انواع ماساژ درمانی از دیرباز تا کنون در تمامی کشورها با فرهنگ‌های متفاوت وجود داشته و امروزه هم بسیار محبوبیت دارد. تجربه ماساژ به افزایش آرامش در جسم و روح انسان کمک می‌کند. البته که ماساژ صرفا برای آرامش و لذت‌بخشی نیست و جنبه درمانی نیز دارد. بنابراین ماساژ انواع مختلف زیادی دارد که هر کدام برای رفع درد و آرامش‌بخشی در قسمت‌های خاصی از بدن، مورد استفاده قرار می‌گیرد. از انواع ماساژها می‌توان به ماساژ تایلندی، سوئدی، ورزشی، سنگ‌داغ و شیاتسو اشاره داشت. در ادامه شما با رایج‌ترین انواع ماساژ و تکنیک‌های آن آشنا خواهید شد.

انواع ماساژ چیست؟

همانطور که اشاره شد، ماساژ در هر جایی از دنیا به شکل خاصی انجام می‌شود و یکسان نیست. در آموزش ماساژ، درمانگر افراد را با فشار‌های ملایم و قوی به عضلات و مفاصل مختلف آشنا می‌کند. این فشارها سبب کاهش درد و تنش در بدن می‌شود. انتخاب نوع ماساژ به ناحیه مورد نظر شما، ترجیح شخصی و نوع آرامشی که به دنبال آن هستید، بستگی دارد. تحقیقات نشان داده که بیش از 30 مورد از انواع سبک ماساژ در دنیا وجود دارد که سیمای سلامت شما را با چند تا از رایج‌ترین آن‌ها آشنا می‌‌کند.

1- ماساژ سوئدی

یکی از بهترین انواع ماساژ، نوع سوئدی است که در آن با فشارهای ملایم، کل بدن درگیر می شود. این مدل به عنوان اولین ماساژ درمانی، گزینه مناسبی است و به رها شدن گره‌های عضلانی بدن کمک می‌کند. بنابراین برای افرادی که به دنبال یک ماساژ ملایم و فواید ماساژ کتف و گردن برای رفع خستگی و استراحت هستند، مناسب است. در این روش درمانگر از انواع تکنیک‌های ماساژ ی مانند ورز دادن و ضربات طولانی و روان در جهت قلب استفاده می‌کند.

2- ماساژ ورزشی

اگر ورزشکار هستید و به صورت مکرر در معرض آسیب‌های عضلانی هستید، این ماساژ گزینه خوبی برای پیشگیری است. این ماساژ برای تنگی کانال مچ دست و پا و آسیب‌های مفصلی نیز مفید عمل می‌کند. انواع ماساژ ورزشی را می‌توان برای کل بدن و یا در قسمت‌های خاصی از بدن که به توجه و مراقبت بیشتری نیاز دارند، انجام داد. فواید استفاده از ماساژ ورزشی شامل موارد زیر است.

• افزایش انعطاف‌پذیری بدن
• بهبود عملکرد ورزشی
• تسکین درد
• کاهش استرس و اضطراب
• آزاد کردن تنش عضلانی

3- ماساژ سنگ داغ

این ماساژ را می‌توان از انواع ماساژ سوئدی دانست چرا که مشابه آن است و فقط درمانگر در آن به جای دست از سنگ‌های آتشفشانی صاف و گرم شده استفاده می‌کند. این سنگ‌ها در ناحیه‌هایی مانند ستون فقرات، شکم، سینه، صورت، دست‌ها و پاها قرار می‌گیرند و درمانگر با استفاده از یکی از سنگ‌ها قسمت‌های مختلف بدن شما را با تکنیک‌های سوئدی، ماساژ می‌دهد. گاهی نیز ممکن است در طول ماساژ از سنگ‌های سرد استفاده شود. ماساژ سنگ داغ به کاهش تنش‌های عضلانی، بهبود جریان خون و تسکین درد کمک زیادی خواهد کرد. علاوه بر موارد گفته شده این ماساژ باعث افزایش آرامش در بدن فرد شده و تا حدود زیادی از بین برنده استرس و اضطراب خواهد بود.

