به گزارش سلام نو، این وضعیت، که اغلب ناشی از کمبود آهن است، میتواند عواقب جدی برای سلامت مادر و جنین به همراه داشته باشد. درک اهمیت این موضوع و اتخاذ تدابیر پیشگیرانه، برای تضمین بارداری سالم و تولد نوزادان با وزن طبیعی حیاتی است.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) در گزارشی که در سال ۲۰۱۹ منتشر کرد، به آمارهای نگرانکنندهای در این زمینه اشاره کرده است. بر اساس این گزارش، حدود ۳۷ درصد از زنان باردار در سراسر جهان از کمخونی رنج میبرند. این آمار نشاندهنده گستردگی این مشکل در سطح جهانی و ضرورت توجه ویژه به آن است.
در ایران نیز، وضعیت کمخونی در زنان باردار قابل توجه است و مسئولان بهداشتی کشور را بر آن داشته تا برنامههای مختلفی را برای مقابله با این چالش اجرا کنند. کمخونی در بارداری میتواند منجر به عوارضی مانند زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد نوزاد، افزایش خطر مرگ و میر مادران و نوزادان، و کاهش توانایی بدن مادر برای مقابله با عفونتها شود.
نیاز بدن به آهن در دوران بارداری به طور چشمگیری افزایش مییابد. دلیل این افزایش، نیاز به تولید گلبولهای قرمز بیشتر برای تأمین اکسیژن مورد نیاز مادر و جنین در حال رشد است. جنین نیز برای رشد و تکامل خود به آهن نیاز دارد و این آهن را از طریق مادر دریافت میکند.
در صورت عدم دریافت کافی آهن از طریق رژیم غذایی یا مکملها، ذخایر آهن بدن مادر کاهش یافته و در نهایت منجر به کمخونی میشود. علائم کمخونی شامل خستگی مفرط، ضعف، رنگپریدگی پوست، تنگی نفس، سرگیجه و تپش قلب است. این علائم میتوانند کیفیت زندگی مادر را به شدت تحت تأثیر قرار دهند و روند بارداری را دشوارتر کنند.
پیشگیری از کمخونی در بارداری از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از مهمترین راهکارها، مصرف یک رژیم غذایی سرشار از آهن است. منابع غنی از آهن شامل گوشت قرمز، مرغ، ماهی، حبوبات (مانند عدس و لوبیا)، سبزیجات برگ سبز تیره (مانند اسفناج)، میوههای خشک و غلات غنیشده با آهن هستند.
علاوه بر رژیم غذایی، مصرف مکملهای آهن تحت نظر پزشک نیز بخش جداییناپذیری از برنامه پیشگیری و درمان کمخونی در بارداری است. پزشک با توجه به وضعیت سلامتی مادر و نتایج آزمایشهای خون، دوز مناسب مکمل آهن را تجویز میکند. مصرف خودسرانه مکملها بدون مشورت با پزشک میتواند عوارض جانبی داشته باشد.
همچنین، مصرف ویتامین C به همراه منابع آهن میتواند به جذب بهتر آهن در بدن کمک کند. مرکبات، گوجهفرنگی، فلفل دلمهای و کلم بروکلی از جمله منابع غنی ویتامین C هستند. از سوی دیگر، برخی مواد غذایی مانند چای و قهوه میتوانند جذب آهن را کاهش دهند، بنابراین توصیه میشود که این نوشیدنیها با فاصله از وعدههای غذایی حاوی آهن مصرف شوند.
غربالگری منظم برای کمخونی در دوران بارداری نیز بسیار مهم است. پزشکان در طول دوران بارداری، آزمایشهای خون منظمی را برای بررسی سطح هموگلوبین و فریتین (ذخیره آهن بدن) انجام میدهند. تشخیص زودهنگام کمخونی امکان درمان به موقع و جلوگیری از عوارض جدی را فراهم میکند.
آموزش و آگاهیبخشی به زنان باردار و خانوادههایشان در مورد اهمیت تغذیه صحیح و مصرف مکملها نیز نقش کلیدی در کنترل کمخونی دارد. برنامههای بهداشتی و آموزشی باید به طور مداوم و فراگیر اجرا شوند تا اطلاعات لازم در اختیار گروههای هدف قرار گیرد.
در نهایت، مقابله با کمخونی در بارداری نیازمند رویکردی جامع و چندوجهی است که شامل تغذیه مناسب، مکملیاری، غربالگری منظم و آموزش بهداشتی باشد. با اجرای مؤثر این راهکارها میتوان سلامت مادران و نوزادان را بهبود بخشید و از عوارض ناگوار این بیماری پیشگیری کرد.
منبع: ایرنا/
source