مرتضی کاخی، شاعر، پژوهشگر ادبی و دیپلمات پیشین، متولد آبان ۱۳۱۷ در تربت حیدریه بود. او در خردادماه ۱۴۰۴، در سن ۸۶ سالگی درگذشت.

بیوگرافی مرتضی کاخی

دکتر مرتضی کاخی در آبان ماه سال ۱۳۱۷ در منطقه ی باغ سلطانیه واقع در شهر تربت حیدریه به دنیا آمد. او از چهره های برجسته در حوزه شعر، پژوهش ادبی و دیپلماسی بود. کاخی تحصیلات عالی خود را در حوزه ادبیات و علوم انسانی به پایان رساند و سال ها در کسوت دیپلمات نیز به کشور خدمت کرد.

درگذشت و بیماری

در سال های پایانی عمر، مرتضی کاخی به بیماری آلزایمر مبتلا بود که به تدریج پیشرفت کرد و موجب کاهش فعالیت های حرفه ای او شد. بنا به گفته ی هرمز همایون پور، مترجم و سردبیر فصلنامه ی «نقد و بررسی کتاب تهران»، این شاعر و پژوهشگر در خردادماه ۱۴۰۴ در سن ۸۶ سالگی از دنیا رفت. خبر درگذشت او چندی پس از وقوع منتشر شد و جامعه ادبی را در اندوه فرو برد.

آثار و فعالیت های ادبی

مرتضی کاخی در طول زندگی اش نقش مهمی در معرفی و تحلیل شعر معاصر ایران ایفا کرد. از مهم ترین آثار او می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• روشن تر از خاموشی: گزیده ای از شعر امروز ایران (۱۳۰۰ تا ۱۳۵۷)
• آنتولوژی شعر معاصر ایران
• باغ بی برگی: یادنامه ی مهدی اخوان ثالث
• قدر مجموعه گل: گزیده ای از غزل فارسی از آغاز تا امروز با شرح و توضیح
• گفت وگوی شاعران: شامل گفت وگوهایی با مهدی اخوان ثالث، احمد شاملو، فروغ فرخزاد، سهراب سپهری و م. آزاد
• صدای حیرت بیدار: گفت وگوهای مهدی اخوان ثالث

کتاب های او اغلب به بازخوانی و تحلیل جریان های مهم شعر فارسی در قرن بیستم می پردازند و سهم ارزشمندی در شناخت شاعران برجسته معاصر ایفا کرده اند.

مرتضی کاخی را باید یکی از پژوهشگران دغدغه مند شعر معاصر فارسی دانست که با نگاهی ژرف و تحلیلی، به پیوند میان شعر و جامعه پرداخت. آثار او به ویژه برای پژوهشگران و علاقه مندان به ادبیات معاصر، منابعی قابل اعتماد و ماندگار به شمار می آیند.