4- ماساژ آروماتراپی

در ماساژ آروماتراپی از انواع روغن‌های طبیعی استفاده می‌شود. همچنین این مدل یکی از انواع ماساژ در طب سنتی نیز محسوب می‌شود. اگر از آن دسته افرادی هستید که از بوی خوش و عطر لذت می‌برید، این مدل ماساژ گزینه خوبی برای شما است. در این روش درمانگر به پیشنهاد خود فرد از روغن‌های طبیعی مانند بابونه رومی، درخت چای، لیمو، اسطوخودوس، زنجبیل، چوب سدر و ترنج استفاده می‌کند. این روغن‌ها علاوه بر بوی خوش و دلپذیر، دارای ترکیبات متفاوتی هستند که اثرات مفیدی را روی بدن به جا می‌گذارند. این نوع ماساژ به موارد زیر کمک می‌کند.

• افزایش تقویت روحیه
• کاهش شدید استرس و اضطراب
• کاهش علائم افسردگی
• از بین برنده تنش‌های عضلانی
• تسکین درد و خستگی

5- ماساژ بافت عمیق

بافت عمیق جزو انواع ماساژ دستی است که در آن فشار‌های بیشتر و عمیق‌تری به نسبت سایر مدل‌های ماساژ وارد می‌شود. در طول ماساژ، درمانگر با فشارهای بیشتر انگشتان خود بر روی بدن و ناحیه مورد نظر سبب کاهش تنش در عمیق‌ترین لایه‌های ماهیچه‌ای می‌شود. البته که در یک ماساژ بافت عمیق اصولی نباید هیچ‌گونه دردی احساس کنید. این مدل شامل انواع ماساژ بینی پس از عمل نیز محسوب می‌شود که به کاهش تورم در بینی کمک می‌کند. این نوع ماساژ برای افرادی که دردهای مداوم، جراحت یا عدم تعادل دارند مناسب است. به علاوه ماساژ بافت عمیق دردهای مزمن عضلانی و تنگی کانال را بهبود می‌بخشد.

6- ماساژ رفلکسولوژی

رفلکسولوژی نیر یکی دیگر از انواع ماساژ بدن است که نام دیگر آن به “منطقه درمانی” مشهور است. در این روش، فشار بیشتری به دست‌ها، پاها و گوش‌ها وارد می‌شود. درمانگر در رفلکسولوژی معتقد است که ماساژ این بخش‌ها می‌تواند به بهبود بسیاری از دردها و ناراحتی‌ها کمک کند. این مدل از انواع ماساژ برای کسانی که به دنبال بازیابی سطح انرژی طبیعی خود هستند مناسب است. همچنین رفلکسولوژی اضطراب را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد و به همین دلیل گزینه خوبی برای افرادی است که تحت عمل‌های قلبی عروقی قرار گرفته‌اند. علاوه‌براین ماساژ “Reflexology” فواید زیادی برای بدن دارد که این فواید در ادامه بیان شده است.

• آرامش
• کاهش درد
• کاهش خستگی
• بهبود خواب
• کاهش استرس و اضطراب
• بهبود خلق و‌خو

7- ماساژ شیاتسو

این مدل یکی از قدیمی‌ترین انواع ماساژ ریلکسی است که مربوط به کشور ژاپن است. معنای لغوی شیاتسو اصطلاحا “فشار انگشت” است اما در این ماساژ علاوه بر انگشت از آرنج، پا و در صورت لزوم از زانو نیز کمک گرفته می‌شود. ماساژ شیاتسو باعث از بین رفتن هرگونه انسداد یا عدم تعادل در جریان انرژی می‌شود. در نتیجه انرژی بازمی‌گردد و فوایدی مانند شل کردن عضلات و بهبود گردش خون را به همراه دارد. به علاوه این نوع از ماساژ باعث کاهش یبوست، کاهش استرس و تنش و در بسیاری از موارد بهبود خواب می‌شود.

8- ماساژ تایلندی

ماساژ تایلندی با دیگر انواع مدل ماساژ تفاوت دارد و برای افرادی که می‌خواهند ماساژ فعال‌تری داشته باشند، مناسب است. انواع ماساژ تایلندی در سبک‌ها و تکنیک‌های متفاوتی وجود دارد که همگی در از بین بردن استرس و درد، بهترین هستند. این مدل با استفاده از یک سری حرکات کششی مشابه با یوگا، تمام بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. از فواید ماساژ تایلندی انعطاف‌پذیری بدن و افزایش گردش خون است که به بالا بردن سطح انرژی در بدن فرد کمک می‌کند.

