ترانه «آیا صدای مردم را می‌شنوی، که سرود آزادی را می‌خوانند؟» “Do You Hear the People Sing” یکی از معروف‌ترین قطعات نمایش و فیلم موزیکال بینوایان (Les Misérables) است که به سرودی برای مقاومت و آزادی‌خواهی تبدیل شده . این ترانه که در دل داستان انقلابی بینوایان قرار دارد، بارها در رویدادهای سیاسی و اجتماعی استفاده شده و به نوعی هویت مستقل پیدا کرده است.

موسیقی و شعر آن حس مبارزه و آرمان‌خواهی را به زیبایی به تصویر می‌کشد و به همین دلیل در جنبش‌های اعتراضی مختلف در سراسر جهان طنین‌انداز شده است. “Do You Hear the People Sing” در بسیاری از کشورهای جهان، به ویژه در لحظات حساس تاریخی، به عنوان سرود اعتراضات پخش شده . همچنین، اجرای این ترانه در زبان‌های مختلف، نشان‌دهنده گستردگی نفوذ آن در فرهنگ‌های گوناگون است. بسیاری از مردم حتی بدون دیدن موزیکال بینوایان، این ترانه را می‌شناسند و با پیام آن ارتباط برقرار می‌کنند. ترکیب موسیقی حماسی و متن الهام‌بخش این قطعه، آن را از یک ترانه تئاتری به اثری ماندگار در تاریخ موسیقی جهان تبدیل کرده است.

اما این ترانه فقط یک اثر هنری نیست، بلکه نمادی از مقاومت و آزادی‌خواهی است که همچنان در دوران مدرن مورد استفاده قرار می‌گیرد. از هنک‌کنگ گرفته تا فرانسه و ایالات متحده، این ترانه بارها و بارها در تظاهرات و جنبش‌های اجتماعی شنیده شده است. در ادامه، 10نکته جالب درباره “Do You Hear the People Sing” که شاید کمتر شنیده باشید را با هم می‌خوانیم:

۱- این ترانه برای اولین بار در سال ۱۹۸۰ در پاریس اجرا شد

نمایش موزیکال بینوایان در ابتدا به زبان فرانسوی و با عنوان Les Misérables در سال ۱۹۸۰ در پاریس اجرا شد و این ترانه یکی از بخش‌های کلیدی آن بود. آهنگساز کلود-میشل شنبرگ (Claude-Michel Schönberg) و ترانه‌سرای فرانسوی آلن بوبلیل (Alain Boublil) این قطعه را با الهام از فضای انقلابی داستان و احساسات عمیق شخصیت‌ها خلق کردند. با این حال، نسخه اولیه موزیکال تنها برای چند ماه در پاریس اجرا شد و در مقایسه با نسخه انگلیسی بعدی، چندان موفق نبود. در سال ۱۹۸۵، موزیکال با تنظیم جدید و ترجمه انگلیسی هربرت کرتزمیر (Herbert Kretzmer) در لندن اجرا شد و از همان ابتدا، ترانه “Do You Hear the People Sing” به یکی از محبوب‌ترین بخش‌های نمایش تبدیل شد. پس از اجرای موفق در لندن، این موزیکال به برادوی نیویورک راه یافت و به یکی از طولانی‌ترین اجراهای تاریخ تئاتر موزیکال تبدیل شد. از آن زمان، این ترانه در اجراهای مختلف به زبان‌های گوناگون بازخوانی شده و در بسیاری از نقاط جهان به سرود اعتراضات تبدیل شده است.

۲- این ترانه در سراسر جهان به عنوان سرود اعتراضات استفاده شده است

“Do You Hear the People Sing” فراتر از یک قطعه موسیقی در یک نمایش موزیکال است و در چندین جنبش اعتراضی در سراسر جهان به نمادی برای اعتراضات مدنی تبدیل شده است. برای مثال، در تظاهرات هنگ‌کنگ در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۹، معترضان بارها این ترانه را خواندند و ویدئوهای اجرای آن در خیابان‌های هنگ‌کنگ به‌سرعت در فضای مجازی منتشر شد. همچنین در اعتراضات سال ۲۰۱۱ در مصر، معترضان در میدان تحریر بخش‌هایی از این ترانه را اجرا کردند. در سال ۲۰۱۸، در راهپیمایی‌های فرانسه، این آهنگ در میان معترضان شنیده شد که نشان‌دهنده ارتباط عمیق آن با روح مبارزه و عدالت‌خواهی است. علاوه بر این، در تظاهرات ایالات متحده پس از انتخابات ۲۰۱۶ و همچنین در تجمعات اعتراضی علیه سیاست‌های دولت‌ها در کشورهای مختلف، این ترانه بارها اجرا شده است. این گستردگی نشان می‌دهد که موسیقی می‌تواند ابزاری قدرتمند برای بیان اعتراضات باشد و یک قطعه موزیکال ساده می‌تواند الهام‌بخش جنبش‌های سیاسی و اجتماعی باشد.

