کنجکاوی یکی از ویژگی‌های اساسی انسان است که ما را به یادگیری و سازگاری با محیط‌های جدید هدایت می‌کند. برای اولین بار، دانشمندان توانسته‌اند نقطه‌ای در مغز را شناسایی کنند که کنجکاوی در آن شکل می‌گیرد.

این کشف توسط پژوهشگران دانشگاه کلمبیا در آمریکا انجام شده. آنها از اسکن‌های fMRI برای اندازه‌گیری سطح اکسیژن در بخش‌های مختلف مغز استفاده کردند تا میزان فعالیت هر ناحیه را در زمان‌های مختلف بررسی کنند.

اهمیت کنجکاوی در مغز

دانستن مکانی که کنجکاوی در آن شکل می‌گیرد می‌تواند به ما کمک کند تا بیشتر درباره عملکرد انسان‌ها بفهمیم و شاید به درمان‌هایی برای شرایطی که در آنها کنجکاوی کاهش یافته، مانند افسردگی مزمن، منجر شود.

نواحی مغزی مرتبط با کنجکاوی

در تحقیقات خود، دانشمندان به ۳۲ شرکت‌کننده تصاویر خاصی به نام تکسفرم (texforms) نشان دادند که در آنها اشیاء و حیوانات آشنا مانند کلاه‌ها یا قورباغه‌ها به‌طور مختلفی تحریف شده بودند. داوطلبان باید با اعتماد به نفس و کنجکاوی، سر درمی‌آوردند که هر تصویر چیست و چه می‌خواهد بگوید.

این ارزیابی‌ها با اسکن‌های fMRI مقایسه شد و فعالیت قابل توجهی در سه ناحیه مشاهده شد: قشر اکسیپیتوتemporal (مرتبط با دیدن و شناسایی اشیاء)، قشر پره‌فرنتال ونترومدیال (vmPFC) که در مدیریت ارزش‌ها و اعتماد به نفس نقش دارد، و قشر سینگولیت قدامی (anterior cingulate cortex) که برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده می‌شود.

نقش قشر پره‌فرنتال ونترومدیال

قشر پره‌فرنتال ونترومدیال به عنوان یک پل عصبی بین اطلاعات کسب شده توسط قشر اکسیپیتوتemporal و احساسات کنجکاوی عمل می‌کند. به عبارت دیگر، مانند یک محرک عمل می‌کند که به ما می‌گوید چه زمانی کنجکاو باشیم.

اهمیت پژوهش

این نتایج نشان می‌دهد که چگونه ورودی‌های ادراکی با پردازش‌های عصبی پی در پی می‌شوند و در نهایت احساس کنجکاوی را برانگیخته می‌کنند. این پژوهش، علاوه بر ارزش درمانی بالقوه، به بررسی این موضوع که چگونه این یافته‌ها ممکن است به انواع دیگر کنجکاوی نیز اعمال شود، می‌پردازد.

ریشه‌های زیستی کنجکاوی

کنجکاوی بخشی اساسی از وجود انسان است و به بقای گونه ما کمک می‌کند. بدون آن، ما در یادگیری و جذب اطلاعات جدید ضعیف‌تر خواهیم بود. شواهد نشان می‌دهد که کنجکاوی حتی تنوع زیستی را نیز تحریک می‌کند.

«کنجکاوی ریشه‌های زیستی عمیقی دارد. آنچه که کنجکاوی انسان را متمایز می‌کند این است که ما را به کشف گسترده‌تری نسبت به سایر حیوانات هدایت می‌کند، و اغلب به دلایلی غیر از پاداش مادی یا بقا، بلکه به‌خاطر خود کشف و دانستن.»

این پژوهش در مجله Journal of Neuroscience منتشر شده.