9- ماساژ بارداری

این مدل از انواع ماساژهای درمانی، همانطور که از نام آن پیدا است؛ مربوط به دوران بارداری زنان است. این ماساژ یک روش مطمئن برای زنان در دوران بارداری به شمار می‌رود و به کاهش دردهای بدن، کاهش استرس و تنش‌های عضلانی کمک شایانی می‌کند. در ماساژ بارداری فشارهای ملایم به نواحی کمر، باسن و پاها وارد می‌شود. با این حال پزشک انجام ماساژ بارداری را در سه ماهه اول این دوران به علت خطر سقط جنین، ممنوع کرده است. در ماه‌های بعدی بارداری می‌توانید از مزایا این ماساژ بهره برده و یک تجربه فوق العاده و آرامش بخش داشته باشید.

10- ماساژ ریکی

ریشه ماساژ ریکی به دهه 1800 ژاپن بازمی‌گردد. در ریکی درمانگر به آرامی دست‌های خود را در بالا و روی بدن فرد قرار می‌دهد و گرما و انرژی را این‌گونه انتقال می‌دهد. این مدل از ماساژ حس سوزن سوزن شدن خفیفی را برای فرد ایجاد می‌کند که در نهایت سبب تندرستی و احساس آرامش می‌شود. در واقع این یک ماساژ ملایم و غیرتهاجمی است که فرد در روز بعد اصلا احساس درد نمی‌کند.

11- ماساژ تخلیه لنفاوی

در این نوع ماساژ، درمانگر با انواع تکنیک‌های ماساژ، مایع لنفاوی را تشویق می‌کند تا در بدن گردش کنند. سیستم لنفاوی در بدن سبب حذف سموم می‌شود و گردش خون را بهبود می‌بخشد. ماساژ تخلیه لنفاوی در بهبود کیفیت زندگی بیماران فیبرومیالژیا تاثیر بسزایی دارد. این مدل از ماساژ با فشارهای ملایم درمانگر صورت گرفته و فواید زیر را برای افراد در برمی‌گیرد.

• کاهش اختلالات پوستی
• رفع خستگی
• بهبود علائم بی‌خوابی
• کاهش استرس و اضطراب
• از بین برنده مشکلات گوارشی
• از بین برنده میگرن

12- ساکرال تراپی یا درمان کرانیوساکرال

کرانیوساکرال یکی از انواع ماساژ سر است که در آن تمرکز اصلی درمانگر، دستکاری ملایم استخوان‌های جمجمه و علاوه بر آن، ستون فقرات و لگن است. ماساژ ملایم در این نواحی به جریان مایع مغزی نخاعی در سیستم عصبی مرکزی کمک می‌کند. ساکرال تراپی در دسته انواع ماساژ سر درد نیز قرار می‌گیرد و دردهای اذیت کننده در سر، پشت و گردن را کاهش می‌دهد. افراد در مواجهه با مشکلات زیر می‌توانند از درمان کرانیوساکرال استفاده کنند.

1. وجود میگرن و سردردهای شدید
2. یبوست
3. سندروم روده تحریک‌پذیر
4. اختلال در چرخه خواب و بی‌خوابی
5. اسکولیوز
6. عفونت‌های سینوسی
7. گردن درد
8. افراد دارای بیماری فیبرومیالژیا
9. عفونت مکرر گوش یا قولنج در نوزادان
10. اختلالات مفصل گیجگاه

13- ماساژ میوفاشیال

این مدل یکی از معروف‌ترین انواع ماساژ بدن در جهان است که شبکه‌ای از بافت‌ها را در نظر می‌گیرد. همچنین این نوع درمان را می‌توان یکی از انواع ماساژ ساق پا دانست. در ماساژ میوفاشیال، درمانگر هر ناحیه از بدن را که احساس تنش می‌کند با فشارهای ملایم ماساژ داده و کشش می‌دهد. افراد با شرایط و مشکلات زیر می‌توانند از این ماساژ بهره ببرند.