۳- برخی معتقدند که این ترانه از سرودهای انقلاب فرانسه الهام گرفته است

هرچند داستان بینوایان در جریان قیام ۱۸۳۲ فرانسه رخ می‌دهد، اما برخی منتقدان معتقدند که “Do You Hear the People Sing” از سرودهای مشهور انقلاب فرانسه در سال ۱۷۸۹ الهام گرفته است. به‌ویژه، شباهت‌هایی میان این ترانه و “La Marseillaise”، سرود ملی فرانسه، دیده می‌شود. هر دو قطعه، حالتی حماسی، ریتمی قوی و متنی الهام‌بخش دارند که مردم را به مبارزه و مقاومت دعوت می‌کند. از نظر موسیقایی، استفاده از مارش و ساختار همخوانی در هر دو ترانه، حس اتحاد و انسجام جمعی را تقویت می‌کند. علاوه بر این، برخی از اشعار ترانه شباهت‌هایی به شعارهای انقلابی آن دوره دارند که نشان‌دهنده تأثیر سنت‌های انقلابی فرانسه بر این اثر است. همین ارتباط تاریخی، این ترانه را به یک اثر ماندگار تبدیل کرده که نه‌تنها در دنیای تئاتر، بلکه در تاریخ سیاسی و اجتماعی هم جایگاه ویژه‌ای دارد.

۴- نسخه‌های مختلفی از این ترانه به زبان‌های گوناگون اجرا شده‌اند

یکی از دلایل شهرت “Do You Hear the People Sing” ترجمه و اجرای آن به زبان‌های مختلف است. علاوه بر نسخه‌های فرانسوی و انگلیسی، این ترانه به زبان‌های چینی، اسپانیایی، آلمانی، روسی و حتی ژاپنی اجرا شده است. در بسیاری از کشورها، ترجمه این ترانه متناسب با شرایط اجتماعی و سیاسی آن کشور تنظیم شده است. برای مثال، در هنگ‌کنگ، نسخه‌ای محلی از این ترانه با اشعاری خاص در حمایت از دموکراسی اجرا شد. همچنین، برخی گروه‌های موسیقی، تنظیم‌های جدیدی از این ترانه را ارائه کرده‌اند که آن را به یک اثر جهانی و فرازمانی تبدیل کرده است. در نسخه‌های کره‌ای و چینی، تغییراتی در متن اصلی داده شده تا مفهوم آن بهتر با فرهنگ محلی هماهنگ باشد. این تطبیق‌پذیری و قابلیت اجرا در زبان‌های مختلف، باعث شده که این ترانه در سراسر جهان محبوب شود و به یکی از نمادهای مقاومت و عدالت‌خواهی تبدیل گردد.

۵- این ترانه در مراسم رسمی و بزرگداشت‌ها نیز اجرا شده است

“Do You Hear the People Sing” نه‌تنها در اعتراضات، بلکه در مراسم‌های رسمی و بزرگداشت‌ها نیز اجرا شده است. برای مثال، در چندین کنسرت خیریه برای حمایت از حقوق بشر، این ترانه به عنوان یکی از قطعات اصلی برنامه اجرا شده است. در سال ۲۰۰۴، در مراسم بزرگداشت ویکتور هوگو (Victor Hugo)، نویسنده بینوایان، این ترانه در پاریس به صورت رسمی اجرا شد. در برخی از رویدادهای جهانی مانند المپیک و جشن‌های ملی، نسخه‌هایی از این ترانه به‌عنوان نمادی از آزادی و همبستگی پخش شده است. همچنین، در بسیاری از مدارس و گروه‌های کر در سراسر جهان، این ترانه به‌عنوان یک قطعه تمرینی برای اجراهای گروهی استفاده می‌شود. این نشان می‌دهد که “Do You Hear the People Sing” فراتر از یک ترانه تئاتری، به یک اثر جاودانه در تاریخ موسیقی و فرهنگ جهانی تبدیل شده است.

