پژوهش جدید نشان می‌دهد مومیایی‌های چینچورو مغزی کوچک‌تر از انسان‌های امروزی داشتند. این کشف توجه کاربران را جلب کرده و پرسش‌های زیادی درباره علت آن مطرح شده است. مومیایی‌های چینچورو یکی از قدیمی‌ترین نمونه‌های حفظ‌شده در جهان هستند. این گروه در بیابان خشک آتاکاما زندگی می‌کردند که یکی از سخت‌ترین محیط‌های طبیعی است. این گزارش یک توضیح ساده درباره نتایج پژوهش ارائه می‌دهد.
چینچوروها چه کسانی بودند و در چه محیطی زندگی می‌کردند؟
فرهنگ چینچورو در حدود ۷۵۰۰ سال قبل در بیابان آتاکاما شکل گرفت که یکی از خشک‌ترین نقاط جهان است. مردم این گروه از شیوه شکار و جمع‌آوری غذا استفاده می‌کردند و منابع غذایی بسیار محدود بود. آن‌ها به گیاهان دسترسی کمی داشتند و غذای اصلی از دریا تأمین می‌شد. این شرایط باعث شده بود زندگی روزمره بسیار چالش‌برانگیز باشد و سطح تغذیه در روشنی پایین قرار گیرد.
چینچورو به ساخت مومیایی‌های پیچیده مشهورند و این کار را هزاران سال قبل از مصریان انجام داده‌اند. پژوهشگران برای بررسی وضعیت بدنی این افراد از اسکن سی‌تی (CT Scan) استفاده کردند تا ساختار سر و حجم جمجمه را اندازه‌گیری کنند. داده‌ها از ۶۸ سر مومیایی جمع‌آوری شد و با اسکلت‌های کشاورزان قدیمی و شهروندان امروزی مقایسه شد. این محیط سخت و کمبود منابع غذایی یکی از توضیح‌های مهم درباره وضعیت بدنی این افراد به شمار می‌آید.
نتایج اسکن‌ها و تفاوت اندازه مغز در سه گروه
نتایج نشان داد حجم جمجمه یا حجم درون‌جمجمه‌ای که با اصطلاح ICV شناخته می‌شود در مومیایی‌های چینچورو به طور میانگین ۱۳۲۱ سانتی‌متر مکعب بود. این مقدار در کشاورزان باستانی ۱۳۳۶ سانتی‌متر مکعب اندازه‌گیری شد و در مردم امروز شیلی به ۱۴۸۱ سانتی‌متر مکعب رسید. این تفاوت نشان می‌دهد مغز مردم امروزی حدود ۱۲ درصد بزرگ‌تر از مغز چینچورو بوده است. پژوهشگران اشاره کردند اندازه مغز پس از گذار از شکارگری به زندگی کشاورزی تغییر چندانی نکرد. اما در دوره مدرن که شامل حدود ۱۵۰ سال گذشته است افزایش بزرگی مغز به طور چشمگیر دیده می‌شود. این یافته‌ها نشان می‌دهد تفاوت‌های زیاد در اندازه مغز بیشتر در دوره جدید شکل گرفته که همراه با بهبود رژیم غذایی بوده است. نتایج به صورت عددی گزارش شده و نشان می‌دهد رشد بدنی مردان و زنان امروز نسبت به مردم چینچورو بیشتر است.
ارتباط تغذیه، رشد قد و حجم مغز در پژوهش جدید
پژوهشگران توضیح دادند که کمبودهای تغذیه‌ای در دوران کودکی یکی از عوامل کاهش حجم مغز است و این موضوع در مقاله به عنوان عامل کلیدی معرفی شده است. در چینچورو دسترسی به انرژی و مواد مغذی بسیار محدود بود و این کمبود می‌توانست در رشد مغز اثر بگذارد. در کنار حجم مغز، نتایج نشان می‌دهد مردان امروزی حدود ۸ سانتی‌متر بلندتر از مردان چینچورو هستند. همین روند در زنان نیز دیده می‌شود و افزایش حدود ۴ سانتی‌متر گزارش شده. تغییر سبک تغذیه در ۱۵۰ سال‌های گذشته با افزایش مصرف لبنیات و پروتئین‌های حیوانی همراه بوده و این روند با بهبود بهداشت و آموزش تکمیل شده است. پژوهش نشان می‌دهد بخش بزرگی از رشد قد و افزایش ICV در همین دوره صورت گرفته است. این تغییرات نشان می‌دهد شرایط زندگی مدرن در رشد بدنی نقش مهمی ایفا کرده است. نتیجه‌گیری پژوهش روی عددها و داده‌های دقیق تکیه دارد و علت‌ها بر اساس مقایسه گزارش شده است.
خلاصه نهایی
چینچورو در آتاکاما زندگی می‌کردند و منابع کمی داشتند. اسکن‌ها نشان می‌دهد حجم مغز آن‌ها کوچک‌تر از مردم امروز بوده است. این تفاوت حدود ۱۲ درصد گزارش شده است. بهبود تغذیه در دوره مدرن نقش مهمی داشته است.
❓ پرسش‌های رایج
مومیایی‌های چینچورو چه کسانی بودند؟
آن‌ها یک گروه باستانی در بیابان آتاکاما بودند که حدود ۷۵۰۰ سال قبل زندگی می‌کردند. منابع غذایی کمی داشتند و مومیایی‌های پیچیده‌ای می‌ساختند.
چرا مغز چینچورو کوچک‌تر بود؟
پژوهش به نقش کمبود تغذیه در دوران کودکی اشاره می‌کند. زندگی در محیط خشک و سخت باعث کاهش دسترسی به غذاهای مغذی شده است.
اندازه مغز چینچورو چقدر بود؟
در این پژوهش حجم جمجمه آن‌ها حدود ۱۳۲۱ سانتی‌متر مکعب گزارش شده است. این عدد از مردم امروز کمتر است.
چه زمانی اندازه مغز انسان افزایش یافت؟
نتایج نشان می‌دهد افزایش بزرگ در ۱۵۰ سال اخیر رخ داده است. این تغییر با بهبود بهداشت و تغذیه همراه بوده است.
چینچورو از چه غذایی استفاده می‌کردند؟
غذای اصلی آن‌ها از دریا فراهم می‌شد و گیاهان کمی در منطقه وجود داشت. این کمبود تنوع غذایی می‌توانست رشد بدنی را محدود کند.
دکتر علیرضا مجیدی
پزشک، نویسنده و بنیان‌گذار وبلاگ «یک پزشک»
دکتر علیرضا مجیدی، نویسنده و بنیان‌گذار وبلاگ «یک پزشک».
با بیش از ۲۰ سال نویسندگی «ترکیبی» مستمر در زمینهٔ پزشکی، فناوری، سینما، کتاب و فرهنگ.
باشد که با هم متفاوت بیاندیشیم!