1. سندروم درد میوفاشیال
2. افراد با سردردهای شدید
3. نارسایی وریدی
4. افراد با ضعف‌های عضلانی
5. افراد با دردها و آسیب‌عای مفصلی

14- ماساژ نقاط ماشه‌ ای

در این مدل از انواع ماساژ، درمانگر یک نقطه سفت در پشت یا گردن را در نظر گرفته و فشار متمرکز و مستقیمی را بر این نقاط وارد می‌کنند. ماساژ نقطه ماشه‌ای مربوط به اسپاسم‌های عضلانی کوچک و یا نقاط سفت در بافت بدن است. با استفاده از این ماساژ جریان خون در این نواحی بیشتر شده و درد و گرفتگی کاهش پیدا می‌کند. این روش برای افرادی با دردهای مزمن، دردهای شدید گردن و درد در ناحیه پشت مناسب است

درمان بیماری ها با استفاده از ماساژ

طبق آمار ماساژ درمانی فواید متعددی برای نواحی مختلف بدن دارند و هر کدام به نوعی دردی را تسکین می‌دهند. تحقیقات نشان داده که بزرگ‌ترین فایده استفاده از ماساژ و تکنیک‌های آن، کاهش استرس و اضطراب است. احساس آرامشی که در طول ماساژ به افراد منتقل می‌شود، به کاهش استرس و رفع اضطراب کمک شایانی می‌کند. علاوه بر این استفاده از انواع ماساژ ها فواید زیر را در بر خواهد داشت.

1. بهبود کیفیت خواب: با کاهش کورتیزول، سطح سروتونین و دوپامین افزایش یافته و در نتیجه سبب بهبود کیفیت خواب می‌شود. استفاده از ماساژ می‌تواند برای افرادی که علائم بی‌خوابی دارند و خواب با کیفیتی را تجربه نمی‌کنند، مفید واقع شود.
2. تسکین درد و تنش‌های عضلانی: ماساژ تاثیر زیادی در خصوص کاهش کمردرد، گردن‌درد، سردرد و حتی زانو درد می‌گذارد. اگر ار درد عضلانی رنج می‌برید، ماساژ را امتحان کنید.
3. بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن: در واقع مطالعات نشان داده که ماساژ مداوم و مرتب، سطح گلبول‌های سفید خون را افزایش داده و سیستم ایمنی بدن نیز بهبود می‌یابد. بنابراین ماساژ در سلامت بدن شما و مبتلا نشدن به بیماری موثر است.
4. تسکین درد سرطان: افرادی که سرطان دارند و تحت درمان‌های شیمیایی هستند، معمولا عارضه‌های روحی و جسمی بسیار زیادی را متحمل می‌شوند. ماساژ به کاهش درد سرطان، افزایش آرامش بیماران و بهبود کیفیت زندگی آن‌ها کمک بسزایی می‌کند.

جایگزین برای ماساژ دستی

با اینکه که مراجعه به کلینیک‌های ماساژ درمانی و استفاده از روش‌ها و تکنیک‌های ماساژ دستی گزینه بهتری است اما شما می‌توانید با خرید انواع ماساژور دستی و صندلی ماساژور، هر زمانی در خانه خود از یک ماساژ حرفه‌ای لذت ببرید. این محصولات بیشتر برای انواع ماساژ صورت و انواع ماساژ بینی، مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته در کلینیک‌های ماساژ نیز علاوه بر انواع ماساژ صورت با دست، درمانگر از انواع ماساژور نیز استفاده می‌کند. دستگاه‌های ماساژ شانه و گردن و صندلی‌های ماساژ نیز در حال حاضر طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند که جایگزینی برای ماساژهای دستی هستند.

ما در این مقاله سعی کردیم تا شما را با انواع ماساژ و فواید آن آشنا کنیم. همچنین دانستید در مواقع بروز مشکلات مختلف، بهتر است از چه نوع ماساژی استفاده کنید. سیمای سلامت یک مرجع کامل از مقالات و مطالب پزشکی برای شما است. بنابراین در صورت وجود هرگونه سوال در خصوص سلامت، تغذیه، زیبایی، بهداشت و سبک زندگی، می‌توانید به پایگاه سلامت ایرانیان یعنی سیمای سلامت مراجعه کنید.