۶- بسیاری از خوانندگان مشهور نسخه‌های اختصاصی خود از این ترانه را اجرا کرده‌اند

علاوه بر اجراهای رسمی در نمایش موزیکال بینوایان، چندین خواننده و گروه موسیقی نسخه‌های اختصاصی خود از “Do You Hear the People Sing” را منتشر کرده‌اند. یکی از شناخته‌شده‌ترین اجراها مربوط به آلفی بو (Alfie Boe)، خواننده اپرا و تئاتر موزیکال است که اجرای او در کنسرت بیست‌وپنجمین سالگرد بینوایان بسیار مورد تحسین قرار گرفت. همچنین جاش گروبن (Josh Groban)، خواننده مشهور آمریکایی، نسخه‌ای از این ترانه را با تنظیم متفاوت اجرا کرده که به یکی از محبوب‌ترین بازخوانی‌ها تبدیل شده است. برخی گروه‌های کر و ارکستر سمفونیک نیز اجراهای ویژه‌ای از این ترانه ارائه کرده‌اند که با استقبال گسترده مواجه شده است. در سال ۲۰۱۲، گروه Il Divo نسخه‌ای خاص از این ترانه را به سبک کلاسیک منتشر کرد که در اروپا و آمریکای لاتین محبوب شد. این ترانه همچنین بارها در برنامه‌های زنده تلویزیونی و رویدادهای بین‌المللی توسط خوانندگان مختلف اجرا شده است. برخی از این اجراها دارای تنظیم‌هایی متفاوت و گاهی حتی با تغییراتی در متن اصلی بوده‌اند. همین موضوع نشان می‌دهد که “Do You Hear the People Sing” فقط به دنیای تئاتر محدود نیست و در موسیقی پاپ، کلاسیک و حتی اپرا نیز جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است. بازخوانی‌های متعدد و تنوع در اجراهای این ترانه، باعث شده که همچنان در فرهنگ موسیقی جهان حضوری پررنگ داشته باشد.

۷- در برخی کشورها پخش این ترانه ممنوع یا محدود شده است

به دلیل ماهیت سیاسی و پیام‌های آزادی‌خواهانه “Do You Hear the People Sing”، در برخی کشورها پخش یا اجرای این ترانه با محدودیت‌هایی مواجه شده است. برای مثال، در چین، این ترانه به دلیل استفاده گسترده معترضان در هنگ‌کنگ، از برخی پلتفرم‌های موسیقی حذف شد و در رسانه‌های دولتی به‌ندرت پخش می‌شود. در برخی دیگر از کشورها نیز اجرای این ترانه در تجمعات اعتراضی باعث واکنش‌های امنیتی شده است. در روسیه، برخی گروه‌های اپوزیسیون از این ترانه در راهپیمایی‌های خود استفاده کردند که منجر به جلوگیری از اجرای آن در برخی کنسرت‌ها شد. در تایلند، معترضان طرفدار دموکراسی از این ترانه در تظاهرات خود استفاده کردند، که موجب شد برخی از پخش‌های رادیویی و تلویزیونی آن محدود شود. حتی در برخی مدارس و دانشگاه‌های کشورهای خاص، اجرای این ترانه در مراسم رسمی با محدودیت مواجه شده است. این ممنوعیت‌ها نشان می‌دهد که موسیقی، حتی یک ترانه از یک نمایش موزیکال، می‌تواند تأثیری عمیق در جامعه داشته باشد. “Do You Hear the People Sing” نمونه‌ای از قدرت موسیقی در بیان اعتراضات اجتماعی و سیاسی است. هر جا که مردم برای حقوق خود مبارزه کرده‌اند، این ترانه به نمادی برای امید و مقاومت تبدیل شده است.

