این اختراع میتواند آینده جنگها، صنعت و دانش بشری را تغییر دهد. او حتی شخصاً در برخی از آزمایشهای ولتا شرکت کرد و درباره نحوه عملکرد این باتری از او سؤالهایی پرسید. این حمایت سیاسی باعث شد که ولتا بتواند تحقیقات بیشتری را در زمینه الکتریسیته انجام دهد. این رویداد، یکی از معدود مواقعی در تاریخ بود که یک امپراتور بزرگ، شخصاً به تحقیقات علمی علاقه نشان داد.
۶- آلساندرو ولتا مخالف نظریه گالوانی درباره الکتریسیته حیوانی بود
در اواخر قرن هجدهم، دانشمند ایتالیایی لوییجی گالوانی (Luigi Galvani) نظریهای ارائه داد که معتقد بود الکتریسیته حیوانی باعث حرکت عضلات قورباغه میشود. او مشاهده کرد که وقتی پای یک قورباغه مرده را با دو فلز مختلف لمس میکند، عضله آن به حرکت درمیآید. ولتا ابتدا تحت تأثیر این نظریه قرار گرفت، اما بعدها دریافت که این حرکت به دلیل تماس دو فلز مختلف و ایجاد جریان الکتریکی است، نه وجود الکتریسیته در بدن حیوان. او در آزمایشهای خود نشان داد که فلزات نقش اساسی در تولید جریان دارند و این پدیده هیچ ربطی به نیروی حیاتی در بدن موجودات زنده ندارد. این کشف باعث شد که نظریه گالوانی کمکم اعتبار خود را از دست بدهد و زمینه برای درک درست الکتروشیمی فراهم شود. ولتا ثابت کرد که واکنشهای شیمیایی میان فلزات مختلف و الکترولیتها (Electrolytes) منبع واقعی تولید جریان الکتریکی هستند. این کشف، پایهگذار تولید اولین باتری شیمیایی جهان شد.
۷- آلساندرو ولتا سالها به تدریس فیزیک مشغول بود
ولتا علاوه بر یک مخترع، یک معلم برجسته نیز بود که بیش از ۴۰ سال از عمر خود را صرف آموزش علم فیزیک کرد. او در سال ۱۷۷۴ بهعنوان استاد فیزیک در دانشگاه پاویا (University of Pavia) منصوب شد و در آنجا به تدریس و تحقیق پرداخت. این دانشگاه یکی از مراکز علمی معتبر ایتالیا در آن زمان بود و ولتا توانست با تحقیقات خود، شهرتی بینالمللی به دست آورد. او علاوه بر تدریس، آزمایشهای متعددی برای دانشجویان خود انجام میداد تا آنها را با مفاهیم جدید الکتریسیته و مغناطیس آشنا کند. بسیاری از شاگردان او بعدها به دانشمندان برجستهای تبدیل شدند که تحقیقاتش را ادامه دادند. ولتا به دانشجویانش توصیه میکرد که به مشاهده دقیق طبیعت و آزمایشهای عملی توجه ویژهای داشته باشند. او معتقد بود که علم نباید صرفاً تئوری باشد، بلکه باید با شواهد تجربی همراه باشد. علاقه او به تدریس باعث شد که دانشگاه پاویا به یکی از مراکز پیشرو در علم فیزیک و الکتریسیته تبدیل شود.
۸- آلساندرو ولتا در سالهای پایانی زندگی از فعالیت علمی کنارهگیری کرد
با وجود اینکه آلساندرو ولتا در بخش زیادی از عمر خود مشغول تحقیق و تدریس بود، اما در سالهای پایانی تصمیم گرفت از فعالیتهای علمی کنارهگیری کند. او در سال ۱۸۱۹ از سمت خود در دانشگاه پاویا کنارهگیری کرد و به زادگاهش، کومو (Como) بازگشت. در این دوران، بیشتر وقت خود را در خانهای روستایی گذراند و از زندگی آرام در کنار خانوادهاش لذت برد. برخلاف بسیاری از دانشمندان که تا آخرین روزهای عمرشان به کار علمی ادامه میدهند، ولتا تصمیم گرفت که دوران بازنشستگی را در آرامش سپری کند. او علاقهای به سیاست یا مدیریت علمی نداشت و ترجیح داد زندگی سادهای داشته باشد. بااینحال، ارتباط خود را با جامعه علمی حفظ کرد و گاهی در جلسات علمی شرکت میکرد. خانه ولتا در کومو امروزه به یک موزه علمی تبدیل شده که آثار و دستاوردهای او در آن به نمایش گذاشته شده است.
۹- یکی از افتخارات بزرگ ایتالیا، نامگذاری موزه ولتا در شهر کومو است
برای بزرگداشت دستاوردهای علمی ولتا، ایتالیا یک موزه علمی ویژه در زادگاهش، کومو، تأسیس کرد. این موزه با نام Tempio Voltiano در سال ۱۹۲۸ افتتاح شد و مجموعهای از وسایل، دستنوشتهها و آزمایشهای ولتا را در خود جای داده است. معماری این موزه بهگونهای طراحی شده که شباهت زیادی به معبدهای یونانی دارد و به احترام جایگاه علمی ولتا ساخته شده است. بازدیدکنندگان میتوانند در این موزه، نمونههایی از باتری ولتایی و سایر اختراعات او را از نزدیک ببینند. این مکان به یکی از مهمترین جاذبههای علمی و تاریخی ایتالیا تبدیل شده و هر ساله هزاران نفر از آن بازدید میکنند. علاوه بر این، مجسمهای از آلساندرو ولتا در میدان اصلی شهر کومو نصب شده که یادبودی برای یکی از بزرگترین دانشمندان تاریخ علم است.
۱۰- سال ۲۰۰۵، یک عنصر شیمیایی به افتخار او «ولتیوم» نامگذاری شد
در سال ۲۰۰۵، گروهی از دانشمندان تصمیم گرفتند یکی از عناصر شیمیایی جدید را به افتخار آلساندرو ولتا، ولتیوم (Voltium) بنامند. این نامگذاری نشاندهنده تأثیر عظیم ولتا در علم الکتریسیته و شیمی بود. بااینحال، این نام در نهایت بهطور رسمی ثبت نشد، اما همچنان در برخی منابع علمی از آن بهعنوان یک نام غیررسمی یاد میشود. این موضوع نشان میدهد که حتی قرنها پس از مرگ او، ولتا همچنان یکی از بزرگترین تأثیرگذاران در علم مدرن محسوب میشود. علاوه بر این، در برخی آزمایشگاههای دانشگاهی، نام ولتیوم برای اشاره به ترکیبات خاص الکتروشیمیایی مورد استفاده قرار میگیرد. این یکی از راههای زنده نگهداشتن میراث علمی او در دنیای امروز است.
این نوشتهها را هم بخوانید
source