در زمان جنگ جهانی دوم، زیردریایی‌های آمریکایی حداکثر ۹۵ متر طول و ۸.۲ متر عرض داشتند. بنابراین، می‌توانید تصور کنید که چقدر آمریکایی‌ها در آگوست ۱۹۴۵ شگفت‌زده شدند وقتی دو ناوشکن ایالات متحده یک زیردریایی ژاپنی را بر روی رادار کشف کردند که بزرگتر از هر زیردریایی دیگری بود که تاکنون دیده بودند.

این زیردریایی نه تنها بزرگترین زیردریایی در آن زمان بود، بلکه بزرگتر از هر دو ناوشکن آمریکایی بود. روز بعد هم فرمانده استیون ال. جانسون و خدمه او در زیردریایی یو‌اس‌اس سگوندو یک زیردریایی مشابه را پیدا کردند. این زیردریایی‌ها بخشی از زیردریایی‌های کلاس سن‌توکو I-400 ژاپنی بودند که  دو تا از افسانه‌ای‌ترین زیردریایی‌های جنگ جهانی دوم بودند.

مشخصات زیردریایی I-400

زیردریایی‌های I-400 با طول ۱۲۱ متر و عرض ۱۱.۹ متر، سرعت سطحی ۳۵ کیلومتر در ساعت را داشتند. این زیردریایی‌ها می‌توانستند به مدت چهار ماه در دریا باقی بمانند یا یک و نیم بار دور کره زمین (یا ۶۰۳۳۵ کیلومتر) سفر کنند قبل از اینکه نیاز به سوخت‌گیری داشته باشند. اما چیزی که این زیردریایی‌ها را واقعاً برجسته می‌کرد، توانایی حمل هواپیما بود.

ایده طراحی زیردریایی I-400

ایده زیردریایی هواپیمابر توسط آدمیرال ایسوروکو یاماموتو، فرمانده نیروی ترکیبی ژاپن و مغز متفکر حمله به پرل هاربر در ۷ دسامبر ۱۹۴۱، ارائه شد. او نگران بود که پس از تجدید قوای آمریکا از حمله پرل هاربر، ژاپن چگونه پیامدهای آن روبرو خواهد شد. بنابراین به این نتیجه رسید که مجموعه‌ای از حملات غافلگیرانه بهترین راه برای پیروزی ژاپن در جنگ خواهد بود. اما آمریکا پس از حادثه هاوایی به راحتی غافلگیر نمی‌شد، بنابراین یاماموتو طرح زیردریایی هواپیمابر را به عنوان راهی برای نزدیک شدن به شهرهای آمریکایی بدون شناسایی شدن ارائه کرد.

ژاپن قبلاً چیزی مشابه زیردریایی I-400 داشت که هواپیماهای شناور حمل می‌کرد و فقط یک هواپیما در آن جای می‌گرفت. یاماموتو می‌خواست این ایده را ارتقا دهد و در هر زیردریایی دو هواپیمای تهاجمی قرار بدهد. قسمت سخت این تصمیم این بود که هواپیما به زیردریایی برگردد، بنابراین در طرح اصلا فرود نادیده گرفته شد. در عوض، خلبان و اپراتور رادیو مأموریت خود را انجام می‌دادند و به سمت زیردریایی بازمی‌گشتند، اما به جای فرود آمدن، از هواپیما خود را به بیرون پرت می‌کردند و منتظر می‌ماندند تا زیردریایی آن‌ها را بگیرد.

هواپیماهای مورد استفاده در زیردریایی I-400

زیردریایی‌های I-400 نیاز به هواپیماهای تخصصی داشتند تا در محدودیت‌های آشیانه زیر آب جای بگیرند. بنابراین، هواپیماهایی که برای زیردریایی‌های هواپیمابر طراحی شدند از ابتدا ساخته شدند. محصول این طراحی، هواپیمای آیشی M6A1 سی‌ران (Aichi M6A1 Seiran) بود که یک هواپیمای شناور بود که می‌توانست بال‌ها، باله‌های دم و تثبیت‌کننده‌های افقی خود را تا کند. در ابتدا برنامه‌ریزی شده بود که این هواپیما هیچگونه چرخ‌دنده فرودی نداشته باشد، اما با توجه به استفاده از شناورهای جداشدنی، امکان بازگشت هواپیما به زیردریایی و انجام مأموریت‌های دیگر فراهم شد.

هواپیمای سی‌ران (Seiran) بدون تجهیزات شناور می‌توانست به سرعت ۵۶۰ کیلومتر در ساعت برسد. با تجهیزات شناورسازی، سرعت آن به ۴۷۵ کیلومتر در ساعت کاهش می‌یافت. اندازه کوچک هواپیما، محدوده‌ای از تسلیحات را محدود می‌کرد. علاوه بر مسلسل ۱۳ میلی‌متری برای اپراتور رادیو، سی‌ران (Seiran) می‌توانست مجهز به یک اژدر نوع ۹۱، دو بمب ۲۵۰ کیلوگرمی یا یک بمب ۸۵۰ کیلوگرمی باشد.

سرنوشت زیردریایی‌های I-400

نخست برنامه حمله به کانال پاناما برای آنها طرح‌ریزی شده بود ولی بعد تصمیم گرفته شد که به پایگاه نیروی دریایی آمریکا در اولیتو آتول حمله شود. اما در این فاصله، ملوانان زیردریایی‌ها پس از بمباران‌های هسته‌ای هیروشیما و ناکازاکی دستورات متناقضی دریافت کردند. یک دستور از امپراتور آمد که به همه جنگجویان ژاپنی فرمان تسلیم داد، در حالی که دستور دیگری از مقامات عالی‌رتبه آمد که همه زیردریایی‌ها را به ادامه مأموریت‌های از پیش برنامه‌ریزی شده فراخواند. تنها چند ساعت قبل از حمله برنامه‌ریزی شده به اولیتو، یک فرمان رسمی زیردریایی‌ها را به پایگاه در کور هدایت کرد. در راه بندر تعیین‌شده، I-401 به یو‌اس‌اس سگوندو برخورد کرد در حالی که I-400 دو ناوشکن آمریکایی را در نزدیکی خود دید.

آن‌ها بدون مقاومت تسلیم شدند، اما پیش از آن هواپیماهای سی‌ران را به اقیانوس انداختند، اژدرهای خود را شلیک کنند و همه اسناد را سوزاندند تا آمریکایی‌ها هیچ چیزی ارزشمند به دست نیاورند.

البته زیردریایی‌های I-400 به اندازه کافی ارزشمند بودند که به تولید و طراحی زیردریایی‌های دارای قابلیت حجمل موشکی بالستیک امروزی کمک کنند. اتحاد جماهیر شوروی خبر داشت که آمریکایی‌ها این زیردریایی‌های منحصربه‌فرد را در اختیار دارند و می‌خواستند فرصتی برای بررسی آن‌ها داشته باشند. رابطه بین آمریکا و شوروی پس از جنگ به سرعت تیره شد. آمریکا از ترس اینکه به نوعی این نبوغ ژاپنی‌ها به دست شوروی بیفتد، زیردریایی‌های I-400 را غرق کرد.

زیردریایی I-400 تا سال ۲۰۱۳ بدر عمق ۷۰۰ متری زیر اقیانوس در نزدیکی ساحل اوآهو قرار داشت تا اینکه آزمایشگاه تحقیقاتی زیرآبی هاوایی (Hawaiʻi Undersea Research Laboratory) محل غرق شدن آنها را کشف کرد.