۸- در برخی نسخه‌های بین‌المللی موزیکال، متن ترانه تغییر کرده است

هرچند نسخه اصلی “Do You Hear the People Sing” با پیام اعتراض و آزادی‌خواهی نوشته شده است، اما در برخی کشورها، متن این ترانه برای اجرا در تئاترهای موزیکال تغییر کرده است. برای مثال، در اجرای ژاپنی این موزیکال، برخی بخش‌های متن که مستقیماً به انقلاب اشاره دارند، تغییر کرده‌اند تا با حساسیت‌های فرهنگی و سیاسی آن کشور همخوانی داشته باشند. در نسخه چینی این ترانه، برای جلوگیری از سانسور، بعضی از کلمات مربوط به مبارزه و اعتراض با عبارات ملایم‌تر جایگزین شده‌اند. در برخی کشورها، به دلیل محدودیت‌های موجود در قوانین سانسور، لازم بوده که اشاره‌های سیاسی متن کم‌رنگ‌تر شوند. حتی در نسخه‌هایی از آلمان و اتریش، تغییرات جزئی در اشعار داده شده تا پیام این ترانه به جای انقلاب مسلحانه، بیشتر بر اتحاد و همبستگی تأکید کند. این تغییرات نشان می‌دهد که تأثیر این ترانه چنان گسترده بوده که در برخی مناطق حتی اجرای آن نیاز به اصلاح داشته است. البته، نسخه انگلیسی و اصلی فرانسوی همچنان به صورت اولیه در بیشتر نقاط جهان اجرا می‌شود. هرچند تغییرات جزئی در برخی زبان‌ها ایجاد شده است، اما پیام اصلی آن یعنی دعوت به مبارزه برای آزادی همچنان در سراسر جهان حفظ شده است.

۹- این ترانه در فیلم‌های غیر مرتبط با موزیکال بینوایان نیز استفاده شده است

علاوه بر اجراهای متعدد در تئاتر موزیکال بینوایان، ترانه “Do You Hear the People Sing” در چندین فیلم و سریال دیگر نیز استفاده شده است. برای مثال، در فیلم The Butler محصول ۲۰۱۳، این ترانه به عنوان نمادی از مبارزات حقوق مدنی در آمریکا پخش شد. همچنین در مستندهای مرتبط با انقلاب‌های جهان، مانند مستندهای مربوط به بهار عربی و جنبش‌های دانشجویی، این ترانه بارها شنیده شده است. در برخی سریال‌های تلویزیونی، شخصیت‌های معترض از این ترانه برای بیان احساسات خود استفاده کرده‌اند. در سریال South Park، یکی از قسمت‌ها با طنز به استفاده از این ترانه در اعتراضات سیاسی اشاره دارد. حتی در مسابقات استعداد‌یابی مانند The Voice و Britain’s Got Talent، این ترانه بارها توسط شرکت‌کنندگان اجرا شده و با استقبال زیادی مواجه شده است. این استفاده گسترده از یک ترانه موزیکال در آثار سینمایی، تلویزیونی و مستند، نشان می‌دهد که چطور موسیقی می‌تواند فراتر از یک نمایشنامه رفته و در فرهنگ عمومی نقش پررنگی داشته باشد.

۱۰- این ترانه در تئاترهای موزیکال خیابانی و گروه‌های دانشجویی نیز محبوب است

علاوه بر اجراهای رسمی در سالن‌های بزرگ، “Do You Hear the People Sing” یکی از محبوب‌ترین قطعاتی است که در تئاترهای خیابانی و گروه‌های دانشجویی اجرا می‌شود. این ترانه به دلیل داشتن بخش‌های همخوانی و قابلیت اجرای گروهی، برای اجراهای عمومی بسیار مناسب است. بسیاری از گروه‌های کر دانشگاهی در سراسر جهان، این ترانه را در برنامه‌های خود دارند. همچنین در خیابان‌های شهرهای بزرگی مانند لندن، نیویورک و پاریس، گروه‌های موزیکال خیابانی این ترانه را برای جمعیت اجرا می‌کنند. در برخی دانشگاه‌ها، دانشجویان موسیقی و تئاتر آن را به عنوان بخشی از تمرین‌های گروهی اجرا می‌کنند. در مناسبت‌های خیریه و گردهمایی‌های اجتماعی، این ترانه اغلب به عنوان نمادی از همبستگی اجرا می‌شود. حتی در برخی مدارس موسیقی، آموزش این ترانه برای آموزش خواندن همخوانی کر استفاده می‌شود. محبوبیت این ترانه در میان گروه‌های غیرحرفه‌ای، نشان‌دهنده سادگی اجرای آن و قدرت احساسی‌ای است که در دل خود دارد.

  این نوشته‌ها را هم بخوانید ​